De Baum, L. Frank (Lyman Frank), 1856–1919
Ilustr'it'a de Neill, John R. (John Re'a), 1877–1943 Traduk'it'a el la Angl'a al Esperant'o de Broadribb, Donald (Donald Richard), 1933– Unu'e el'don'it'a en la Angl'a kiel Tik-Tok of Oz de Reilly & Britton, 1914.

Unu'e el'don'it'a en Esperant'o de Bookleaf Publishing, 1996. Vid'u http://www.poboxes.com/bookleaf/ Ĉi tiu traduk'o kopi'rajt'a © 1996 Donald Broadribb. Ĉi tiu el'don'o est'as korekt'it'a versi'o, juli'o 2000.

La ilustr'aĵ'o'j kaj aranĝ'o de ĉi tiu el'don'o laŭ'ebl'e plej konform'as al tiu'j de la original'a Angl'a el'don'o de 1914. La liter'tip'o est'as 14 sur 18 pkt Elegant Garamond.

Al Mi'a'j Leg'ant'o'j
La ver'e rimark'ind'a sukces'o de mi'a fe'libr'o de la pas'int'a jar'o, “La Miks'ĉifon'a Knab'in'o de Oz,” konvink'as mi'n ke mi'a'j leg'ant'o'j “plej'e” am'as la Oz-rakont'o'j'n, laŭ la leter'o de unu knab'in'et'o skrib'int'a al mi. Do jen, kar'a'j, nov'a Oz-rakont'o en kiu kon'iĝ'as Kaj Ceter, la Reĝ'in'o de Ugabuo, kiu'n Tiktoko help'is konker'i ni'a'n jam'a'n kon'at'o'n, la Reĝ'o'n de la Knomoj. Ĝi ankaŭ rakont'as pri Betinjo Bobin kaj kiel, post mult'a'j aventur'o'j, ŝi fin'e ating'is la ekster'ordinar'a'n Land'o'n Oz.

sed ĝi ne simil'as ĉi tiu'n rakont'o'n “Tiktoko de Oz,” kvankam kelk'a'j el la aventur'o'j raport'it'a'j en ĉi tiu libr'o, kaj ankaŭ tiu'j en plur'a'j ali'a'j libr'o'j pri Oz, est'as part'o de la dram'o. Person'o'j vid'int'a'j la dram'o'n kaj person'o'j leg'int'a'j la ali'a'j'n Oz-libr'o'j'n trov'os en ĉi tiu rakont'o mult'a'j'n strang'a'j'n rol'ant'o'j'n kaj aventur'o'j'n pri kiu'j ili antaŭ'e ne aŭd'is.

En la leter'o'j kiu'j'n mi ricev'as de infan'o'j est'as urĝ'a pet'o ke mi verk'u rakont'o'n kiu konduk'os Trot'o'n kaj Kap’tan'o'n Vilĉjon al la Land'o Oz, kie ili renkont'os Doroteon kaj Ozman. Ankaŭ ili opini'as ke Buton-Bril'o dev'us kon'at'iĝ'i kun Oĵo la Bon'fortun'a. Kiel vi sci'as, mi dev'as diskut'i tia'j'n afer'o'j'n kun Doroteo per la “sen'drat'a,” ĉar nur per ĝi mi pov'as komunik'i kun la Land'o Oz.

Kiam mi demand'is al ŝi pri la ide'o, ŝi respond'is: “Nu, ĉu vi ne inform'iĝ'is?” Mi dir'is “Ne.” “Nu,” dir'is la mesaĝ'o per la sen'drat'a, “mi parol'os al vi pri ĝi, iam, kaj vi pov'os far'i libr'o'n el tiu rakont'o kiu'n la infan'o'j pov'os leg'i.”

Do, se Doroteo plen'um'os si'a'n promes'o'n kaj mi permes'iĝ'os verk'i pli'a'n Oz-libr'o'n, ver'ŝajn'e vi trov'os kiel tiu'j ul'o'j renkont'is unu la ali'a'n en la fam'a Smerald'a Urb'o. Inter'temp'e, mi vol'as dir'i al ĉiu'j mi'a'j mal'grand'a'j amik'o'j—kies kvant'o pli'grand'iĝ'as per mult'a'j mil'o'j ĉiu'jar'e—ke mi mult'e dank'as pro ili'a am'o al mi'a'j libr'o'j kaj pro la tre plaĉ'a'j leter'et'o'j kiu'j'n mi konstant'e ricev'as. Mi est'as preskaŭ cert'a ke mi hav'as tiom da amik'o'j inter la infan'o'j de Uson'o kiel iu ali'a viv'ant'a verk'ist'o; kaj tio, kompren'ebl'e, mult'e fier'ig'as kaj feliĉ'ig'as mi'n.

1—La Kohort'o de Kaj

“Mi rifuz'as!” kri'is Kaj; “mi rifuz'as bala'i la plank'o'n. Est'as mal'dign'e.”

“Iu dev'as bala'i ĝi'n,” respond'is la pli jun'a frat'in'o de Kaj, Salnje; “se ne, ni baldaŭ vad'os en polv'o. Kaj vi est'as la plej aĝ'a, kaj la estr'o de la famili'o.”

ŝi plu'dir'is ĝem'ant'e, “mi'a Reĝ'land'o est'as la plej mal'grand'a kaj plej mal'riĉ'a en la tut'a Land'o Oz.”

Tio est'is tut'e ver'a. Tre for en la mont'ar'o, en mal'proksim'a angul'o de la bel'a fe'land'o Oz, kuŝ'as mal'grand'a val'o nom'at'a Ugabuo, kaj en tiu val'o loĝ'is kelk'a'j person'o'j kiu'j est'is kutim'e feliĉ'a'j kaj kontent'a'j kaj neniam ĉes'is vag'ad'i trans la tra'ir'ej'o'n inter la mont'o'j en la pli loĝ'at'a'j'n part'o'j'n de la land'o. Ili sci'is ke la tut'a Oz, inkluziv'e de ili'a propr'a teritori'o, est'as reg'at'a de bel'a Princ'in'o nom'at'a Ozma, kiu loĝ'as en la bel'eg'a Smerald'a Urb'o; sed la simpl'a popol'o de Ugabuo neniam vizit'is Ozman. Ili hav'is propr'a'n reĝ'a'n famili'o'n—ne precip'e por reg'i ili'n sed nur kiel fier'ind'aĵ'o'n.

Ozma permes'is ke la divers'a'j part'o'j de ŝi'a land'o hav'u propr'a'j'n Reĝ'o'j'n kaj Reĝ'in'o'j'n kaj Imperi'estr'o'j'n ktp, sed ĉiu'j'n reg'is la bel'a knab'in'a Reĝ'in'o de la Smerald'a Urb'o.

La Reĝ'o de Ugabuo iam est'is vir'o nom'at'a Ĵol Ĵemkif Ceter, kiu dum mult'a'j jar'o'j far'is la tut'a'n labor'eg'o'n juĝ'i disput'o'j'n kaj dir'i al si'a popol'o kiam ven'is la sezon'o por plant'i brasik'o'j'n kaj pekl'i cep'o'j'n. Sed la edz'in'o de la Reĝ'o hav'is akr'a'n lang'o'n kaj mal'mult'a'n respekt'o'n al la Reĝ'o, si'a edz'o; sekv'e unu nokt'o'n Reĝ'o Ĵol kaŝ'e sekv'is la voj'o'n inter la mont'o'j en la Land'o'n Oz kaj mal'aper'is por ĉiam de Ugabuo. La Reĝ'in'o dum kelk'a'j jar'o'j atend'is li'a'n re'ven'o'n kaj post'e komenc'is serĉ'i li'n, las'ant'e si'a'n plej'aĝ'a'n fil'in'o'n, Kaj Ceter, kiel ag'ant'a'n Reĝ'in'o'n.

Nu, Kaj ne forges'is la dat're'ven'o'n de si'a nask'iĝ'tag'o, ĉar ĝi signif'is fest'o'n kaj festen'o'n kaj danc'ad'o'n, sed ŝi ja plen'e forges'is kiom da jar'o'j signif'as tiu'j dat're'ven'o'j. En land'o kie oni viv'as etern'e, oni ne supoz'as tia'n forges'o'n kaŭz'o por bedaŭr'o, do ni prav'e rajt'as dir'i ke Reĝ'in'o Kaj de Ugabuo est'is sufiĉ'e aĝ'a por far'i konfit'aĵ'o'n—kaj ne pli ĝen'i ni'n pri ŝi'a aĝ'o.

Sed ŝi ne far'is konfit'aĵ'o'n, aŭ pli da en'dom'a labor'o ol est'is ne'evit'ebl'a. Ŝi est'is ambici'ul'o kaj konstant'e mal'plezur'iĝ'is pro la fakt'o ke ŝi'a Reĝ'land'o est'as tiom mal'grand'a kaj ŝi'a popol'o tiom stult'a kaj ne'entrepren'em'a.

Oft'e ŝi demand'is al si kio okaz'is al ŝi'a'j patr'o kaj patr'in'o, tre for preter la tra'ir'ej'o, en la mir'ind'a Land'o Oz, kaj ili'a ne're'ven'o suspekt'ig'is Kaj'o'n ke ili trov'is pli bon'a'n loĝ'lok'o'n.

Do, kiam Salnje rifuz'is bala'i la plank'o'n de la salon'o en la palac'o, kaj Kaj ankaŭ rifuz'is bala'i ĝi'n, ŝi dir'is al si'a frat'in'o: “Mi for'ir'os. Ĉi tiu absurd'a Regn'o Ugabuo ted'as mi'n.”

“For'ir'u se tio'n vi vol'as,” respond'is Salnje; “sed est'us tre mal'saĝ'e for'ir'i de ĉi tie.”

“Ĉar en la Land'o Oz, kiu est'as la land'o de Ozma, vi est'os neni'u, sed ĉi tie vi est'as Reĝ'in'o.”

“Ho, jes! Reĝ'in'o de dek'ok vir'o'j, du'dek sep vir'in'o'j kaj kvar'dek kvar infan'o'j!” respond'is Kaj amar'e.

rid'is Salnje. “Kial ne est'ig'i arme'o'n kaj konker'i ili'n kaj est'i Reĝ'in'o de la tut'a Oz?” ŝi demand'is, dezir'ant'e mok'i Kaj'o'n kaj tiel koler'ig'i ŝi'n. Post tio ŝi fi'mien'is al si'a frat'in'o kaj ir'is en la mal'antaŭ'a'n ĝarden'o'n por sving'i si'n en la hamak'o.

Ŝi'a'j mok'vort'o'j, tamen, est'ig'is ide'o'n en Reĝ'in'o Kaj. Ŝi en'mens'ig'is ke Oz laŭ'dir'e est'as pac'em'a land'o kaj ke Ozma est'as nur knab'in'o kiu reg'as ĉiu'j'n mild'manier'e kaj est'as obe'at'a ĉar ŝi'a popol'o am'as ŝi'n. Eĉ en Ugabuo oni rakont'is ke la unu'nur'a arme'o de Oz konsist'as el du'dek sep bel'a'j oficir'o'j, kiu'j port'as bel'a'j'n uniform'o'j'n sed neniu'j'n arm'il'o'j'n, ĉar ekzist'as neni'u kontraŭ'batal'ind'a. Iam ekzist'is ordinar'a soldat'o, krom la oficir'o'j, sed Ozma promoci'is li'n al Kapitan-General'o kaj for'pren'is li'a'n paf'il'o'n ĉar ŝi tim'is ke akcident'e ĝi vund'os person'o'n.

Ju pli Kaj pri'pens'is tio'n des pli ŝi konvink'iĝ'is ke est'us facil'e konker'i la Land'o'n Oz kaj far'i si'n Reĝ'in'o anstataŭ Ozma, se ŝi hav'us Arme'o'n por efektiv'ig'i tio'n. Post'e ŝi pov'us el'ir'i en la mond'o'n kaj konker'i ali'a'j'n land'o'j'n, kaj post tio ebl'e ŝi pov'us trov'i rimed'o'n ir'i al la lun'o kaj konker'i ĝi'n. Ŝi hav'is milit'em'a'n spirit'o'n kiu prefer'as problem'o'j'n ol sen'ag'ad'o'n.

Ĉio de'pend'as de Arme'o, Kaj decid'is. Ŝi zorg'e kalkul'is en'mens'e ĉiu'j vir'o'j'n de si'a regn'o. Jes: preciz'e dek ok, en'sum'e. Ili ne konsist'ig'us tre grand'a'n Arme'o'n, sed se ili surpriz'us la ne'arm'it'a'j'n oficir'o'j'n de Ozma ŝi'a'j vir'o'j pov'us facil'e venk'i ili'n. “Mild'a'j person'o'j ĉiam tim'as tempest'em'a'j'n,” Kaj dir'is al si. “Mi ne vol'as el'flu'ig'i sang'o'n, ĉar tio ŝok'us mi'a'j'n nerv'o'j'n kaj mi ebl'e sven'us; sed se ni minac'os kaj montr'os ni'a'j'n arm'il'o'j'n mi est'as cert'a ke la popol'o de Oz sur'genu'iĝ'os antaŭ mi kaj ced'os.”

Tiu argument'o, kiu'n ŝi ripet'is al si pli ol unu'foj'e, fin'e decid'ig'is la Reĝ'in'o'n de Ugabuo efektiv'ig'i la aŭdac'a'n entrepren'o'n.

“Ne'grav'e kio okaz'os,” ŝi pens'is, “ĝi ne mal'feliĉ'ig'os mi'n pli ol rest'i ferm'it'a en ĉi tiu'n mizer'a'n val'o'n kaj bala'i plank'o'j'n kaj kverel'i kun mi'a frat'in'o Salnje; do mi vet'os ĉio'n, kaj gajn'os kio ajn ven'os.”

Ŝi renkont'is unu'e Joĉjon Pom'o'n, kiu est'is tiel nom'at'a ĉar li posed'is pom'arb'ar'o'n.

“Joĉjo,” dir'is Kaj, “mi intenc'as konker'i la mond'o'n, kaj mi vol'as ke vi an'iĝ'u al mi'a Arme'o.”

“Ne pet'u mi'n far'i tia'n stult'aĵ'o'n, ĉar mi dev'os ĝentil'e rifuz'i, Vi'a Moŝt'o,” dir'is Joĉjo Pom'o.

“Mi tut'e ne pet'os vi'n. Mi ordon'as vi'n, kiel Reĝ'in'o de Ugabuo,” dir'is Kaj.

“Tiu'okaz'e, mi supoz'as ke mi dev'as obe'i,” la vir'o koment'is mal'feliĉ'a'voĉ'e. “Sed mi pet'as ke vi konsider'u ke mi est'as tre grav'a civit'an'o, do mi rajt'as hav'i alt'rang'a'n ofic'o'n.”

Post'e ŝi trov'is la du'a'n vir'o'n, kies nom'o est'is Joĉjo Bulk'o, ĉar li posed'is arb'ar'o'n sur kies arb'o'j kresk'is sekal'a'j kaj tritik'a'j bulk'o'j, varm'a'j kaj mal'varm'a'j.

“Joĉjo,” dir'is Kaj, “mi konker'os la mond'o'n, kaj mi ordon'as ke vi an'iĝ'u al mi'a Arme'o.”

“Pro tio vi est'os unu el mi'a'j General'o'j, kaj sur vi'a kap'o vi port'os tri'korn'a'n ĉapel'o'n kun or'a brokat'o, kaj friz'os vi'a'j'n lip'har'o'j'n kaj tint'ig'os long'a'n glav'o'n,” ŝi promes'is.

Do li konsent'is, kvankam eg'e mal'volont'e, kaj la Reĝ'in'o plu'marŝ'is al la sekv'a dom'et'o. Tie loĝ'is Joĉjo Vafl'et'o, tiel nom'it'a ĉar la arb'o'j en li'a arb'ar'o kresk'ig'is bon'eg'a'j'n glaci'aĵ-vafl'et'o'j'n.

“Joĉjo,” dir'is Kaj, “mi konker'os la mond'o'n, kaj vi dev'as an'iĝ'i al mi'a Arme'o.”

“Bon'vol'u pardon'i mi'n,” dir'is Joĉjo Vafl'et'o. “Mi est'as mal'bon'a batal'ist'o. Mi'a bon'a edz'in'o konker'is mi'n antaŭ jar'o'j, ĉar ŝi batal'as pli bon'e ol mi. Pren'u ŝi'n, Vi'a Moŝt'o, anstataŭ mi'n, kaj mi ben'os vi'n pro tiu komplez'o.”

“Mi'a Arme'o dev'as konsist'i el vir'o'j—feroc'a'j, fort'eg'a'j batal'ist'o'j,” deklar'is Kaj, rigard'ant'e sever'e la mal'grand'a'n mild'aspekt'a'n vir'o'n.

“Mi akcept'as,” dir'is Joĉjo Vafl'et'o, kaj Kaj plu'ir'is al la dom'et'o de Joĉjo Horloĝ'o, kiu hav'is horloĝ'arb'ar'o'n. Tiu vir'o unu'e insist'is ke ne li an'iĝ'os al la arme'o, sed ĉar Reĝ'in'o Kaj promes'is General'ig'i li'n li fin'e konsent'is.

Kaj prov'is obe'i li'a'n konsil'o'n. La sekv'a'j'n kvar vir'o'j'n vizit'it'a'j'n—Joĉjo Prun'o, Joĉjo Ov'o, Joĉjo Banĝ'o, kaj Joĉjo Fromaĝ'o, nom'it'a'j pro si'a'j arb'ar'o'j—ŝi far'is Kolonel'o'j de si'a regn'o; sed la kvin'a, Joĉjo Najl'o'j, dir'is ke Kolonel'o'j kaj General'o'j far'iĝ'as mult'e tro oft'a'j en la Arme'o de Ugabuo kaj ke li prefer'as est'iĝ'i Major'o. Do Joĉjo Najl'o'j, Joĉjo Kuk'o, Joĉjo Ŝink'o kaj Joĉjo Ŝtrump'o'j ĉiu'j far'iĝ'is Major'o'j, kaj la sekv'a'j kvar—Joĉjo Sandviĉ'o, Joĉjo Serur'o, Joĉjo Glaci'aĵ'o kaj Joĉjo Buton'o'j—nom'um'iĝ'is Kapitan'o'j de la Arme'o.

Sed nun la Reĝ'in'o perpleks'iĝ'is. Rest'is nur du pli'a'j vir'o'j en la tut'a Ugabuo, kaj se ŝi far'us ili'n Leŭtenant'o'j, dum la ali'a'j est'as kvar Kapitan'o'j, kvar Major'o'j, kvar Kolonel'o'j kaj kvar General'o'j, ver'ŝajn'e est'us ĵaluz'o en la arme'o, kaj ebl'e ribel'o kaj dizert'o'j.

Sed unu el tiu'j vir'o'j est'as Joĉjo Bombon'o'j, kaj li tut'e rifuz'is part'o'pren'i. Neni'u promes'o tent'is li'n, neni'u minac'o influ'is li'n. Li dir'is ke li dev'as rest'i hejm'e por rikolt'i vanil'a'j'n, limon'a'j'n, ĉokolad'a'j'n, kaj krem'a'j'n bombon'o'j'n. Ankaŭ neces'as tond'i kaj draŝ'i la kamp'o'j'n da krak'maiz'o-kun-suker'o kaj buter'um'it'a krak'maiz'o, kaj li insist'as ne tromp'i la esper'o'n de la infan'o'j de Ugabuo per for'ir'o por konker'i la mond'o'n tiel las'ant'e la suker'aĵ-rikolt'o'n pere'i.

Trov'int'e Joĉjon Bombon'o'j'n tiom obstin'a, Reĝ'in'o Kaj decid'is ced'i al li kaj ŝi daŭr'ig'is si'a'n vetur'o'n al la dom'o de la dek'ok'a kaj last'a vir'o en Ugabuo, kiu est'is jun'ul'o nom'at'a Joĉjo Fajl'il'o'j. Tiu Fajl'il'o'j hav'is dek du arb'o'j'n kiu'j kresk'ig'is ŝtal'a'j'n fajl'il'o'j'n divers'spec'a'j'n; sed li ankaŭ hav'is naŭ libr'arb'o'j'n, sur kiu'j kresk'is bel'a sortiment'o de rakont'o'libr'o'j. Pov'as est'i ke vi neniam vid'is libr'o'j'n kresk'i sur arb'o'j, do mi klar'ig'os ke tiu'j en la arb'ar'o de Joĉjo Fajl'il'o'j est'is kovr'it'a'j de larĝ'a'j verd'a'j foli'o'j kiu'j, kiam plen'matur'a'j, far'iĝ'is mal'hel'ruĝ'a'j. Tiam oni rikolt'is la libr'o'j'n, de'pren'is la foli'o'j'n kaj ili est'is leg'o'pret'a'j. Se oni rikolt'is ili'n tro fru'e, la rakont'o'j montr'iĝ'is tro konfuz'it'a'j kaj mal'interes'a'j kaj kun fuŝ'a liter'um'ad'o. Tamen, se oni las'is ili'n perfekt'e matur'iĝ'i, la rakont'o'j est'is bon'eg'a'j leg'aĵ'o'j kaj la liter'um'ad'o kaj la gramatik'a uz'ad'o perfekt'a'j.

Fajl'il'o'j liber'e dis'don'is si'a'j'n libr'o'j'n al ĉiu dezir'ant'o, sed la popol'o de Ugabuo mal'mult'e ŝat'is libr'o'j'n do li dev'is mem leg'i la plej'part'o'n, antaŭ ol ili putr'is. Ĉar vi ver'ŝajn'e sci'as ke tuj kiam oni leg'as la libr'o'j'n la vort'o'j mal'aper'as kaj la foli'o'j velk'as kaj fad'as—la plej grav'a difekt'o de libr'o'j kiu'j kresk'as sur arb'o'j.

Kiam Reĝ'in'o Kaj parol'is al tiu jun'ul'o Fajl'il'o'j, kiu est'is kaj inteligent'a kaj ambici'a, li dir'is opini'i ke est'us amuz'eg'e konker'i la mond'o'n. Sed li atent'ig'is ŝi'n ke li est'as mult'e super'a al la ali'a'j vir'o'j en ŝi'a arme'o. Sekv'e, li rifuz'as est'i unu el ŝi'a'j General'o'j aŭ Kolonel'o'j aŭ Major'o'j aŭ Kapitan'o'j, sed li pretend'as la honor'o'n est'i la sol'a Ordinar'a Soldat'o.

“Mi mal'vol'as Ordinar'a'n Soldat'o'n en mi'a arme'o,” ŝi dir'is; “ili est'as tre vulgar'a'j. Oni dir'is al mi ke iam Princ'in'o Ozma hav'is ordinar'a'n soldat'o'n, sed ŝi far'is el li Kapitan-General'o'n, kio bon'e pruv'as ke la ordinar'a soldat'o ne est'is neces'a.”

“La arme'o de Ozma ne batal'as,” respond'is Fajl'il'o'j, “sed vi'a arme'o dev'os furioz'e batal'i por konker'i la mond'o'n. Mi leg'is en mi'a'j libr'o'j ke ĉiam la ordinar'a'j soldat'o'j batal'as, ĉar neni'u oficir'o est'as sufiĉ'e kuraĝ'a por front'i la mal'amik'o'j'n. Ankaŭ, est'as logik'e ke vi'a'j oficir'o'j dev'as hav'i komand'at'o'n al kiu ili pov'as don'i ordon'o'j'n; do mi est'os tiu. Mi sopir'eg'as tranĉ'i kaj mort'ig'i la mal'amik'o'j'n kaj far'iĝ'i hero'o. Post'e, kiam ni re'ven'os al Ugabuo, mi pren'os ĉiu'j'n lud'glob'o'j'n de la infan'o'j kaj fand'os ili'n kaj far'os statu'o'n pri mi por ke ĉiu'j rigard'u kaj admir'u ĝi'n.”

Al Kaj mult'e plaĉ'is Ordinar'ul'o Fajl'il'o'j. Li ja ŝajn'is est'i batal'ist'o kia'n ŝi bezon'is por si'a entrepren'o, kaj ŝi'a esper'o sukces'i ek'salt'is kiam Fajl'il'o'j dir'is al ŝi ke li sci'as kie kresk'as paf'il'arb'o, kaj ke li tuj ir'os al ĝi kaj pluk'os la plej matur'a'n kaj grand'a'n musk'et'o'n kiu kresk'as sur la arb'o.

2—Unu'e Ugabuo

Unu'e Ugabuo Tri tag'o'j'n post'e la Grand'a Arme'o de Ugabuo grup'iĝ'is en la plac'o antaŭ la reĝ'a palac'o. La dek ses oficir'o'j est'is vest'it'a'j per bel'eg'a'j uniform'o'j kaj port'is akr'a'j'n, bril'ant'a'j'n glav'o'j'n. La Ordinar'a Soldat'o pluk'is si'a'n paf'il'o'n kaj, kvankam ĝi ne est'is tre grand'a arm'il'o, Fajl'il'o'j streb'is aspekt'i feroc'a kaj tiom sukces'is ke ĉiu'j li'a'j komand'ant'a'j oficir'o'j sekret'e tim'is li'n.

La vir'in'o'j ĉe'est'is, protest'ant'e ke Reĝ'in'o Kaj Ceter ne rajt'as for'pren'i ili'a'j'n edz'o'j'n kaj patr'o'j'n; sed Kaj ordon'is ke ili silent'u, kaj ili neniam ricev'is pli mal'facil'a'n ordon'o'n.

La Reĝ'in'o aper'is antaŭ si'a Arme'o vest'it'e per impon'a verd'a uniform'o, kovr'it'a per or'a brokat'o. Sur si'a kap'o ŝi port'is verd'a'n soldat'o'ĉap'o'n en kiu est'is purpur'a plum'o, kaj ŝi aspekt'is tiom reĝ'in'e kaj dign'e ke ĉiu en Ugabuo ĝoj'is ke ŝi for'ir'as—escept'e de la Arme'o. La Arme'o bedaŭr'is ke ŝi ne for'ir'as sol'a.

“Kompren'ebl'e,” respond'is General'o Bulk'o, fier'e. “Ni ne serĉ'as konflikt'o'n, sci'u, nur kapt'aĵ'o'j'n. Ju pli da kapt'aĵ'o'j kaj ju mal'pli da batal'ad'o, des pli ni ĝu'os ni'a'n labor'o'n.”

“Rilat'e al mi,” dir'is Fajl'il'o'j, “mi mult'e prefer'as milit'o'n kaj mort'ig'o'n. Oni far'iĝ'as hero'o nur per konker'ad'o, kaj la rakont'o'libr'o'j sen'escept'e dir'as ke oni plej facil'e konker'as per batal'ad'o.”

“Preciz'e tiel, mi'a brav'ul'o!” konsent'is Kaj. “Batal'i signif'as konker'i kaj konker'i signif'as akir'i kapt'aĵ'o'j'n kaj akir'i kapt'aĵ'o'j'n signif'as far'iĝ'i hero'o. Apog'at'e per tia nobl'a firm'a decid'em'o la mond'o aparten'os al mi! Adiaŭ, Salnje.

Kiam ni re'ven'os ni est'os riĉ'a'j kaj fam'a'j. Ven'u, General'o'j; ni marŝ'u.”

Je tio la General'o'j rekt'ig'is si'n kaj etend'is si'a'j'n brust'o'j'n. Post tio ili sving'is si'a'j'n bril'ant'a'j'n glav'o'j'n laŭ rapid'a'j cirkl'o'j kaj kri'is al la Kolonel'o'j: “An-taŭ-en Marŝ'u!”

Post tio la Kolonel'o'j kri'is al la Major'o'j: “An-taŭ-en Marŝ'u!” kaj la Major'o'j kri'is al la Kapitan'o'j: “An-taŭ-en Marŝ'u!” kaj la Kapitan'o'j kri'eg'is al la Ordinar'a Soldat'o: “An-taŭ-en Marŝ'u!”

Do Fajl'il'o'j sur'ŝultr'ig'is si'a'n paf'il'o'n kaj komenc'is marŝ'i, kaj ĉiu'j oficir'o'j sekv'is li'n. Reĝ'in'o Kaj ven'is la last'a, ĝu'ant'e si'a'n nobl'a'n arme'o'n kaj demand'ant'e al si kial ŝi ne antaŭ long'e decid'is konker'i la mond'o'n.

Laŭ tiu ord'o la procesi'o marŝ'is el Ugabuo tra la mal'larĝ'a voj'o konduk'ant'a inter la mont'o'j en la bel'a'n Fe'land'o'n Oz.

3—Magi'o Mistifik'as la Marŝ'ant'o'j'n

Princ'in'o OZMA tut'e ne konsci'is ke la Arme'o de Ugabuo, estr'at'e de si'a ambici'a Reĝ'in'o, firm'e intenc'as konker'i ŝi'a'n Reĝ'land'o'n. La bel'a knab'in'a Reg'ant'o de Oz okup'ad'is si'n pri la bon'stat'o de si'a'j reg'at'o'j kaj ne hav'is temp'o'n por pens'i pri Kaj Ceter kaj ŝi'a'j mal'lojal'a'j plan'o'j.

Sed unu person'o konstant'e gard'ad'is la pac'o'n kaj feliĉ'o'n de la Land'o Oz, tiu person'o est'is la Oficial'a Sorĉ'ist'in'o de la Reĝ'land'o, Glinda la Bon'a.

En si'a bel'eg'a kastel'o, kiu situ'as tre distanc'e sud'e de la Smerald'a Urb'o kie Ozma hav'as si'a'n kort'eg'o'n, Glinda posed'as mir'ind'a'n magi'a'n Arkiv'o-Libr'o'n, en kiu pres'iĝ'as ĉiu event'o kiu okaz'as ie ajn, tuj kiam ĝi okaz'as.

La plej mal'grav'a'j kaj la plej grav'a'j event'o'j ĉiu'j trov'iĝ'as en tiu libr'o. Kiam infan'o pied'bat'as la plank'o'n, Glinda leg'as pri tio; kiam urb'o brul'as, Glinda trov'as tiu'n fakt'o'n not'it'a en la libr'o.

La Sorĉ'ist'in'o ĉiam leg'as si'a'n Arkiv'o-Libr'o'n ĉiu'tag'e, sekv'e ŝi sci'is ke Kaj Ceter, Reĝ'in'o de Ugabuo, mal'saĝ'e grup'ig'is arme'o'n de dek ses oficir'o'j kaj unu ordinar'a soldat'o, kiu'n ŝi intenc'as uz'i por invad'i kaj konker'i la Land'o'n Oz.

Ne ekzist'is dub'o pri tio ke Ozma, apog'at'e de la magi'a'j art'o'j de Glinda la Bon'a kaj la potenc'a Sorĉ'ist'o de Oz— ambaŭ est'is bon'a'j amik'o'j ŝi'a'j—pov'us facil'e venk'i mult'e pli impon'a'n arme'o'n ol tiu'n de Kaj; sed est'us domaĝ'e se inter'romp'us la pac'o'n de Oz ia'spec'a kverel'ad'o aŭ batal'ad'o.

Do Glinda eĉ ne menci'is la afer'o'n al Ozma, aŭ al iu ali'a. Ŝi nur en'ir'is grand'a'n ĉambr'o'n de si'a kastel'o, nom'at'a'n la Ĉambr'o'n de Magi'o, kie ŝi far'is magi'a'n rit'o'n kiu kaŭz'is ke la inter'mont'a voj'o konduk'ant'a de Ugabuo si'n turn'u plur'foj'e kaj tut'e mal'rekt'e konduk'u. La rezult'o est'is ke kiam Kaj kaj ŝi'a arme'o ating'is la fin'o'n de la tra'ir'ej'o ili ne est'is en la Land'o Oz sed en apud'a teritori'o kiu est'is plen'e disting'it'a dis'de la regn'o de Ozma kaj apart'ig'it'a for'de Oz per ne'vid'ebl'a barier'o.

Kiam la Ugabuanoj el'ir'is en tiu'n land'o'n, la tra'ir'ej'o tra'ir'it'a ek'mal'aper'is mal'antaŭ ili kaj ne est'is ver'ŝajn'e ke ili iam pov'os re'trov'i la voj'o'n al la Ugabua val'o. Ili'n ver'e tre perpleks'is la pejzaĝ'o kaj ili ne sci'is kiu'direkt'e'n ir'i.

Neni'u el ili iam vizit'is Oz'o'n, do neces'is mult'e da temp'o por ke ili trov'u ke ili ja ne est'as en Oz sed en ne'kon'at'a land'o.

“Ne grav'as,” dir'is Kaj, streb'ant'e kaŝ'i ke ŝi'a'j esper'o'j tromp'iĝ'is; “ni komenc'is konker'i la mond'o'n, kaj jen part'o de la mond'o. Post iom da temp'o, dum ni far'os ni'a'n venk'o'plen'a'n vetur'o'n, sen'dub'e ni trov'os Oz'o'n; sed, ĝis tiam, ni konker'u kiu'n ajn land'o'n en kiu ni est'as.”

“Cert'e,” dir'is Kaj. “Ni ankoraŭ ne renkont'is hom'o'j'n, sed kiam ni renkont'os ili'n, ni inform'os ili'n ke ili est'as ni'a'j sklav'o'j.”

“Ebl'e ili neni'o'n posed'os,” kontraŭ'is Soldat'o Faljliloj; “sed mi esper'as ke ili batal'os ni'n, malgraŭ tio. Pac'a konker'o tut'e ne plezur'ig'us.”

“Ne ĝen'u vi'n,” dir'is la Reĝ'in'o. “Ni ja pov'os batal'i, ĉu aŭ ne batal'os ni'a'j mal'amik'o'j; kaj ebl'e ni trov'os ke est'as pli komfort'e se la mal'amik'o'j ced'as al ni rapid'e.”

La land'o est'is dezert'a kaj vetur'ad'o tie ne est'is tre agrabl'a. Krom'e, est'is mal'mult'o manĝ'ebl'a, kaj kiam la oficir'o'j mal'sat'iĝ'is ili sen'pacienc'iĝ'is. Mult'a'j dizert'us se ili pov'us re'trov'i la voj'o'n al si'a hejm'o, sed ĉar la Ugabuanoj nun est'is sen'esper'e perd'it'a'j en ne'kon'at'a land'o ili opini'is ke est'as pli sekur'e rest'i kun'e ol apart'iĝ'i.

La humor'o de Reĝ'in'o Kaj, neniam tre agrabl'a, far'iĝ'is akr'a kaj kverel'em'a dum ŝi kaj ŝi'a arme'o marŝ'ad'is sur la rok'o'plen'a'j voj'o'j sen renkont'i aŭ hom'o'j'n aŭ kapt'aĵ'o'j'n. Ŝi riproĉ'ad'is si'a'j'n oficir'o'j'n ĝis ili far'iĝ'is koler'em'a'j, kaj kelk'a'j el ili sufiĉ'e mal'lojal'is por dir'i “ĉit!” al ŝi. Ali'a'j komenc'is riproĉ'i ŝi'n ĉar ŝi konduk'is ili'n al ĝen'aĵ'o'j kaj post tri mal'feliĉ'a'j tag'o'j ĉiu vir'o lament'is si'a'n for'est'o'n de si'a arb'ar'o en la bel'a Ugabua val'o.

Fajl'il'o'j, tamen, montr'iĝ'is diferenc'a. Ju pli da ĝen'aĵ'o'j li renkont'is des pli gaj'a li far'iĝ'is, kaj la ĝem'o'j'n de la oficir'o'j respond'is gaj'a fajf'ad'o de la Soldat'o. Li'a agrabl'a humor'o mult'e kuraĝ'ig'is Reĝ'in'o'n Kaj'o'n, kaj post ne'long'e ŝi konsult'is la Ordinar'a'n Soldat'o'n mult'e pli oft'e ol li'a'j'n super'a'j'n oficir'o'j'n.

Dum la tri'a tag'o de la marŝ'ad'o ili renkont'is si'a'n unu'a'n aventur'o'n. Ĉirkaŭ la vesper'iĝ'o la ĉiel'o subit'e mal'hel'iĝ'is kaj Major'o Najl'o'j kri'is: “Nebul'o proksim'iĝ'as.”

“Mi kred'as ke ĝi ne est'as nebul'o,” respond'is Fajl'il'o'j, rigard'ant'e interes'at'e la al'proksim'iĝ'ant'a'n nub'o'n. “Ĝi aspekt'as pli simil'a al la spir'o de Rak'o.”

“Terur'a best'o kun aĉ'a apetit'o,” respond'is la soldat'o, far'iĝ'ant'e pli pal'a ol kutim'e. “Mi neniam vid'is Rak'o'n, est'as ver'e, sed mi leg'is pri ili en la rakont'o'libr'o'j kiu'j kresk'is en mi'a arb'ar'o, kaj se ĉi tiu ja est'as unu el tiu'j tim'ig'a'j monstr'o'j, ni mal'ver'ŝajn'e konker'os la mond'o'n.”

Aŭd'int'e tio'n, la oficir'o'j tre mal'trankvil'iĝ'is kaj pli dens'e grup'iĝ'is ĉirkaŭ si'a'n soldat'o'n.

“Mi vid'is nur unu bild'o'n de Rak'o, kaj la bild'o est'is iom mal'klar'a,” dir'is Fajl'il'o'j, “ĉar la libr'o ne est'is tut'e matur'a kiam mi pluk'is ĝi'n. Sed la best'o pov'as flug'i tra la aer'o kaj kur'i kiel cerv'o kaj naĝ'i kiel fiŝ'o. Intern'e de ĝi'a korp'o est'as ard'ant'a fajr'o'forn'o, kaj la Rak'o en'spir'as aer'o'n kaj el'spir'as fum'o'n, kiu sen'lum'ig'as la ĉirkaŭ'a'n ĉiel'o'n je distanc'o de kilo'metr'o'j, kie'n ajn ĝi ir'as. Ĝi est'as pli grand'a ol cent hom'o'j kaj manĝ'as kia'n ajn viv'ant'aĵ'o'n.”

La oficir'o'j nun komenc'is ĝem'eg'i kaj trem'i, sed Fajl'il'o'j streb'is feliĉ'ig'i ili'n dir'ant'e: “Ebl'e ni ja ne vid'as aproksim'iĝ'ant'a'n Rak'o'n; kaj ne forges'u ke ni est'as civit'an'o'j de Ugabuo, kiu est'as part'o de la fe'land'o Oz, do ni ne est'as mort'ig'ebl'a'j.”

“Malgraŭ'e,” dir'is Kapitan'o Buton'o'j, “se la Rak'o kapt'os ni'n kaj dis'maĉ'os ni'n kaj glut'os ni'n—kio okaz'os?”

“Mi ne kompren'as kiel tio help'us ni'n,” plor'eg'is Kolonel'o Banĝ'o. “Hamburgro rest'as hamburg'o ĉu aŭ ne ĝi viv'as!”

“Mi ripet'as, ebl'e ĝi ne est'as Rak'o,” persist'is Fajl'il'o'j. “Ni sci'os, kiam la nub'o proksim'iĝ'os, ĉu aŭ ne ĝi est'as la spir'o de Rak'o. Se ĝi tut'e ne odor'os, ver'ŝajn'e ĝi est'os nebul'o; sed se ĝi hav'os sal-kaj-pipr'a'n odor'o'n, ĝi est'os Rak'o kaj ni dev'os anticip'i ĝis'fin'a'n batal'o'n.”

Ĉiu'j rigard'is la mal'hel'a'n nub'o'n tim'o'plen'e. Post ne'long'e ĝi ating'is la tim'ant'a'n grup'o'n kaj komenc'is ĉirkaŭ'i ili'n. Ĉiu naz'o flar'is la nub'o'n—kaj ĉiu percept'is en ĝi la odor'o'n de sal'o-kaj-pipr'o.

“La R ako!” kri'is Soldat'o Fajl'il'o'j, kaj el'las'ant'e sen'esper'iĝ'a'n muĝ'o'n la dek ses oficir'o'j fal'is sur'ter'e'n, tord'ant'e si'n kaj ĝem'eg'ant'e pro aflikt'iĝ'o. Reĝ'in'o Kaj sid'iĝ'is sur rok'o'n kaj front'is la nub'o'n pli kuraĝ'e, kvankam ŝi'a kor'o bat'ad'is rapid'e. Kaj Fajl'il'o'j? Nu li trankvil'e ŝarg'is si'a'n paf'il'o'n kaj star'is pret'a batal'i la mal'amik'o'n, kiel bon'kondut'a soldat'o.

Ili'n nun kovr'is absolut'a mal'lum'o, ĉar la nub'o kovr'ant'a la ĉiel'o'n kaj la sub'iĝ'ant'a'n sun'o'n est'is nigr'a kiel ink'o.

Subit'e tra la mal'lum'o ek'aper'is du rond'a'j, ard'ant'a'j ruĝ'a'j glob'o'j, kaj Fajl'il'o'j tuj decid'is ke sen'dub'e ili est'as la okul'o'j de la monstr'o.

Est'is plur'a'j kugl'o'j en la paf'il'o, ĉiu'j est'is pluk'it'a'j el bon'eg'a kugl'arb'o en Ugabuo, kaj ili est'is grand'a'j kaj mal'mol'a'j. Ili flug'is cel'e la monstr'o'n kaj ating'is ĝi'n, kaj sovaĝ'e, kurioz'eg'e kri'ant'e la Rak'o ek'fal'is sku'et'ant'e si'a'j'n flug'il'o'j'n kaj ĝi'a gigant'a korp'o fal'is rekt'e sur la form'o'j'n de la dek ses oficir'o'j, kiu'j tiam ek'kri'eg'is pli laŭt'e ol antaŭ'e.

“Ve!” ĝem'is la Rak'o. “Vid'u kio'n vi far'is per tiu danĝer'a paf'il'o vi'a!”

“Mi ne pov'as vid'i,” respond'is Fajl'il'o'j, “ĉar la nub'o far'it'a de vi'a spir'o sen'lum'ig'as mi'a'j'n okul'o'j'n!”

“Ne pretekst'u ke est'is akcident'o,” plu'dir'is la Rak'o, riproĉ'e, dum ĝi ankoraŭ sku'et'is si'a'j'n flug'il'o'j'n sen'help'e.

“Mi ne intenc'as dir'i tio'n,” respond'is Fajl'il'o'j. “Ĉu la kugl'o'j grav'e vund'is vi'n?”

“Unu romp'is mi'a'n makzel'o'n, tiel ke mi ne pov'as mal'ferm'i mi'a'n buŝ'o'n. Rimark'u ke mi'a voĉ'o son'as iom mal'glat'e kaj raŭk'e, ĉar mi dev'as parol'i kun mi'a'j dent'o'j firm'e kun'fiks'it'a'j. Ali'a kugl'o romp'is mi'a'n mal'dekstr'a'n flug'il'o'n, tiel ke mi ne pov'as flug'i; kaj ankoraŭ ali'a romp'is mi'a'n dekstr'a'n krur'o'n, tiel ke mi ne pov'as marŝ'i. Mi neniam aŭd'is pri pli mal'lert'a paf'o!”

“Ĉu vi pov'os lev'i vi'a'n korp'o'n de mi'a'j komand'ant'a'j oficir'o'j?” demand'is Fajl'il'o'j. “Pro ili'a'j kri'o'j mi suspekt'as ke vi'a grand'eg'a pez'o dis'prem'as ili'n.”

“Mi esper'as ke ĝi dis'prem'as ili'n,” grumbl'is la Rak'o. “Mi vol'as dis'prem'i ili'n, se ebl'e, ĉar mi est'as mal'bon'humor'a. Se mi pov'us mal'ferm'i mi'a'n buŝ'o'n, mi manĝ'us vi'n ĉiu'j'n, kvankam mi'a apetit'o sufer'as pro la varm'a veter'o.”

Dir'int'e tio'n la Rak'o komenc'is rul'i si'a'n gigant'a'n korp'o'n flank'e'n, por pli facil'e dis'prem'i la oficir'o'j'n; sed far'ant'e tio'n ĝi rul'is si'n tut'e for'de ili, kaj ĉiu'j dek ses sukces'is sur'pied'iĝ'i kaj for'kur'is laŭ'ebl'e plej rapid'e.

Soldat'o Fajl'il'o'j ne pov'is vid'i ili'n for'kur'i sed li sci'is per la son'o de ili'a'j voĉ'o'j ke ili eskap'is, do li ĉes'is mal'trankvil'i pri ili.

“Bon'vol'u pardon'i ke mi nun adiaŭ'os vi'n,” li dir'is al la Rak'o. “Neces'as for'ir'i ĉar ni dezir'as plu'vetur'i. Se vi mort'os, ne kulp'ig'u mi'n, ĉar mi dev'is paf'i vi'n por protekt'i mi'n.”

“Mi ne mort'os,” respond'is la monstr'o, “ĉar mi hav'as bon'fortun'a'n viv'o'n. Sed mi pet'eg'as ke vi ne for'ir'u de mi.”

“Ĉar mi'a romp'it'a makzel'o re'san'iĝ'os post proksim'um'e unu hor'o, kaj mi tiam pov'os manĝ'i vi'n. Mi'a flug'il'o re'san'iĝ'os post unu tag'o kaj mi'a krur'o re'san'iĝ'os post unu semajn'o, kaj tiam mi est'os tut'e sen'difekt'a. Ĉar vi paf'is mi'n kaj tiel ĝen'eg'is mi'n, est'as dec'e kaj just'e ke vi rest'u ĉi tie kaj las'u ke mi manĝ'u vi'n tuj kiam mi pov'os mal'ferm'i mi'a'j'n makzel'o'j'n.”

“Mi dev'as mal'konsent'i,” respond'is la soldat'o firm'e. “Mi promes'is al Reĝ'in'o Kaj de Ugabuo ke mi help'os ŝi'n konker'i la mond'o'n, kaj mi ne rajt'as nul'ig'i promes'o'n nur por ke Rak'o manĝ'u mi'n.”

“Ho; mi kompren'as,” dir'is la monstr'o. “Se vi promes'is, mi ne mal'help'u vi'n.”

Do Fajl'il'o'j ĉirkaŭ'palp'ad'is en la mal'lum'o kaj pren'is man'o'n de la trem'ant'a Reĝ'in'o, kiu'n li gvid'is for de la bat'et'ant'a, ĝem'ant'a Rak'o. Ili stumbl'is pro la ŝton'o'j sur part'o de la voj'o sed baldaŭ ili komenc'is mal'klar'e vid'i la voj'o'n antaŭ si, ju pli ili ir'is for de la tim'ig'a lok'o kie kuŝ'as la vund'it'a monstr'o.

Post kelk'a temp'o ili ating'is mal'grand'a'n mont'et'o'n kaj pov'is vid'i la last'a'j'n radi'o'j'n de la sun'o ilumin'i bel'a'n preter'a'n val'o'n, ĉar nun ili preter'pas'is la nub'a'n spir'o'n de la Rak'o. Tie kaŭr'is la dek ses oficir'o'j, ankoraŭ tim'ant'a'j kaj anhel'ant'a'j pro si'a kur'ad'o. Ili halt'is nur ĉar ili tut'e ne pov'is pli kur'i.

Reĝ'in'o Kaj sever'e riproĉ'is ili'n pro ili'a mal'kuraĝ'o, kaj sam'temp'e laŭd'is la kuraĝ'o'n de Fajl'il'o'j.

“Tamen, ni est'as pli saĝ'a'j ol li,” murmur'is General'o Horloĝ'o, “ĉar pro ni'a for'kur'o ni nun pov'os help'i Vi'a'n Moŝt'o'n konker'i la mond'o'n; sed se Fajl'il'o'j est'us manĝ'it'a, li dizert'us vi'a'n Arme'o'n.”

Post ne'long'a ripoz'o ili sub'e'n'ir'is en la val'o'n, kaj tuj kiam ili est'is ekster la vid'pov'o de la Rak'o la humor'o de la tut'a grup'o rapid'e alt'iĝ'is. Preciz'e je krepusk'iĝ'o ili ating'is river'et'o'n, sur kies bord'o'j Reĝ'in'o Kaj ordon'is ke ili kamp'ad'u por la nokt'o.

Kiam ĝi est'is met'it'a sur la ter'o'n, ĝi rapid'e grand'iĝ'is ĝis ĝi est'is sufiĉ'e grand'a por ke la posed'ant'o en'ir'u ĝi'n kaj dorm'u inter ĝi'a'j kanvas'a'j mur'o'j. Fajl'il'o'j dev'is port'i dors'o'sak'o'n, en kiu est'is nur ne nur li'a propr'a tend'o sed ankaŭ kompleks'a pavilon'o por Reĝ'in'o Kaj, plus lit'o kaj seĝ'o kaj magi'a tabl'o. Tiu tabl'o, met'it'a sur la ter'o'n en la pavilon'o de Kaj, far'iĝ'is gigant'a, kaj en tir'kest'o de la tabl'o est'is la stok'o de ekstr'a'j vest'o'j, man'pri'zorg'il'o'j, tualet'aĵ'o'j kaj ali'a'j bezon'aĵ'o'j, de la Reĝ'in'o. La reĝ'a lit'o est'is la sol'a lit'o en la kamp'ej'o; la oficir'o'j kaj la soldat'o dorm'is en hamak'o'j lig'it'a'j al la tend'o'stang'o'j.

En la dors'o'sak'o ankaŭ est'is standard'o sur kiu est'is la reĝ'a emblem'o de Ugabuo, kaj tiu'n standard'o'n Fajl'il'o'j flirt'ig'is de ĝi'a stang'o ĉiu'nokt'e, por montr'i ke la land'o'n en kiu ili est'as konker'is la Reĝ'in'o de Ugabuo. Ĝis nun nur ili mem vid'is la standard'o'n, sed al Kaj plaĉ'is vid'i ĝi'n flirt'i en la vent'et'o kaj ŝi opini'is si'n jam fam'a konker'ist'o.

4—Betinjo Brav'e Boat'as

La ond'o'j bat'is kaj la fulm'o bril'is kaj la tondr'o muĝ'is kaj la ŝip'o frap'iĝ'is kontraŭ rok'o'n. Betinjo Bobin est'is kur'ant'a trans la ferdek'o'n kaj la ŝok'o flug'ig'is ŝi'n tra la aer'o ĝis ŝi fal'is plaŭd'e en la mal'hel'e blu'a'n akv'o'n. La sam'a ŝok'o kapt'is Hanĉjon, mal'dik'a'n mal'grand'a'n trist'vizaĝ'a'n mul'o'n, kaj ĵet'is ankaŭ li'n en la mar'o'n, tre for de la flank'o de la ŝip'o.

Kiam Betinjo al'surfac'iĝ'is, anhel'eg'ant'e ĉar la mal'sek'a plonĝ'o sen'avert'e traf'is ŝi'n, ŝi etend'is man'o'n en la mal'lum'o kaj kapt'is ar'o'n da har'o'j. Unu'e ŝi kred'is ke tem'as pri la fin'o de ŝnur'o, sed baldaŭ ŝi aŭd'is mal'gaj'a'n “Hi-ha!” kaj ŝi kompren'is ke ŝi firm'e ten'as la fin'o'n de la vost'o de Hanĉjo.

Subit'e la mar'o'n lum'ig'is gigant'a ard'o. La ŝip'o, nun tre tre for, ek'brul'is, eksplod'is kaj plonĝ'is sub la ond'o'j'n.

Betinjo trem'is vid'ant'e tio'n, sed ĝust'e tiam ŝi'a okul'o ek'vid'is ar'o'n da ŝip'romp'aĵ'o'j flos'ant'a'j proksim'e de ŝi kaj ŝi las'is la vost'o'n de la mul'o kaj kapt'is la krud'a'n flos'o'n, kaj tir'is si'n sur ĝi'n tiel ke ŝi vetur'is sekur'e sur ĝi. Ankaŭ Hanĉjo vid'is la flos'o'n kaj naĝ'is al ĝi, sed li est'is tre mal'lert'a kaj neniel pov'us grimp'i sur ĝi'n se Betinjo ne help'us li'n.

Ili dev'is kun'prem'iĝ'i, ĉar ili'n sub'ten'is nur luk'o'kovr'il'o ŝir'it'a el la ferdek'o de la ŝip'o; sed ĝi flos'ig'is ili'n relativ'e bon'e kaj la knab'in'o kaj la mul'o sci'is ke ĝi sav'os ili'n de dron'o.

Blind'a'j fulm'o'j flug'is de nub'o al nub'o kaj la bru'o de profund'a'j tondr'o'j eĥ'is alt'e super la mar'o. La ond'o'j ĵet'is la flos'et'o'n tie'n kaj tie'n kiel infan'o ĵet'as kaŭĉuk'a'n pilk'o'n kaj Betinjo hav'is solen'a'n sent'o'n ke ĉiu'direkt'e, sur cent'o'j da akv'a'j kilo'metr'o'j, ne ekzist'as viv'ant'aĵ'o escept'e de ŝi kaj la mal'grand'a azen'o.

Ebl'e Hanĉjo sam'e pens'is, ĉar li mild'e frot'is si'a'n naz'o'n kontraŭ la tim'ant'a'n knab'in'o'n kaj dir'is “Hi-ha!” per si'a plej mild'a voĉ'o, kvazaŭ por komfort'ig'i ŝi'n.

“Vi protekt'os mi'n, Hanĉjo kar'a, ĉu ne?” ŝi kri'is sen'help'e, kaj la mul'o dir'is “Hi-ha!” de'nov'e, per promes'o'signif'a'j ton'o'j.

Sur la ŝip'o, dum la tag'o'j antaŭ la ŝip'romp'iĝ'o, kiam la mar'o est'is trankvil'a, Betinjo kaj Hanĉjo far'iĝ'is bon'a'j amik'o'j; do, kvankam la knab'in'o ebl'e prefer'us pli potenc'a'n protekt'ant'o'n dum ĉi tiu terur'a kriz'o, ŝi sent'is ke la mul'o far'os ĉio'n kio'n pov'as far'i mul'o por gard'i ŝi'n sekur'a.

Dum la tut'a nokt'o ili flos'is, kaj kiam la ŝtorm'o lac'ig'is si'n kaj for'flug'is far'ant'e kelk'a'j'n for'a'j'n muĝ'et'o'j'n, kaj la ond'o'j mal'pli'grand'iĝ'is kaj est'is pli facil'e sur'flos'ebl'a'j, Betinjo etend'is si'n sur la mal'sek'a flos'o kaj en'dorm'iĝ'is.

Hanĉjo neniom dorm'is. Ebl'e li opini'is ke li dev'as gard'i Betinjon. Nu, li kaŭr'is sur la flos'o apud la lac'a dorm'ant'a knab'in'o kaj gard'is pacienc'e ĝis la unu'a maten'iĝ'a lum'o traf'is la mar'o'n.

La lum'o vek'is Betinjon Bobinon. Ŝi sid'iĝ'is, frot'is si'a'j'n okul'o'j'n kaj rigard'is trans la akv'o'n.

La flos'o ir'is rapid'e direkt'e al tre bel'a land'o kaj dum ili proksim'iĝ'is Betinjo pov'is vid'i amas'o'j'n da bel'a'j flor'o'j bril'ant'a'j inter la alt'a'j arb'o'j. Sed tut'e neni'u hom'o est'is vid'ebl'a.

5—La Roz'o'j Re'pel'as la Rifuĝ'ant'o'j'n

Delikat'e la flos'o grat'iĝ'is sur la sabl'a plaĝ'o. Betinjo facil'e vad'is al la bord'o, la mul'o proksim'e sekv'is ŝi'n. La sun'o nun bril'ad'is kaj la aer'o est'is varm'a kaj ŝarĝ'it'a per la odor'o de roz'o'j.

“Mi dezir'as iom da maten'manĝ'o, Hanĉjo,” koment'is la knab'in'et'o, pli bon'humor'a ĉar ŝi est'as sur la sek'a ter'o; “sed ni ne pov'as manĝ'i la flor'o'j'n, kvankam ili ja odor'as tre al'log'e.”

“Hi-ha!” respond'is Hanĉjo kaj li trot'is laŭ voj'et'o al la supr'o de la dekliv'et'o.

Betinjo sekv'is kaj de la alt'aĵ'o ĉirkaŭ'rigard'is. Iom for star'is bel'eg'a grand'a forc'ej'o, ĝi'a'j mil'o'j da kristal'a'j panel'o'j scintil'is en la sun'lum'o.

“Dev'as est'i hom'o'j ie,” koment'is Betinjo pens'em'e; “ĝarden'ist'o'j, aŭ iu'j. Ni ir'u vid'i, Hanĉjo. Mi pli mal'sat'as ĉiu'n minut'o'n.”

Do ili marŝ'is cel'e la grand'a'n forc'ej'o'n kaj ating'is ĝi'a'n en'ir'ej'o'n sen renkont'i iu'n ajn person'o'j'n. Pord'o est'is part'e mal'ferm'a, do Hanĉjo en'ir'is la unu'a, supoz'ant'e ke se ekzist'as danĝer'o li pov'os retro'e'n'marŝ'i kaj avert'i si'a'n kun'ul'in'o'n. Sed Betinjo est'is tre proksim'a mal'antaŭ li kaj tuj kiam ŝi en'ir'is ŝi komenc'is mir'eg'i pro kio'n ŝi vid'as.

La forc'ej'o est'is plen'a de bel'eg'a'j roz'arbust'o'j, ĉiu'j kresk'is en grand'a'j pot'o'j. Sur la centr'a trunk'et'o de ĉiu arbust'o flor'is bel'eg'a Roz'o, grandioz'kolor'a kaj tre plaĉ'odor'a, kaj en la centr'o de ĉiu Roz'o est'is la vizaĝ'o de bel'a knab'in'o.

Dum Betinjo kaj Hanĉjo en'ir'is, la kap'o'j de la Roz'o'j pend'is kaj ili'a'j palpebr'o'j est'is dorm'e ferm'it'a'j; sed la mul'o'n tiom mir'ig'is ke li kri'is laŭt'a'n “Hi-ha!” kaj pro la son'o de li'a raŭk'a voĉ'o la roz'foli'o'j mov'iĝ'et'is, la Roz'o'j lev'is la kap'o'j'n kaj cent alarm'it'a'j okul'o'j tuj firm'e rigard'is la en'trud'iĝ'int'o'j'n.

“Mi—mi pet'as pardon'o'n!” balbut'is Betinjo, ruĝ'iĝ'ant'e kaj konfuz'it'e.

“H-o-o-o!” kri'is la Roz'o'j, laŭ ia ĝem'a ĥor'o; kaj unu el ili plu'dir'is: “Kia bru'aĉ'o!”

“Nu, tio est'is nur Hanĉjo,” dir'is Betinjo, kaj kvazaŭ por pruv'i la ver'ec'o'n de ŝi'a'j vort'o'j la mul'o kri'is nov'a'n laŭt'a'n “Hi-ha!”

Aŭd'ant'e tio'n ĉiu'j Roz'o'j laŭ'ebl'e plej si'n turn'is sur si'a'j tig'o'j kaj trem'is kvazaŭ iu sku'as la arbust'o'j'n. Delikat'a Portulak'o anhel'is: “Fi! Aĉ'e aĉ'e!”

“Tut'e ne est'as aĉ'e,” dir'is Betinjo, iom indign'e. “Kiam vi kutim'iĝ'os al la voĉ'o de Hanĉjo ĝi en'dorm'ig'os vi'n.”

La Roz'o'j nun rigard'is la mul'o'n mal'pli tim'em'e kaj unu el ili demand'is: “Ĉu tiu sovaĝ'a best'o nom'iĝ'as Hanĉjo?”

respond'is la knab'in'o, met'ant'e si'a'j'n brak'o'j'n ĉirkaŭ la kol'o'n de la mul'et'o kaj prem'ant'e li'n al si. “Ĉu ne, Hanĉjo?”

Hanĉjo pov'is respond'i nur: “Hi-ha!” kaj pro tiu muĝ'o la Roz'o'j de'nov'e trem'is.

“Bon'vol'u for'ir'i!” pet'eg'is unu. “Ĉu vi ne vid'as ke vi for'tim'ig'as el ni semajn'o'n da kresk'ad'o?”

“For'ir'i!” eĥ'is Betinjo. “Sed, ni ne hav'as kie'n ir'i. Ni'a ŝip'o ĵus pere'is.”

“Jes; ni est'is en grand'a ŝip'o kaj la ŝtorm'o ven'is kaj pere'ig'is ĝi'n,” klar'ig'is la knab'in'o. “Sed Hanĉjo kaj mi ek'kapt'is flos'o'n kaj flos'is al la bord'o de ĉi tiu lok'o, kaj— ni est'as lac'a'j kaj mal'sat'a'j. Kiu land'o est'as ĉi tie, bon'vol'u dir'i?”

“Ĉi tiu est'as la Regn'o de Roz'o'j,” respond'is la Portulak'o, arogant'e, “kaj ĝi est'as dediĉ'it'a al la kultur'iĝ'o de la plej rar'a'j kaj bel'a'j Roz'o'j kresk'ant'a'j.”

“Sed oni permes'as nur Roz'o'j'n ĉi tie,” al'don'is delikat'a Te-Roz'o, fleks'ant'e si'a'j'n brov'o'j'n sulk'ig'o'cel'e; “sekv'e vi dev'os for'ir'i antaŭ ol la Reĝ'a Ĝarden'ist'o trov'os vi'n kaj re'ĵet'os vi'n en la mar'o'n.”

“Nu, mi ne tim'as hom'o'n,” deklar'is la knab'in'o, mult'e pli trankvil'e, kaj eĉ dum ŝi parol'is la Reĝ'a Ĝarden'ist'o paŝ'is en la forc'ej'o'n—li ten'is ŝpat'fork'o'n en unu man'o kaj akv'um'pot'o'n en la ali'a.

Li est'is kurioz'a vir'et'o, vest'it'a per roz'kolor'a kostum'o, kun bant'o'j ĉe la genu'o'j kaj kubut'o'j, kaj bant'o en la har'ar'o. Li'a'j okul'o'j est'is mal'grand'a'j kaj scintil'ant'a'j, li'a naz'o akr'a kaj li'a vizaĝ'o mult'e falt'o'plen'a.

“O-ho!” li kri'is, mir'ant'e pro trov'iĝ'o de fremd'ul'o'j en li'a forc'ej'o, kaj kiam Hanĉjo laŭt'e muĝ'is la Ĝarden'ist'o ĵet'is la akv'o'pot'o'n sur la kap'o'n de la mul'o kaj ĉirkaŭ'danc'is kun si'a fork'eg'o, tiom agit'it'e ke baldaŭ li stumbl'is pro la ten'il'o de si'a fork'eg'o kaj etend'iĝ'is sur la ter'o'n.

Betinjo rid'is kaj for'tir'is la akv'o'pot'o'n de la kap'o de Hanĉjo. La mul'et'o koler'is pro si'a trakt'iĝ'o kaj retro'e'n'paŝ'is cel'e la Ĝarden'ist'o'n minac'e.

“Evit'u li'a'j'n kalkan'o'j'n!” kri'is Betinjo avert'e kaj la Ĝarden'ist'o ek'star'iĝ'is kaj rapid'e kaŝ'is si'n mal'antaŭ la Roz'o'j.

“Vi romp'as la Leĝ'o'n!” li kri'is, el'puŝ'ant'e si'a'n kap'o'n por riproĉ'e rigard'i la knab'in'o'n kaj la mul'o'n.

“La Leĝ'o'n de la Regn'o de Roz'o'j. Oni mal'permes'as fremd'ul'o'j'n en ĉi tiu region'o.”

“La Leĝ'o ne escept'ig'as ŝip'pere'o'j'n,” respond'is la Reĝ'a Ĝarden'ist'o, kaj li est'is tuj dir'ont'a i'o'n pli kiam subit'e aŭd'iĝ'is bru'plen'a dis'romp'iĝ'o de vitr'o kaj vir'o fal'is tra la tegment'o'n de la forc'ej'o plump! sur la ter'o'n.

6—Vil'ul'o Vok'as Ven'i

La subit'al'ven'int'o est'is kurioz'aspekt'a vir'o, vest'it'a per vest'o'j tiom vil'a'j ke unu'e Betinjo supoz'is li'n ia best'o. Sed la fremd'ul'o fin'is si'a'n fal'o'n sid'ant'e kaj tiam la knab'in'o konstat'is ke li ja est'as hom'o. Li ten'is pom'o'n en la man'o, kiu'n evident'e li manĝ'ad'is dum si'a fal'o, kaj tiom mal'mult'e li sku'iĝ'is aŭ konfuz'iĝ'is per la akcident'o ke li plu manĝ'is tiu'n pom'o'n dum li trankvil'e ĉirkaŭ'rigard'is.

“Jad'i!” kri'is Betinjo, proksim'iĝ'ant'e al li. “Kiu vi est'as, kaj el kie vi ven'is?”

“Mi? Ho, mi est'as Vil'ul'o,” dir'is li, de'nov'e mord'ant'e si'a'n pom'o'n. “Mi rapid'is vizit'i. Bon'vol'u pardon'i la mal'atend'o'n.”

Parol'ant'e la Vil'ul'o fin'is si'a'n pom'o'n, don'is la kern'o'n al Hanĉjo—kiu avid'e manĝ'is ĝi'n—kaj star'iĝ'is por ĝentil'e riverenc'i al Betinjo kaj la Roz'o'j.

La Reĝ'a'n Ĝarden'ist'o'n preskaŭ tim'frenez'ig'is la bru'o de la romp'iĝ'ant'a vitr'o kaj la fal'o de la vil'a fremd'ul'o en la laŭb'o'n de Roz'o'j, sed nun li rigard'et'is el mal'antaŭ arbust'o kaj kri'is per si'a grinc'a voĉ'o: “Vi romp'as la Leĝ'o'n! Vi romp'as la Leĝ'o'n!”

“Romp'i la vitr'o'n signif'as romp'i la Leĝ'o'n,” grinc'is la Ĝarden'ist'o, koler'e. “Ankaŭ, en'trud'iĝ'i en iu'n part'o'n de la Regn'o de Roz'o'j signif'as romp'i la Leĝ'o'n.”

“Nu, est'as skrib'it'e en libr'o,” dir'is la Ĝarden'ist'o, antaŭ'e'n ven'ant'e kaj pren'ant'e libr'et'o'n el si'a poŝ'o. “Paĝ'o dek tri.

Jen: ‘Se fremd'ul'o en'ir'as la Regn'o'n de Roz'o'j la Reg'ant'o tuj kondamn'u kaj mort'ig'u li'n.’ Do, kompren'u, fremd'ul'o'j,”

Sed nun Hanĉjo ek'part'o'pren'is. Li jam kaŝ'e retro'e'n'paŝ'ad'is cel'e la Reĝ'a'n Ĝarden'ist'o'n, kiu'n li mal'am'is, kaj nun la kalkan'o'j de la mul'o el'ĵet'iĝ'is kaj bat'is la ventr'o'n de la vir'et'o. Li du'obl'iĝ'is kiel la liter'o “U” kaj flug'is el la pord'o tiom rapid'e—eĉ ne tuŝ'ant'e la ter'o'n—ke li est'is for antaŭ ol Betinjo pov'is palpebr'um'i.

“Ven'u,” ŝi flustr'is, proksim'iĝ'ant'e al la Vil'ul'o kaj pren'ant'e li'a'n man'o'n; “ni ir'u ali'lok'e'n. Oni nepr'e mort'ig'os ni'n se ni rest'os ĉi tie!”

“Ne mal'trankvil'u, kar'a,” respond'is Vil'ul'o, kares'ant'e la kap'o'n de la infan'o. “Mi neni'o'n tim'as, ne dum mi hav'as la Am'o-Magnet'o'n*.”

“Ĝi est'as ĉarm'a sorĉ'il'o kiu kapt'as la kor'o'n de ĉiu rigard'ant'o,” est'is la respond'o. “La Am'o-Magnet'o antaŭ'e pend'is super la portik'o de la Smerald'a Urb'o, en la Land'o Oz; sed kiam mi komenc'is ĉi tiu'n vetur'o'n ni'a am'at'a Reg'ant'in'o, Ozma de Oz, permes'is ke mi kun'pren'u ĝi'n.”

“Ho!” kri'is Betinjo, fiks'rigard'ant'e li'n; “ĉu ver'e vi est'as el la mir'ind'a Land'o Oz?”

“Jad'i!” kri'is Betinjo. “Kaj kial vi for'ir'is el tiu bel'eg'a land'o Oz?”

“Mi hav'is task'o'n,” dir'is Vil'ul'o, aspekt'ant'e mal'feliĉ'a kaj solen'a. “Mi serĉ'as mi'a'n kar'a'n frat'et'o'n.”

“Ho! Ĉu li perd'iĝ'is?” demand'is Betinjo, sent'ant'e bedaŭr'o'n por la kompat'ind'ul'o.

“Antaŭ dek jar'o'j,” respond'is Vil'ul'o, kiu el'pren'is poŝ'tuk'o'n kaj viŝ'is larm'o'n de si'a okul'o. “Mi nur last'a'temp'e trov'is tiu'n fakt'o'n, kiam mi vid'is ĝi'n menci'it'a en la magi'a Arkiv'o-Libr'o de la Sorĉ'ist'in'o Glinda, en la Land'o Oz.

“En Kolorad'o, kie mi loĝ'is antaŭ ol ir'i al Oz. Fraĉjo est'is min'ist'o, kaj fos'is or'o'n el min'o. Unu tag'o'n li en'ir'is si'a'n min'o'n kaj neniam el'ven'is. Oni serĉ'is li'n, sed li ne est'is tie. Plen'e mal'aper'is,” Vil'ul'o fin'is mizer'e.

“Nur unu klar'ig'o ebl'as,” respond'is Vil'ul'o, pren'ant'e nov'a'n pom'o'n el si'a poŝ'o kaj manĝ'ant'e por kviet'ig'i si'a'n mal'trankvil'ec'o'n. “La Reĝ'o de la Knomoj ver'ŝajn'e pren'is li'n.”

“Nu, kelk'foj'e li nom'iĝ'as la Metal-Monark'o, sed li'a ver'a nom'o est'as Rugedo. Loĝ'as en iu sub'ter'a kavern'o.

Pretend'as posed'i ĉiu'j'n metal'o'j'n kaŝ'it'a'j'n en la ter'o. Ne demand'u al mi la kial'o'n.”

“Ĉar mi ne sci'as. Sed tiu Rugedo ek'koler'eg'as se iu fos'as or'o'n el la ter'o, kaj privat'e mi opini'as ke li kapt'is Fraĉjon kaj port'is li'n al si'a sub'ter'a regn'o. Ne—ne demand'u la kial'o'n. Mi vid'as ke vi vol'eg'as demand'i pri la kial'o. Sed mi ne sci'as.”

“Sed—jad'i!—sekv'e vi neniam trov'os vi'a'n perd'it'a'n frat'o'n!” kri'is la knab'in'o.

“Ebl'e ne; sed mi dev'as prov'i,” respond'is Vil'ul'o. “Ĝis nun mi vag'ad'is sen trov'i li'n, sed tio pruv'as nur ke li ne est'as kie mi serĉ'is. Mi nun serĉ'as la kaŝ'it'a'n en'ir'ej'o'n de la sub'ter'a kavern'o de la terur'a Metal-Monark'o.”

“Nu,” dir'is Betinjo dub'em'e, “ŝajn'as al mi ke se vi ja sukces'os ir'i tie'n la Metal-Monark'o ankaŭ kapt'os vi'n.”

“Absurd'e!” respond'is Vil'ul'o, sen'zorg'e. “Ne forges'u la Am'o-Magnet'o'n.”

“Kiam la feroc'a Metal-Monark'o vid'os la Am'o- Magnet'o'n, li ek'am'os mi'n el'kor'e kaj far'os kio'n ajn mi pet'os.”

“Ho, jes!” ŝi kri'is; do Vil'ul'o serĉ'is en si'a vil'a poŝ'o kaj el'tir'is mal'grand'a'n arĝent'a'n magnet'o'n, kun huf'fer'a form'o.

Tuj kiam Betinjo vid'is ĝi'n ŝi komenc'is am'i la Vil'ul'o'n pli ol antaŭ'e. Hanĉjo ankaŭ vid'is la Magnet'o'n kaj paŝ'et'is al Vil'ul'o por frot'i si'a'n kap'o'n am'em'e sur la genu'o de la vir'o.

Sed ili'n inter'romp'is la Reĝ'a Ĝarden'ist'o, kiu puŝ'is si'a'n kap'o'n en la forc'ej'o'n kaj kri'is koler'e: “Vi ĉiu'j est'as mort'o'kondamn'it'a'j! Vi'a sol'a oportun'o eskap'i est'as for'ir'i tuj.”

Tio alarm'is mal'grand'a'n Betinjon, sed la Vil'ul'o nur sku'is la Magnet'o'n direkt'e al la Ĝarden'ist'o. Ĉi tiu, vid'ant'e ĝi'n, antaŭ'e'n'kur'is kaj ĵet'is si'n al la pied'o'j de la Vil'ul'o, murmur'ant'e per miel'dolĉ'a'j vort'o'j: “Ho, kar'a, kar'a vir'o! Kiom mi am'as vi'n! Ĉiu vil'aĵ'o kaj er'o kiu ornam'as vi'n est'as kar'a por mi—mi'a tut'a hav'aĵ'o aparten'as al vi! Sed jad'i! for'ir'u antaŭ ol vi plen'e mort'os.”

“Vi dev'os. Laŭ la Leĝ'o,” kri'is la Ĝarden'ist'o, komenc'ant'e plor'i per ver'a'j larm'o'j. “Romp'as mi'a'n kor'o'n dir'i al vi tiu'n mal'plaĉ'a'n inform'o'n, sed la Leĝ'o dir'as ke ĉiu'j fremd'ul'o'j est'as kondamn'end'a'j far'e de la Reg'ant'o kaj dev'os plen'e mort'i.”

“Kompren'ebl'e ne,” plu'dir'is Vil'ul'o. “Ni ankoraŭ eĉ ne vid'is la Reg'ant'o'n de la Regn'o de Roz'o'j.”

“Nu, ver'dir'e,” dir'is la Ĝarden'ist'o, per perpleks'ton'o, “ni ne hav'as ver'a'n Reg'ant'o'n, ĝust'e nun. Kompren'u ke ĉiu'j ni'a'j Reg'ant'o'j kresk'as sur arbust'o'j en la Reĝ'a'j Ĝarden'o'j, kaj la last'a meldu'is kaj velk'is tro fru'e. Do ni dev'is plant'i li'n, kaj nun'temp'e neni'u kresk'as sur la Reĝ'a'j Arbust'o'j kaj sufiĉ'e matur'iĝ'is por ke ni pluk'u li'n.”

“Nu, mi est'as la Reĝ'a Ĝarden'ist'o. Mult'a'j reĝ'ul'o'j kresk'as, mi agnosk'as tio'n; sed ĝust'e nun ili ĉiu'j est'as verd'a'j. Ĝis unu matur'iĝ'os, mi dev'as mem reg'i la Regn'o'n de Roz'o'j, kaj obe'ig'i ĝi'a'n Leĝ'o'j'n. Tial, kvankam mi am'eg'as vi'n, Vil'ul'o, mi dev'os mort'ig'i vi'n.”

“Atend'u moment'o'n,” pet'eg'is Betinjo. “Mi vol'as vid'i tiu'j'n Reĝ'a'j'n Ĝarden'o'j'n antaŭ ol mort'i.”

“Ho, mi ne pov'as far'i tio'n,” obĵet'is la Ĝarden'ist'o. Sed Vil'ul'o de'nov'e montr'is al li la Am'o-Magnet'o'n kaj post unu rigard'et'o la Ĝarden'ist'o ne plu pov'is rezist'i.

Li konduk'is Vil'ul'o'n, Betinjon kaj Hanĉjon al la fin'o de la grand'a forc'ej'o kaj zorg'e mal'ŝlos'is mal'grand'a'n pord'o'n. Tra'ir'int'e tio'n ili ven'is en la grandioz'a'n Reĝ'a'n Ĝarden'o'n de la Regn'o de Roz'o'j.

Ĝi'n tut'e ĉirkaŭ'is alt'a heĝ'o kaj intern'e kresk'is plur'a'j gigant'a'j roz'arbust'o'j kiu'j hav'is dens'a'j'n verd'a'j'n foli'o'j'n velur'ec'a'j'n. Sur tiu'j arbust'o'j kresk'is la an'o'j de la Reĝ'a Famili'o de la Regn'o de Roz'o'j—vir'o'j, vir'in'o'j kaj infan'o'j en ĉiu'j etap'o'j de matur'iĝ'o. Ĉiu'j ŝajn'is est'i hel'verd'a'j, kvazaŭ ne'matur'a'j aŭ ne plen'e kresk'int'a'j, ili'a'j karn'o kaj vest'o'j est'is sam'e verd'a'j. Ili star'is tut'e sen'viv'a'j sur si'a'j branĉ'o'j, kiu'j balanc'is mild'e en la vent'et'o, kaj ili'a'j plen'e mal'ferm'a'j okul'o'j rigard'ad'is rekt'e antaŭ'e'n, sen'vid'a'j kaj sen'inteligent'a'j.

Dum ŝi ekzamen'is tiu'j'n kurioz'a'j'n kresk'ant'a'j'n hom'o'j'n, Betinjo pas'is mal'antaŭ grand'a centr'a arbust'o kaj tuj ek'kri'is pro surpriz'o kaj plezur'o. Ĉar tie, flor'ant'e perfekt'a'kolor'e kaj -form'e, star'is Reĝ'a Princ'in'o, kies bel'ec'o mir'ig'is.

“Nu, ŝi est'as matur'a!” kri'is Betinjo, for'puŝ'ant'e kelk'a'j'n larĝ'a'j'n foli'o'j'n por observ'i ŝi'n pli detal'e.

“Nu, pov'as est'i,” agnosk'is la Ĝarden'ist'o, kiu ven'is al la flank'o de la knab'in'o; “sed ŝi est'as knab'in'o, do ni ne pov'as uz'i ŝi'n kiel Reg'ant'o'n.”

“Tut'e ne!” son'is ĥor'o de mal'laŭt'a'j voĉ'o'j, kaj ĉirkaŭ'rigard'ant'e Betinjo trov'is ke ĉiu'j Roz'o'j sekv'is ili'n el la forc'ej'o kaj nun star'as grup'e antaŭ la en'ir'ej'o.

“Sci'u,” klar'ig'is la Ĝarden'ist'o, “la reg'at'o'j de la Regn'o de Roz'o'j ne vol'as knab'in'a'n Reg'ant'o'n. Ili vol'as Reĝ'o'n.”

“Ĉu ŝi ne est'as Reĝ'a?” demand'is Vil'ul'o, admir'ant'e la bel'a'n Princ'in'o'n.

“Kompren'ebl'e, ĉar ŝi kresk'as sur Reĝ'a Arbust'o. Tiu Princ'in'o nom'iĝ'as Ozga, ĉar ŝi est'as pra'kuz'in'o de Ozma de Oz; kaj se ŝi est'us vir'o, ni volont'e ĝoj'e aklam'us ŝi'n ni'a Reg'ant'o.”

La Ĝarden'ist'o tiam for'turn'is si'n por parol'i kun si'a'j Roz'o'j kaj Betinjo flustr'is al si'a akompan'ant'o: “Ni pluk'u ŝi'n, Vil'ul'o.”

“Bon'e,” dir'is li. “Se ŝi est'as Reĝ'a, ŝi rajt'as reg'i ĉi tiu'n Regn'o'n, kaj se ni pluk'os ŝi'n nepr'e ŝi protekt'os ni'n kaj mal'ebl'ig'os ke oni damaĝ'u aŭ for'pel'u ni'n.”

Do Betinjo kaj Vil'ul'o ambaŭ pren'is po brak'o'n de la bel'a Roz'a Princ'in'o kaj mal'grad'a tord'o de ŝi'a'j pied'o'j liber'ig'is ŝi'n de la branĉ'o sur kiu ŝi kresk'is. Tre graci'e ŝi paŝ'is de la arbust'o al la ter'o, kie ŝi riverenc'is antaŭ Betinjo kaj Vil'ul'o kaj dir'is per tre plaĉ'e dolĉ'a voĉ'o: “Mi dank'as vi'n.”

Sed aŭd'int'e la son'o'n de tiu vort'o'j la Ĝarden'ist'o kaj la Roz'o'j turn'is si'n kaj trov'is ke la Princ'in'o est'as pluk'it'a kaj nun viv'as. Sur ĉiu vizaĝ'o fulm'is esprim'o de rankor'o kaj koler'o, kaj unu el la Roz'o'j laŭt'e kri'is: “Aŭdac'a'j mort'i'pov'ul'o'j! Kio'n vi far'is?”

“Sed ni rifuz'as ŝi'n! Ni vol'as Reĝ'o'n!” kri'is Ĵak-Roz'o'n, kaj ali'a al'don'is per mal'estim'a voĉ'o: “Neni'u knab'in'o reg'os ni'n!”

La nov'e pluk'it'a Princ'in'o rigard'is de unu al ali'a el si'a'j ribel'em'a'j reg'at'o'j mir'o'plen'e. Esprim'o de mal'plezur'o kovr'is ŝi'a'n vizaĝ'o'n.

“Ĉu neni'u bon'ven'ig'o por mi ĉi tie, bel'a'j reg'at'o'j?” ŝi demand'is mal'sever'e. “Ĉu mi ne ven'is de mi'a Reĝ'a Arbust'o por est'i vi'a Reg'ant'o?”

“Vi'n pluk'is mort'i'pov'ul'o'j, sen ni'a konsent'o,” respond'is la Ĝarden'a Portulak'o, mal'varm'e; “do ni rifuz'as permes'i ke vi reg'u ni'n.”

“Moment'o'n, mi pet'as!” vok'is Vil'ul'o, pren'ant'e la Am'o- Magnet'o'n el si'a poŝ'o. “Mi kred'as ke ĉi tio instig'os ili'a'n am'o'n, Princ'in'o. Jen—pren'u ĝi'n per vi'a man'o kaj las'u ke la roz'o'j vid'u ĝi'n.”

Princ'in'o Ozga pren'is la Magnet'o'n kaj ten'is ĝi'n antaŭ la okul'o'j de si'a'j reg'at'o'j; sed la Roz'o'j rigard'is ĝi'n per trankvil'a mal'estim'o.

“Ho, kio fuŝ'as?” demand'is Vil'ul'o surpriz'at'e. “La Magnet'o neniam mal'sukces'is antaŭ nun!”

“Mi sci'as,” dir'is Betinjo, kap'jes'ant'e saĝ'e. “Tiu'j Roz'o'j ne hav'as kor'o'j'n.”

“Vi prav'as,” akord'is la Ĝarden'ist'o. “Ili est'as bel'a'j, kaj dolĉ'a'j, kaj viv'a'j; sed ili rest'as roz'o'j. Ili'a'j tig'o'j hav'as dorn'o'j'n, sed ne kor'o'j'n.”

“El'pel'u ŝi'n, Ĝarden'ist'o, kun la ali'a'j!” ordon'is la Roz'o'j. “Ni rifuz'as hav'i Reg'ant'o'n antaŭ ol vir'roz'o— Reĝ'o—est'os sufiĉ'e matur'a por pluk'iĝ'i.”

“Bon'e,” dir'is la Ĝarden'ist'o obe'em'e. “Pardon'u mi'n, kar'a Vil'ul'o, ĉar mi opon'as vi'a'n vol'o'n, sed vi kaj la ali'a'j, inkluziv'e de Ozga, dev'as el'ir'i el la Regn'o de Roz'o'j tuj, aŭ eĉ antaŭ'tuj'e.”

“Ĉu vi ne am'as mi'n, Ĝarĉjo?” demand'is Vil'ul'o, sen'zorg'e montr'ant'e la Magnet'o'n.

“Mi ja am'as, mi am'eg'as vi'n!” respond'is la Ĝarden'ist'o fervor'e; “sed neni'u ver'a vir'o akcept'as neglekt'i si'a'n dev'o'n pro am'o. Mi'a dev'o est'as el'pel'i vi'n, do—el'e'n!”

Dir'int'e tio'n li kapt'is ĝarden'fork'eg'o'n kaj komenc'is pik'minac'i la fremd'ul'o'j'n per ĝi, por dev'ig'i ili'n el'ir'i. La mul'o Hanĉjo ne tim'is la fork'eg'o'n kaj kiam li proksim'ig'is si'a'j'n kalkan'o'j'n al la Ĝarden'ist'o la vir'o retro'e'n'fal'is por evit'i pied'bat'o'n.

Sed nun la Roz'o'j dens'e grup'iĝ'is ĉirkaŭ la mal'akcept'it'o'j'n kaj ili baldaŭ trov'is ke sub la drapir'aĵ'o'j de verd'a'j foli'o'j est'as mult'a'j akr'a'j dorn'o'j kiu'j est'as pli danĝer'a'j ol la kalkan'o'j de Hanĉjo. Nek Betinjo nek Ozga nek Vil'ul'o nek la mul'o kuraĝ'is rezist'i tiu'j'n dorn'o'j'n kaj kiam ili for'tir'is si'n ili trov'is si'n mal'rapid'e pel'at'a'j tra la ĝarden'pord'o'n en la forc'ej'o'n. De tie ili est'is el'pel'at'a'j ĉe la en'ir'ej'o kaj simil'e tra la teritori'o'n de la flor'kovr'it'a Regn'o de Roz'o'j, kiu ne est'is ver'e tre grand'a.

La Roz'a Princ'in'o plor'is amar'e; Betinjo est'is indign'a kaj koler'a; Hanĉjo kri'ad'is defi'a'j'n “Hi-ha!”-o'j'n kaj la Vil'ul'o fajf'ad'is mal'laŭt'e al si.

La bord'o de la Regn'o de Roz'o'j est'is profund'a abism'o, sed ekzist'is baskul'pont'o unu'lok'e kaj tio'n la Reĝ'a Ĝarden'ist'o mal'lev'is ĝis la mal'akcept'it'o'j trans'pas'is ĝi'n.

Tiam li re'lev'is ĝi'n kaj re'ir'is kun si'a'j Roz'o'j al la forc'ej'o, las'ant'e la kvar kurioz'e divers'a'j'n kamarad'o'j'n vag'i en la dezert'a'n kaj ne'kon'at'a'n land'o'n preter'a'n.

“Ne ĝen'as mi'n, ne mult'e,” koment'is Vil'ul'o, dum li gvid'is ili'n sur la ŝton'o'plen'a, mal'fekund'a ter'o. “Mi dev'as serĉ'i mi'a'n long'e perd'it'a'n frat'et'o'n, do ne grav'as kie'n mi ir'as.”

“Hanĉjo kaj mi help'os vi'n trov'i vi'a'n frat'o'n,” dir'is Betinjo per si'a plej gaj'a voĉ'o. “Mi est'as nun tiom distanc'a de mi'a hejm'o ke ver'ŝajn'e mi neniam trov'os rimed'o'n re'ir'i al ĝi; kaj, efektiv'e, est'as pli plezur'ig'e ĉirkaŭ'marŝ'ad'i kaj aventur'ad'i ol rest'i en'hejm'e. Ĉu vi akord'as, Hanĉjo?”

“Rilat'e al mi,” dir'is Princ'in'o Ozga de Rozlando, kun mild'a ĝem'o, “mi dev'os rest'i por ĉiam el'pel'it'a el mi'a Regn'o. Do ankaŭ mi volont'e help'os la Vil'ul'o'n trov'i si'a'n perd'it'a'n frat'o'n.”

“Vi est'as ver'e komplez'a, S’rin'o,” dir'is Vil'ul'o. “Sed se mi ne pov'os trov'i la sub'ter'a'n kavern'o'n de Rugedo,* la Metal'a Monark'o, mi neniam trov'os kar'a'n Fraĉjon.”

“Nepr'e sci'as tio'n iu,” est'is la respond'o de Vil'ul'o. “Sed ne ni. Ni pov'os sukces'i nur se ni plu marŝ'ad'os ĝis ni trov'is person'o'n kiu pov'os gvid'i ni'n al la kavern'o de Rugedo.”

“Neni'u sci'as tio'n, escept'e de la verk'ant'o de ĉi tiu rakont'o,” dir'is Vil'ul'o. “Sed ni trov'os neni'o'n—eĉ ne vesper'manĝ'o'n—se ni ne plu'marŝ'os. Jen voj'o. Ni sekv'u ĝi'n kaj trov'u kie'n ĝi konduk'as.”

* La Reĝ'o antaŭ'e nom'iĝ'is “Rokat”, sed trink'int'e la “Akv'o'n de Forges'o”

7—La Pri'plend'ind'a Pozici'o de Polikromo

La pelv'o de la Reĝ'o de Pluv'o tro'plen'iĝ'is kaj akv'o verŝ'iĝ'is trans la rand'o'n. La rezult'o est'is pluv'o en cert'a part'o de la land'o—ver'e dens'a pluv'ad'o, dum iom da temp'o—kaj la Ĉiel'ark'o kur'is al tiu lok'o por montr'i la bel'eg'a'j'n kolor'o'j'n de si'a ark'o tuj kiam la pluv'nebul'o for'pas'is kaj la ĉiel'o est'is klar'a.

La al'ven'o de la Ĉiel'ark'o ĉiam est'as ĝoj'ig'a event'o por la ter'ul'o'j, sed mal'mult'a'j el ili vid'as ĝi'n apud'a. Kutim'e la Ĉiel'ark'o est'as tiom distanc'a ke oni pov'as observ'i ĝi'a'j'n bel'a'j'n kolor'o'j'n nur mal'klar'e, kaj tial ni mal'oft'e vid'as la danc'ant'a'j'n fil'in'o'j'n de la Ĉiel'ark'o.

En la mal'fekund'a land'o kie la pluv'o ĵus fal'is laŭ'ŝajn'e tut'e ne est'is hom'o'j; sed la Ĉiel'ark'o aper'is, malgraŭ'e, kaj danc'ad'is gaj'e sur ĝi'a ark'o la fil'in'o'j de la Ĉiel'ark'o, ĉe kies kap'o est'is la fe'in'ec'a Polikromo, kiu est'as tiom delikat'a kaj bel'a ke neni'u knab'in'o iam tut'e egal'is ŝi'n rilat'e al bel'ec'o.

Polikromo est'is gaj'humor'a kaj danc'is laŭ'long'e de la ark'o al la ter'o, spit'ant'e si'a'j'n frat'in'o'j'n sekv'i ŝi'n. Rid'ant'e kaj gaj'e ili ankaŭ tuŝ'is la ter'o'n per si'a'j scintil'ant'a'j pied'o'j; sed ĉiu'j fil'in'o'j de la Ĉiel'ark'o sci'is ke tio est'as danĝer'a lud'o, do ili rapid'e re'grimp'is sur si'a'n ark'o'n.

Kun escept'o de Polikromo. Kvankam la plej dolĉ'a kaj gaj'a, ŝi ankaŭ est'is la plej sen'tim'a. Krom'e, por ŝi est'is ne'kutim'a la sent'o tuŝ'i la mal'varm'a'n, mal'sek'et'a'n ter'o'n per si'a'j roz'kolor'a'j pied'fingr'o'j. Antaŭ ol ŝi rimark'is, la ark'o lev'iĝ'is kaj mal'aper'is en la ond'ant'a'n blu'a'n ĉiel'o'n, kaj jen Polikromo star'ant'a sen'help'e sur rok'o, kaj ŝi'a'j gaz'a'j drapir'aĵ'o'j flos'ad'is ĉirkaŭ ŝi kvazaŭ bril'ant'a'j arane'aĵ'o'j, kaj neni'u—nek fe'a nek mort'i'pov'a—pov'us help'i ŝi'n re'ating'i si'a'n perd'it'a'n ark'o'n!

“Jad'i!” ŝi kri'is, sulk'ig'ant'e la brov'o'n super si'a bel'a vizaĝ'o, “de'nov'e mi est'as kapt'it'a. Jam du'a'foj'e mi'a sen'zorg'ec'o las'is mi'n sur la ter'o dum mi'a'j frat'in'o'j re'ir'is al ni'a'j Ĉiel'a'j Palac'o'j. Unu'a'foj'e mi spert'is kelk'a'j'n plaĉ'a'j'n aventur'o'j'n, sed ĉi tiu est'as sol'ec'a, for'las'it'a land'o kaj mi tre mal'feliĉ'os ĝis mi'a Ĉiel'ark'o re'ven'os kaj mi pov'os re'grimp'i sur ĝi'n. Mi pens'u kio'n mi far'u.”

Ŝi kaŭr'is sur la plat'a rok'o, tir'is si'a'j'n drapir'aĵ'o'j'n ĉirkaŭ si'n kaj klin'is si'a'n kap'o'n.

Dum ŝi est'is en tiu pozici'o Betinjo Bobin ek'vid'is Polikromon, ven'ant'e laŭ'long'e de la ŝton'a voj'o, sekv'at'e de Hanĉjo, la Princ'in'o kaj Vil'ul'o. Tuj la knab'in'o kur'is al la lum'radi'a fil'in'o de la Ĉiel'ark'o kaj kri'is: “Ho, kia bel'a, bel'a person'o!”

Polikromo lev'is si'a'n or'a'n kap'o'n. Larm'o'j est'is en ŝi'a'j blu'a'j okul'o'j.

“Mi muzik'os por vi, kar'a,” dir'is Vil'ul'o simpati'e, kred'ant'e ke ŝi vol'is dir'i “arĉ'o'n” anstataŭ “ark'o'n”.

“Mi ne vol'as vi'n!” kri'is Polikromo, arogant'e bat'ant'e la pied'o'n per si'a pied'o; “Mi vol'as mi'a'n Ĉiel'ark'o'n.”

Kiam mi est'is jun'a ankaŭ mi vol'eg'is la Ĉiel'ark'o'n, sed mi ne pov'is ating'i ĝi'n. Evident'e ankaŭ vi ne pov'as; do bon'vol'u ne plor'i.”

“Ne?” respond'is Vil'ul'o, tir'ant'e la Am'o-Magnet'o'n el si'a poŝ'o; “neniom?—ebl'e iom'et'et'e?”

“Jes, jes!” dir'is Polikromo, ekstaz'e kun'prem'ant'e si'a'j'n man'o'j'n dum ŝi rigard'is la sorĉ'it'a'n talisman'o'n; “mi am'as vi'n, Vil'ul'o!”

“Kompren'ebl'e vi am'as mi'n,” dir'is li trankvil'e; “sed mi ne respond'ec'as. Tio'n kaŭz'as la potenc'a sorĉ'art'o de la Am'o-Magnet'o. Sed laŭ'aspekt'e vi est'as tut'e sol'a kaj sen'amik'a, Ĉiel'ark'et'o. Ĉu vi dezir'as est'i part'o de ni'a grup'o ĝis vi re'trov'os vi'a'j'n patr'o'n kaj frat'in'o'j'n?”

“Ni ne sci'as tio'n preciz'e,” dir'is Betinjo, pren'ant'e ŝi'a'n man'o'n; “sed ni prov'as trov'i la long'e perd'it'a'n frat'o'n de Vil'ul'o, kapt'it'a'n de la terur'a Metal'a Monark'o. Ĉu vi bon'vol'os akompan'i ni'n kaj help'i ni'n?”

Polikromo rigard'is de unu al ali'a el la kurioz'a grup'o de marŝ'ant'o'j kaj al'log'a rid'et'o subit'e lum'ig'is ŝi'a'n vizaĝ'o'n.

“Neniel. La kavern'o'j de Rugedo est'as sub la surfac'o de la ter'o, kie'n neniam pov'as ir'i Ĉiel'ark'o. Sed mi aŭd'is pri la Metal'a Monark'o. Oni ankaŭ nom'as li'n la Reĝ'o de la Knomoj, sci'u, kaj li kaŭz'is sever'a'j'n problem'o'j'n por ver'e mult'a'j person'o'j—mort'i'pov'ul'o'j kaj fe'o'j—si'a'temp'e,”

“Neni'u pov'as damaĝ'i fil'in'o'n de la Ĉiel'ark'o,” dir'is Polikromo fier'e. “Mi est'as ĉiel'fe'in'o.”

“Sekv'e,” dir'is Betinjo, rapid'e, “vi pov'os inform'i ni'n kie trov'i la voj'o'n al la kavern'o de Rugedo.”

“Ne,” respond'is Polikromo, kap'ne'ant'e, “tio'n mi ne pov'as far'i. Sed mi volont'e akompan'os vi'n kaj help'os vi'n trov'i la lok'o'n.”

Tiu promes'o tre plaĉ'is al ĉiu'j marŝ'ant'o'j kaj post kiam la Vil'ul'o re'trov'is la voj'o'n ili komenc'is sekv'i ĝi'n pli bon'humor'e. La fil'in'o de la Ĉiel'ark'o danc'is leĝer'e sur la rok'o'plen'a voj'o, ne plu mal'feliĉ'a, sed kun si'a'j bel'a'j trajt'o'j kovr'it'a'j per rid'et'o'j. Vil'ul'o ven'is la du'a, marŝ'ant'e regul'e kaj kelk'foj'e apog'ant'e la Roz'a'n Princ'in'o'n kiu sekv'as li'n.

Betinjo kaj Hanĉjo ven'is last'a'j, kaj kiam ŝi lac'iĝ'is pro marŝ'ad'o la knab'in'o sur'ir'is la dors'o'n de Hanĉjo kaj las'is la fort'a'n azen'et'o'n port'i ŝi'n iom.

Je nokt'iĝ'o ili ating'is kelk'a'j'n arb'o'j'n kresk'ant'a'j'n apud mal'grand'a river'et'o kaj tie ili kamp'ad'is kaj ripoz'is ĝis la maten'o. Tiam ili for'marŝ'is, trov'ant'e ber'o'j'n kaj frukt'o'j'n tie kaj tie kiu'j sat'ig'is la apetit'o'n de Betinjo, Vil'ul'o kaj Hanĉjo, tiel ke ili est'is bon'e kontent'a'j pri si'a situaci'o.

Surpriz'is Betinjon vid'i la Roz'a'n Princ'in'o'n kun'manĝ'i, ĉar ŝi supoz'is ŝi'n fe'in'o; sed kiam ŝi menci'is tio'n al Polikromo, la fil'in'o de la Ĉiel'ark'o klar'ig'is ke kiam Ozga el'pel'iĝ'is el si'a Regn'o de Roz'o'j ŝi ĉes'is est'i fe'in'o kaj neniam re'far'iĝ'os pli ol normal'a mort'i'pov'ul'o. Polikromo, tamen, est'as fe'in'o ne'grav'e kie ŝi est'as, kaj kvankam ŝi trink'et'is kelk'a'j'n ros'gut'o'j'n en la lun'lum'o por re'freŝ'ig'i si'n—nu, neni'u vid'is ŝi'n far'i tio'n.

Dum ili daŭr'ig'is si'a'n vag'a'n marŝ'ad'o'n, direkt'o'j mal'mult'o'n signif'is al ili, ĉar ili est'is sen'esper'e perd'it'a'j en tiu ne'kon'at'a land'o. Vil'ul'o dir'is ke plej bon'e est'os ir'i direkt'e al la mont'o'j, ĉar la natur'a en'ir'ej'o de la sub'ter'a kavern'o de Rugedo ver'ŝajn'e est'as kaŝ'it'a en iu rok'o'plen'a dezert'a lok'o; sed mont'o'j ŝajn'e est'is tut'e ĉirkaŭ ili ĉiu'direkt'e escept'e de la unu'sol'a direkt'o el kiu ili ven'is, kiu konduk'is al la Regn'o de Roz'o'j kaj la mar'o. Tial mal'mult'e grav'is kiu'direkt'e'n ili ir'os.

Post kelk'a temp'o ili rimark'is mal'klar'a'j'n spur'o'j'n de pad'o kaj sekv'int'e tio'n ili iom da temp'o ating'is voj'kruc'iĝ'o'n. Tie est'is mult'a'j pad'o'j, ir'ant'a'j divers'direkt'e'n, kaj ankaŭ est'is voj'indik'il'o tiom mal'nov'a ke ne plu vid'ebl'is vort'o'j. Unu'flank'e est'is mal'nov'a put'o, kun ĉen'a vinĉ'o por ĉerp'i akv'o'n, tamen neni'e vid'ebl'is dom'o aŭ ali'a konstru'aĵ'o.

Dum la grup'o halt'is, perpleks'a'j pri kiu'direkt'e'n ir'i, la mul'o proksim'iĝ'is al la put'o kaj klopod'is rigard'i en ĝi'n.

“Ĝi est'as sek'a put'o,” koment'is Vil'ul'o. “Ver'ŝajn'e jam de mult'a'j jar'o'j ne plu est'as akv'o en ĝi. Sed, ven'u; ni decid'u kiu'n voj'o'n sekv'i.”

Ŝajn'e neni'u pov'is decid'i tio'n. Ili sid'iĝ'is grup'e kaj prov'is konsider'i pri kiu voj'o est'as plej sekv'ind'a. Sed Hanĉjo ne pov'is for'ten'i si'n de la put'o kaj fin'e li lev'is si'n sur si'a'j'n mal'antaŭ'a'j'n krur'o'j'n, trans'met'is si'a'n kap'o'n kaj dir'is laŭt'e “Hi-ha!” Betinjo rigard'is si'a'n best'amik'o'n sci'vol'em'e.

Aŭd'int'e tio'n Vil'ul'o lev'is si'n kaj ir'is al la put'o por rigard'i, kaj Betinjo akompan'is li'n. La Princ'in'o kaj Polikromo, kiu'j jam far'iĝ'is firm'a'j amik'o'j, ten'is la brak'o'j'n unu de la ali'a kaj promen'is laŭ'long'e de unu el la voj'o'j, por trov'i facil'a'n pad'o'n.

“Efektiv'e,” dir'is Vil'ul'o, “ja ŝajn'as est'i io ĉe la fund'o de tiu mal'nov'a put'o.”

Ne est'is sitel'o ĉe la fin'o de la vinĉ'o'ĉen'o, sed ja est'is grand'a hok'o kiu iam uz'iĝ'is por ten'i sitel'o'n. Vil'ul'o sub'e'n'pend'ig'is tiu'n hok'o'n, tren'is ĝi'n sur la fund'o kaj re'lev'is ĝi'n. Mal'nov'a ring'o'form'a jup'o ven'is kun ĝi, kaj Betinjo rid'is kaj for'ĵet'is ĝi'n. Tiu aĵ'o tim'ig'is Hanĉjon, kiu neniam antaŭ'e vid'is ring'o'form'a'n jup'o'n, kaj li ten'is si'n bon'distanc'e for de ĝi.

Plur'a'j'n ali'a'j'n objekt'o'j'n la Vil'ul'o kapt'is per la hok'o kaj re'lev'is, sed neni'u el ili est'is grav'a.

“Ĉi tiu put'o ŝajn'e far'iĝ'is uj'o por la tut'a rub'o de la land'o,” li dir'is, re'sub'e'n'ig'ant'e la hok'o'n. “Mi kred'as ke mi jam kapt'is ĉio'n. Ne—la hok'o de'nov'e kapt'is i'o'n. Help'u mi'n, Betinjo! Mi ne sci'as kio ĝi est'as, sed ĝi est'as eg'e pez'a!”

Ŝi al'kur'is kaj help'is li'n turn'i la vinĉ'o'n kaj post mult'a klopod'ad'o konfuz'it'a amas'o da kupr'aĵ'o vid'iĝ'is.

“Kio ĝi est'as?” demand'is Betinjo, kroĉ'iĝ'ant'e al la vinĉ'o kaj anhel'eg'ant'e.

Respond'e la Vil'ul'o pren'is la kupr'aĵ'ar'o'n kaj fal'ig'is ĝi'n sur la ter'o'n, for de la put'o. Tiam li turn'is ĝi'n per si'a pied'o, etend'is ĝi'n, kaj mir'ig'e al Betinjo la objekt'o montr'iĝ'is est'i kupr'a hom'o.

“Ĝust'e tio'n mi supoz'is,” dir'is Vil'ul'o, rigard'ant'e fiks'e la objekt'o'n. “Sed krom se ekzist'as du kupr'ul'o'j en la mond'o jen la plej mir'ig'a afer'o kiu'n iam mi vid'is.”

Tiu'moment'e la fil'in'o de la Ĉiel'ark'o kaj la Roz'a Princ'in'o proksim'iĝ'is al ili, kaj Polikromo dir'is: “Kio'n vi trov'is, Vil'a Vir'o?”

“Ho, jen afiŝ'o sur li'a dors'o!” kri'is Betinjo, kiu sur'genu'iĝ'is por ekzamen'i la hom'o'n. “Jad'i, tre kurioz'e!

Ŝi laŭt'leg'is la sekv'a'j'n vort'o'j'n, gravur'it'a'j'n sur la kupr'a'j plat'o'j de la korp'o de la hom'o:

de SMITH & TINKER Patent'it'a Du'obl'e Ag'ant'a, Ekstr'e-Re'ag'em'a, Pens'o'kre'a, Perfekt'e Parol'ant'a Mekanik'a Vir'o Kun Ni'a Special'a Horloĝ'funkci'a Mekanism'o.

Pens'as, Parol'as, Ag'as, kaj Preskaŭ Viv'as.

“Jes; sed jen pli,” dir'is Betinjo, leg'ant'e ali'a'n gravur'it'a'n plat'o'n:

Instrukci'o'j: Por Pens'ad'o:—Streĉ'u la risort'o'n de la Mekanik'a Vir'o, (tru'o sub la mal'dekstr'a brak'o, sign'it'a No. 1).

Por Parol'ad'o:—Streĉ'u la risort'o'n de la Mekanik'a Vir'o, (tru'o sub la dekstr'a brak'o, sign'it'a No. 2).

Por Marŝ'ad'o kaj Ag'ad'o:—Streĉ'u la risort'o'n en la centr'o de li'a dors'o, (sign'it'a No. 3).

N. B.—Ni garanti'as la perfekt'a'n funkci'ad'o'n de ĉi tiu mekanism'o dum mil jar'o'j.

“Kompren'ebl'e,” respond'is Vil'ul'o. “Ni streĉ'u li'a'j'n risort'o'j'n.”

Por far'i tio'n ili dev'is sur'pied'ig'i la kupr'ul'o'n, por ke li est'u rekt'a, kaj tio ne est'is facil'a task'o. Li em'is sen'ekvilibr'iĝ'i, kaj est'is re- kaj re-apog'end'a. La knab'in'o'j help'is Vil'ul'o'n, kaj fin'e Tiktoko ŝajn'is bon'e ekvilibr'iĝ'i kaj star'is sol'a sur si'a'j larĝ'a'j pied'o'j.

“Jes,” dir'is Vil'ul'o, atent'e rigard'ant'e la kupr'ul'o'n, “ĉi tiu nepr'e est'as mi'a mal'nov'a amik'o Tiktoko, kiu tiktak'ad'is gaj'e en la Land'o Oz kiam mi for'ir'is. Sed est'as tre perpleks'e kiel li ven'is al ĉi tiu sol'ec'a lok'o kaj en'ir'is tiu'n mal'nov'a'n put'o'n.”

“Se ni streĉ'os la risort'o'j'n, ebl'e li inform'os ni'n,” sugest'is Betinjo. “Jen la ŝlos'il'o, pend'ant'a de hok'o sur li'a dors'o.

“Li'a'j'n pens'o'j'n, kompren'ebl'e,” dir'is Polikromo, “ĉar oni dev'as pens'i por pov'i parol'i aŭ mov'iĝ'i inteligent'e.”

Do Betinjo streĉ'is sub li'a mal'dekstr'a brak'o, kaj tuj lum'fulm'et'o'j komenc'is montr'iĝ'i en la supr'o de li'a kap'o, kio pruv'is ke li komenc'is pens'i.

“Nu, li'a'n parol'aparat'o'n. Li'a'j pens'o'j ebl'e est'as interes'a'j, sed ili neni'o'n dir'as al ni.”

Do Betinjo streĉ'is la kupr'ul'o'n sub li'a dekstr'a brak'o, kaj tiam de la intern'o de li'a kupr'a korp'o ven'is mal'glat'a'j vort'o'j: “Mul-taj-n dan-ko'j-n!”

“Hur'a!” kri'is Vil'ul'o, ĝoj'e, kaj li frap'is la dors'o'n de Tiktoko tiom el'kor'e ke la kupr'ul'o sen'ekvilibr'iĝ'is kaj fal'is sur la ter'o'n. Sed la horloĝ'mekanism'o kiu ebl'ig'is ke li parol'u est'is streĉ'it'a kaj li dir'ad'is: “Le-vu mi-n! Le-vu mi-n!

Le-vu mi-n!” ĝis ili re'lev'is li'n kaj ekvilibr'ig'is li'n sur li'a'j pied'o'j, kaj tiam li plu'dir'is ĝentil'e: “Mul-taj-n dan-ko'j-n!”

“Li ne pov'os apog'i si'n ĝust'e antaŭ ol ni streĉ'os li'a'n ag'risort'o'n,” koment'is Vil'ul'o; do Betinjo streĉ'is ĝi'n, kiom ebl'e plej firm'e—ĉar la ŝlos'il'o turn'iĝ'is iom rigid'e—kaj tiam Tiktoko lev'is si'a'j'n pied'o'j'n, cirkl'e marŝ'is kaj fin'e halt'is antaŭ la grup'o kaj riverenc'is profund'e al ĉiu'j.

“La ra-kon-to es-tas lon-ga,” respond'is Tiktoko, “sed mi mal-lon-gi-gos ĝi-n. Post vi-a fo-ri-ro por ser-ĉi vi-a-n fra-to-n, Oz-ma vi-dis vi-n va-ga-di en frem-da'j lan-do'j ki-am ajn ŝi ri-gar-dis si-a-n ma-gi-a-n bil-do-n, kaj ŝi an-kaŭ vi-dis vi-a-n fra-to-n en la ka-ver-no de la Re-ĝo de la Kno-moj; do ŝi sen-dis mi-n por di-ri al vi ki-e tro-vi vi-a-n fra-to-n kaj or-do-n'is ke mi hel-pu vi-n se mi po-vos. La Sor-ĉis-ti-no, Gli'n-da la Bo-na, trans-por-tis mi-n al ĉi ti-u lo-ko tuj-tu-je; sed ĉi ti-e mi ren-kon-tis la Re-ĝo-n de la Kno-moj mem—mal-ju-na Ru-ge-do, ki-u-n o-ni no-mas ĉi-lo-ke la Me-ta-la Mo-nar-ko.

Ru-ge-do sci-is por ki-o mi ve-n'is, kaj li ti-om ko-le-ris ke li ĵe-tis mi-n en la pu-to-n. Ki-am mi-aj ri-sor-toj mal-stre-ĉi-ĝis mi es-tis sen-hel-pa ĝis vi ve-n'is kaj el-ti-ris mi-n. Mul-taj-n dan-ko'j-n.”

“Jen, ver'e, plezur'ig'a inform'o,” dir'is Vil'ul'o. “Mi suspekt'is ke mi'a frat'o est'as kapt'it'o de Rugedo; sed nun mi sci'as. Dir'u al ni, Tiktoko, kiel ni ating'u la sub'ter'a'n kavern'o'n de la Reĝ'o de la Knomoj?”

“Plej bo-ne ni mar-ŝu,” dir'is Tiktoko. “Aŭ eb-le ram-pu, aŭ sal-tu, aŭ ru-li-ĝu ĝis a-tin-gi ĝi-n; sed plej bo-ne es-tas mar-ŝi.”

“Mi-a me-ka-nis-mo ne es-tas kon-stru-i-ta por sci-i ti-o-n,” respond'is Tiktoko.

“Ekzist'as pli ol unu en'ir'ej'o al la sub'ter'a kavern'o,” dir'is Polikromo, “sed mal'jun'a Rugedo lert'e kaŝ'is ĉiu'n apertur'o'n, por ke ter'ul'o'j ne en'trud'iĝ'u en li'a'n regn'o'n. Se ni ja trov'os voj'o'n sub'ter'e'n, est'os hazard'e.”

“Sekv'e,” dir'is Betinjo, “ni elekt'u kiu'n ajn voj'o'n hazard'e, kaj ni vid'u kie'n ĝi konduk'os ni'n.”

“Tio son'as bon'senc'a,” deklar'is la Princ'in'o. “Ebl'e ni bezon'os mult'a'n temp'o'n por trov'i Rugedon, sed ni hav'as pli da temp'o ol da io ali'a.”

“Si vi te-n'os mi-n bo-ne stre-ĉi-ta,” dir'is Tiktoko, “mi taŭ-gos dum mil jar-oj.”

Sed dum ili star'is hezit'ant'e, kurioz'a son'o ating'is ili'a'j'n orel'o'j'n—son'o kia de la marŝ'ad'o de mult'a'j pied'o'j.

“Kio ven'as?” kri'is Betinjo; kaj ŝi kur'is al la mal'dekstr'a voj'o kaj rigard'is laŭ la voj'o. “Sed est'as arme'o!” ŝi kri'is.

Se ili montr'iĝ'os amik'em'a'j, ili pov'os help'i ni'n; se ili est'as mal'amik'em'a'j, mi montr'os al ili la Am'o-Magnet'o'n.”

8—Tiktoko Trov'as Terur'a'n Task'o'n

Dum Vil'ul'o kaj li'a'j kun'ul'o'j star'is grup'e ĉe unu flank'o, la Arme'o de Ugabuo proksim'iĝ'ad'is laŭ la voj'o, la son'o'n de ili'a'j pied'o'j foj'foj'e akompan'is mizer'a kri'et'o kiam unu el la oficir'o'j paŝ'is sur akr'a'n ŝton'o'n aŭ li'a humer'o frap'iĝ'is kontraŭ la glav'ten'il'o'n de apud'ul'o.

Nun el inter la arb'o'j marŝ'is Soldat'o Fajl'il'o'j, port'ant'e la standard'o'n de Ugabuo, kiu flirt'is de long'a stang'o. Tiu'n stang'o'n li fiks'is en la ter'o'n tuj antaŭ la put'o kaj li kri'is laŭt'a'voĉ'e: “Mi nun konker'as ĉi tiu'n teritori'o'n nom'e de Reĝ'in'o Kaj Ceter de Ugabuo, kaj ĉiu'j'n loĝ'ant'o'j'n de ĉi tiu land'o mi proklam'as ŝi'a'j sklav'o'j!”

Kelk'a'j oficir'o'j puŝ'is si'a'j'n kap'o'j'n el inter la arbust'o'j kaj demand'is: “Ĉu liber'a Soldat'o Fajl'il'o'j?”

“Nu, dis'a aŭ ne, put'o sufiĉ'as por mi,” dir'is General'o Vafl'et'o, kuraĝ'iĝ'ant'e antaŭ'e'n'ir'i al la put'o; sed ĝust'e tiam li ek'vid'is Tiktokon kaj Vil'ul'o'n kaj tuj sur'genu'iĝ'is, trem'ant'e kaj tim'ant'e kaj kri'is: “Kompat'o'n, afabl'a'j mal'amik'o'j! Kompat'o'n! Las'u ni'n viv'i kaj ni est'os vi'a'j sklav'o'j por'etern'e!”

La ali'a'j oficir'o'j, kiu'j nun ankaŭ antaŭ'e'n'ir'is en la liber'a'n spac'o'n, simil'e sur'genu'iĝ'is kaj pet'eg'is kompat'o'n.

Fajl'il'o'j turn'is si'n kaj, vid'ant'e la ne'kon'at'o'j'n unu'a'foj'e, ekzamen'is ili'n tre sci'vol'em'e. Trov'int'e ke tri el la grup'o est'as knab'in'o'j, li lev'is si'a'n ĉap'o'n kaj ĝentil'e klin'is si'n.

“Kio est'as?” demand'is sever'a voĉ'o, kiam Reĝ'in'o Kaj ating'is la lok'o'n kaj vid'is si'a'n riverenc'ant'a'n arme'o'n.

“Permes'u ke ni kon'ig'u ni'n,” respond'is Vil'ul'o, antaŭ'e'n'paŝ'ant'e. “Jen Tiktoko, la Horloĝ'funkci'a Hom'o—kiu funkci'as pli bon'e ol kelk'a'j viand'a'j hom'o'j. Kaj jen Princ'in'o Ozga de Rozlando, ĝust'e nun domaĝ'e ekzil'it'a el si'a Regn'o de Roz'o'j. Post ŝi mi prezent'as Polikromon, ĉiel'fe'in'o'n, kiu akcident'e perd'is si'a'n Ark'o'n kaj ne pov'as trov'i la voj'o'n hejm'e'n. La mal'grand'a knab'in'o est'as Betinjo Bobin, el iu ne'kon'at'a ter'paradiz'o nom'at'a Oklahom'a, kaj kun ŝi vi pov'as vid'i S-ro'n Hanĉjo, mul'o long'vost'a kaj ir'it'iĝ'em'a.”

Perd'it'a'j kaj for'vag'int'a'j, mi supoz'as, kaj ne valor'ant'a'j kapt'iĝ'o'n far'e de Reĝ'in'o. Mi bedaŭr'as est'i konker'int'a vi'n.”

“Ne,” konsent'is Fajl'il'o'j, “tio est'as ver'a. Sed se mi'a'j oficir'o'j bon'vol'e komand'os ke mi konker'u vi'n, mi tuj far'os tio'n, kaj post tio ni pov'os ĉes'i kverel'ad'i kaj pli plezur'e konversaci'i.”

La oficir'o'j jam lev'is si'n de si'a'j genu'o'j kaj bros'is la polv'o'n de si'a'j pantalon'o'j. Al ili la mal'amik'o'j ne aspekt'is feroc'a'j, do la General'o'j kaj Kolonel'o'j kaj Major'o'j kaj Kapitan'o'j re'kuraĝ'iĝ'is front'i ili'n kaj komenc'is plej arogant'e marŝ'i antaŭ ili.

“Neces'as kompren'i,” dir'is Kaj, “ke mi est'as la Reĝ'in'o de Ugabuo, kaj ĉi tiu est'as mi'a ne'venk'ebl'a Arme'o. Ni okup'as ni'n per konker'ad'o de la mond'o, kaj ĉar ŝajn'e vi est'as part'o de la mond'o, kaj obstrukc'as ni'a'n vetur'o'n, neces'as ke ni konker'u vi'n—eĉ kvankam vi ne merit'as tia'n alt'a'n honor'o'n.”

“Ne grav'as,” dir'is Vil'ul'o. “Konker'u ni'n laŭ'dezir'e. Ne ĝen'as ni'n.”

“Ni decid'os tio'n,” respond'is la Reĝ'in'o, koler'e. “Antaŭ'e'n, Soldat'o Fajl'il'o'j, kaj lig'u la mal'amik'o'j'n ĉe'man'e kaj ĉe'pied'e!”

Sed Soldat'o Fajl'il'o'j rigard'is bel'a'n Betinjon kaj fascin'a'n Polikromon kaj la bel'a'n Roz'princ'in'o'n kaj kap'ne'is.

“Mi neniu'j'n ordon'o'j'n ricev'is de mi'a'j oficir'o'j,” protest'is la Soldat'o.

Sed la General'o'j nun kri'is: “Antaŭ'e'n kaj lig'u la kapt'it'o'j'n!” kaj la Kolonel'o'j kaj la Major'o'j kaj la Kapitan'o'j ripet'is la ordon'o'n, kri'ant'e ĝi'n kiel ebl'e plej laŭt'e.

La bru'eg'o ĝen'is Hanĉjon, kiu jam rigard'ad'is la Arme'o'n de Ugabuo mal'aprob'e. La mul'o nun kur'is antaŭ'e'n kaj komenc'is retro'e'n'paŝ'i cel'e la oficir'o'j'n kaj pied'bat'i feroc'e kaj danĝer'e. La atak'o est'is tiom subit'a ke la oficir'o'j dis'kur'is kvazaŭ polv'o blov'at'a de ciklon'et'o, fal'ig'ant'e si'a'j'n glav'o'j'n dum ili kur'is kaj serĉ'ant'e trov'i rifuĝ'o'n mal'antaŭ la arb'o'j kaj arbust'o'j.

Betinjo gaj'e rid'is pro la komik'a for'pel'o de la “nobl'a arme'o”, kaj Polikromo danc'is gaj'eg'e. Sed Kaj furioz'is pro tio mal'nobl'a venk'iĝ'o de ŝi'a brav'a arme'o far'e de unu mal'grand'a mul'o.

“Soldat'o Fajl'il'o'j, mi ordon'as ke vi plen'um'u vi'a'n dev'o'n!” ŝi re'kri'is, sed ŝi mem dev'is fal'ig'i si'n por evit'i la kalkan'o'j'n de la mul'o—ĉar Hanĉjo tut'e ne escept'is vir'in'o'n kiu deklar'is si'n mal'amik'o. Tamen Betinjo kapt'is si'a'n ĉampion'o'n per antaŭ'bukl'o kaj firm'e ten'is li'n, kaj kiam la oficir'o'j vid'is ke la mul'o est'as mal'help'at'a plu atak'i ili ramp'is tim'em'e antaŭ'e'n kaj re'pren'is si'a'j'n for'ĵet'it'a'j'n glav'o'j'n.

“Soldat'o Fajl'il'o'j, pren'u kaj lig'u tiu'n kapt'it'o'j'n!” kri'aĉ'is la Reĝ'in'o.

“Ne,” dir'is Fajl'il'o'j, for'ĵet'ant'e si'a'n paf'il'o'n kaj de'met'ant'e la dors'o'sak'o'n lig'it'a'n al li'a dors'o per rimen'o. “Mi rezign'as mi'a'n posten'o'n de Arme'o de Ugabuo. Mi an'iĝ'is por batal'i la mal'amik'o'j'n kaj far'iĝ'i hero'o, sed se vi vol'as ke iu lig'u sen'help'a'j'n knab'in'o'j'n vi dev'os dung'i nov'a'n Soldat'o'n.”

Dir'int'e tio'n li marŝ'is al la ali'a'j kaj prem'is la man'o'j'n de Vil'ul'o kaj Tiktoko.

“Absurd'aĵ'o,” dir'is Fajl'il'o'j. “Mi rajt'as rezign'i kiam mi vol'as.”

“Neniel!” respond'is la Reĝ'in'o. “Se vi rezign'os tio nul'ig'os mi'a'n Arme'o'n, kaj mi ne plu pov'os konker'i la mond'o'n.” Nun ŝi turn'is si'n al la oficir'o'j kaj dir'is: “Mi dev'as pet'i de vi komplez'o'n. Mi sci'as ke est'as mal'dign'e ke oficir'o'j batal'as, sed se vi ne tuj kapt'os Soldat'o'n Fajl'il'o'j'n kaj dev'ig'os li'n obe'i mi'a'j'n ordon'o'j'n neni'u el ni hav'os kapt'aĵ'o'j'n. Ankaŭ ver'ŝajn'e vi ĉiu'j sufer'os mal'sat'o'n, kaj kiam ni renkont'os potenc'a'n mal'amik'o'n vi risk'os kapt'iĝ'i kaj sklav'iĝ'i.”

Antaŭ'vid'o de tiu terur'a fat'o tiom tim'ig'is la oficir'o'j'n ke ili el'tir'is si'a'j'n glav'o'j'n kaj ver'e feroc'e kur'is al Fajl'il'o'j, kiu star'is apud Vil'ul'o. Sed la post'a'n moment'o'n ili halt'is kaj re'fal'is sur si'a'j'n genu'o'j'n; ĉar jen, antaŭ ili, est'is la bril'ant'a Am'o-Magnet'o, ten'at'a de la man'o de la rid'et'ant'a Vil'ul'o, kaj vid'ant'e tiu'n magi'a'n talisman'o'n ĉiu Ugabuo tuj don'is si'a'n kor'o'n. Eĉ Kaj vid'is la Am'o-Magnet'o'n, kaj forges'ant'e ĉi'a'n mal'amik'ec'o'n kaj koler'o'n ŝi ĵet'is si'n al Vil'ul'o kaj am'e ĉirkaŭ'brak'um'is li'n.

Alarm'it'e pro tiu ne'anticip'it'a efekt'o de la Magnet'o, Vil'ul'o liber'ig'is si'n de la ĉirkaŭ'ant'a'j brak'o'j de la Reĝ'in'o kaj rapid'e kaŝ'is la talisman'o'n en si'a poŝ'o. La aventur'ant'o'j el Ugabuo nun est'is li'a'j firm'a'j amik'o'j, kaj oni ne plu parol'is pri konker'iĝ'o kaj lig'iĝ'o de an'o'j de li'a grup'o.

“Se vi insist'e vol'as konker'i,” dir'is Vil'ul'o; “vi pov'os marŝ'i kun mi al la sub'ter'a Regn'o de Rugedo. Por konker'i la mond'o'n, laŭ vi'a cel'o, vi dev'os konker'i ĉiu'j'n sub ĝi'a surfac'o kiel ankaŭ tiu'j'n sur ĝi'a surfac'o, kaj neni'u en la mond'o ind'as konker'iĝ'o'n tiom kiom Rugedo.”

“Kompren'ebl'e,” respond'is Vil'ul'o. “Li posed'as ĉiu'j'n sub'ter'a'j'n metal'o'j'n—or'o'n, arĝent'o'n, kupr'o'n, latun'o'n kaj stan'o'n. Li kred'as ankaŭ posed'i ĉiu'j'n metal'o'j'n sur'ter'a'j'n, ĉar li dir'as ke ĉiu'j metal'o'j iam est'is part'o de li'a regn'o.

Do, se vi konker'os la Metal'a'n Monark'o'n, vi akir'os ĉiu'j'n riĉ'aĵ'o'j'n de la mond'o.”

“Ha!” kri'is General'o Pom'o, profund'e ĝem'ant'e, “tia kapt'aĵ'o ver'e merit'us ni'a'n ag'ad'o'n. Ni konker'u li'n, Vi'a Moŝt'o.”

La Reĝ'in'o rigard'is riproĉ'e Fajl'il'o'j'n, kiu nun sid'ad'is apud la bel'a Princ'in'o kaj flustr'ad'is en ŝi'a'n orel'o'n.

“Ve,” dir'is Kaj, “mi ne plu hav'as Arme'o'n. Mi hav'as mult'a'j'n kuraĝ'a'j'n oficir'o'j'n, jes, sed neniu'n ordinar'a'n soldat'o'n kiu'n ili komand'u. Sekv'e mi ne pov'os konker'i Rugedon kaj akir'i ĉiu'j'n li'a'j'n riĉ'aĵ'o'j'n.”

“Kial ne promoci'i unu el vi'a'j oficir'o'j al Ordinar'a Soldat'o?” demand'is Vil'ul'o, sed tuj ĉiu oficir'o komenc'is protest'i kaj la Reĝ'in'o de Ugabuo kap'ne'is respond'ant'e: “Ne'ebl'e. Ordinar'a soldat'o dev'as est'i tim'ig'a batal'ist'o, kaj mi'a'j oficir'o'j ne kapabl'as batal'i. Ili est'as tre'eg'e kuraĝ'a'j kiam neces'as komand'i ke ali'a'j batal'u, sed ili ne pov'us mem renkont'i la mal'amik'o'j'n kaj venk'i.”

“Ekzist'as mult'a'j form'o'j de kuraĝ'o, kaj unu person'o ne pov'as posed'i ĉiu'j'n form'o'j'n. Mi mem est'as kuraĝ'a kiel leon'o ĉiu'manier'e escept'e de batal'ad'o, sed kiam tem'as pri batal'o'j mi'a natur'o ribel'as. Batal'ad'o est'as mal'afabl'a kaj pov'as damaĝ'i ali'a'j'n person'o'j'n; do, ĉar mi est'as natur'e ĝentil'a, mi neniam batal'as.”

“Vid'u,” dir'is Kaj, “kiom sen'help'a mi est'as. Se Ordinar'ul'o Fajl'il'o'j* ne montr'iĝ'us perfid'ul'o kaj dizert'ul'o, mi volont'e help'us konker'i tiu'n Rugedon; sed Arme'o sen ordinar'a soldat'o est'as kia abel'o sen pik'il'o.”

“Mi ne est'as perfid'ul'o, Vi'a Moŝt'o,” protest'is Fajl'il'o'j. “Mi dec'e rezign'is, ĉar ne plaĉ'is al mi la labor'o. Sed mult'a'j person'o'j pov'us anstataŭ'i mi'n. Kial ne soldat'ig'i la Vil'ul'o'n?”

“Ebl'e li mort'us,” dir'is Kaj, rigard'ant'e Vil'ul'o'n am'em'e, “ĉar li est'as mort'i'pov'ul'o, kaj pov'us mort'i. Se io okaz'us al li, mi'a kor'o romp'iĝ'us.”

“Pli ol mi'a kor'o romp'iĝ'us,” deklar'is Vil'ul'o. “Agnosk'u, Vi'a Moŝt'o, ke mi est'as la komand'ant'o de ĉi tiu ekspedici'o, ĉar ni serĉ'as mi'a'n frat'o'n, ne kapt'aĵ'o'j'n. Sed mi kaj mi'a'j akompan'ant'o'j dezir'as la help'o'n de vi'a arme'o, kaj se vi help'os ni'n konker'i Rugedon kaj tiel sav'i mi'a'n frat'o'n el kapt'it'ec'o ni permes'os ke vi re'ten'u ĉiu'j'n or'o'n kaj juvel'o'j'n kaj ali'a'j'n kapt'aĵ'o'j'n trov'ot'a'j'n.”

Tiu propon'o est'is tiom al'log'a ke la oficir'o'j komenc'is inter'flustr'ad'i kaj baldaŭ Kolonel'o Fromaĝ'o dir'is: “Vi'a Moŝt'o, kombin'int'e ni'a'j'n cerb'o'j'n ni ĵus evolu'ig'is ver'e grandioz'a'n ide'o'n. Ni soldat'ig'u la Horloĝ'funkci'a'n Hom'o'n!”

“Ki-u-n? Mi-n?” demand'is Tiktoko. “Eĉ ne u-nu se-kun-do-n! Mi ne po-vas ba-ta-li, kaj nep-re ne for-ge-su ke Ru-ge-do ĵe-tis mi-n en la pu-to-n.”

“Tiu'temp'e vi ne hav'is paf'il'o'n,” dir'is Polikromo. “Sed se vi an'iĝ'os al la Arme'o de Ugabuo vi port'os la paf'il'o'n uz'it'a'n de Sinjor'o Fajl'il'o'j.”

protest'is Tiktoko, “kaj se mi-a me-ka-nis-mo mal-streĉ-iĝ-os, ki-el of-te o-ka-zas, mi nek po-vos ku-ri nek ba-ta-li.”

“Nu, la ide'o ne est'as mal'bon'a,” dir'is Vil'ul'o. “Tiktoko est'os ideal'a soldat'o, ĉar neni'o pov'as damaĝ'i li'n escept'e de martel'eg'o. Kaj ĉar simpl'a soldat'o ŝajn'e neces'as por la Arme'o, Tiktoko est'as la sol'a person'o en ni'a grup'o kiu taŭg'as por la task'o.”

“Obe'i ordon'o'j'n,” respond'is Kaj. “Kiam la oficir'o'j ordon'os ke vi far'u i'o'n, vi dev'os far'i tio'n; jen ĉio.”

“Jes,” koment'is Fajl'il'o'j, “du'on'o de la kapt'aĵ'o'j est'os por Reĝ'in'o Kaj, la ali'a du'on'o divid'iĝ'os inter la oficir'o'j, kaj la Soldat'o ricev'os la rest'aĵ'o'n.”

“Ti-o kon-ten-ti-gos,” dir'is Tiktoko, pren'ant'e la paf'il'o'n kaj ekzamen'ant'e ĝi'n mir'o'plen'e, ĉar li neniam antaŭ'e vid'is tia'n afer'o'n.

Kaj lig'is la dors'o'sak'o'n al la kupr'a dors'o de Tiktoko kaj dir'is: “Nun ni pret'as marŝ'i al la Regn'o de Rugedo kaj konker'i ĝi'n. Oficir'o'j, komand'u ke la Arme'o marŝ'u.”

“Star'u en'vic'e!” kri'is la General'o'j, el'pren'ant'e si'a'j'n glav'o'j'n.

“Star'u en'vic'e!” kri'is la Kolonel'o'j, el'pren'ant'e si'a'j'n glav'o'j'n.

“Star'u en'vic'e!” kri'is la Kapitan'o'j, el'pren'ant'e si'a'j'n glav'o'j'n.

“Ĉu la marĉ'bord'o est'as proksim'a?” demand'is la Horloĝ'funkci'a Hom'o.

konsil'is Fajl'il'o'j, do Tiktoko ten'is la paf'il'o'n rekt'a kaj star'is sen'mov'e.

“Sed tio est'as absurd'a!” dir'is Kaj sulk'ig'ant'e si'a'n frunt'o'n. “Se ni ne pov'os ating'i Rugedon, cert'e ni ne pov'os konker'i li'n.”

“Vi prav'as,” agnosk'is Vil'ul'o; “sed mi ne dir'is ke ni ne pov'os ating'i li'n. Ni nur trov'u la voj'o'n, kaj pri tio ni diskut'ad'is kiam vi kaj vi'a impon'eg'a Arme'o al'ven'is.”

Tio ne est'is facil'a task'o. Ili ĉiu'j star'is rigard'ant'e de unu voj'o al ali'a perpleks'it'e. La voj'o'j radi'ad'is el la mal'grand'a liber'a spac'o kiel la radi'o'j de la tag'mez'a sun'o, kaj ĉiu voj'o simil'is ĉiu'n ali'a'n voj'o'n.

Fajl'il'o'j kaj la Roz'a Princ'in'o, kiu jam far'iĝ'is bon'a'j amik'o'j, antaŭ'e'n'ir'is iom'et'e laŭ unu el la voj'o'j kaj trov'is ke ĝi'n flank'as bel'a'j sovaĝ'a'j flor'o'j.

“Kial ne pet'i la flor'o'j'n inform'i vi'n pri la voj'o?” li dir'is al si'a akompan'ant'in'o.

“Kompren'ebl'e,” dir'is Fajl'il'o'j. “La kamp'o'flor'o'j est'as ge'kuz'o'j de Roz'a Princ'in'o, kaj mi kred'as ke ili inform'us vi'n se vi demand'us.”

Ŝi rigard'is pli atent'e la flor'o'j'n. Est'is cent'o'j da blank'a'j lekant'et'o'j, or'a'j ranunkol'o'j, blu'a'j kampanul'o'j kaj dafodil'o'j kresk'ant'a'j apud la voj'o, kaj ĉiu flor'kap'o est'is firm'e fiks'it'a sur si'a mal'dik'a sed fortik'a trunk'et'o. Eĉ est'is kelk'a'j sovaĝ'a'j roz'o'j dis'ŝut'it'a'j tie kaj tie kaj ebl'e ĉar la Princ'in'o vid'is ili'n ŝi akir'is kuraĝ'o'n por far'i la grav'a'n demand'o'n.

Ŝi sur'genu'iĝ'is, front'ant'e la flor'o'j'n, kaj etend'is ambaŭ brak'o'j'n pled'e al ili.

“Dir'u al mi, bel'a'j ge'kuz'o'j,” ŝi dir'is per si'a dolĉ'a, mild'a voĉ'o, “kiu voj'o konduk'os ni'n al la Regn'o de Rugedo, la Reĝ'o de la Knomoj?”

Tuj ĉiu'j trunk'et'o'j klin'iĝ'is graci'e dekstr'e'n kaj la flor'kap'o'j kap'gest'is unu—du—tri'foj'e tiu'direkt'e'n.

Ozga sur'pied'iĝ'is kaj rigard'is mir'o'plen'e la kamp'o'flor'o'j'n, kiu'j nun re'rekt'iĝ'is.

“Neniel,” respond'is Fajl'il'o'j. “Eĉ ne plej et'a vent'et'o blov'as. Sed tiu'j bel'a'j flor'o'j ja est'as vi'a'j ge'kuz'o'j kaj tuj respond'is vi'a'n demand'o'n, kaj mi sci'is ke tiel est'os.”

9—La Rabi'o de Rugedo Ruĝ'e Radi'as

La voj'o elekt'it'a de la aventur'ant'o'j konduk'is sur'mont'e'n kaj envalen kaj turn'ad'is si'n tie kaj tie laŭ ŝajn'e sen'cel'a manier'o. Sed konstant'e ĝi pli'proksim'iĝ'is al ar'o da mal'alt'a'j mont'o'j kaj Fajl'il'o'j dir'is pli ol unu'foj'e ke li cert'as ke la en'ir'ej'o al la kavern'o de Rugedo trov'iĝ'as inter tiu'j sever'a'j mont'et'o'j.

Pri tio li tut'e prav'is. Profund'e sub la plej proksim'a mont'o est'is bel'eg'a ĉambr'o ĉiz'it'a el la solid'a rok'o, kies mur'o'j kaj tegment'o scintil'is pro mil'o'j da grandioz'a'j juvel'o'j. Tie, sur tron'o el pur'a or'o, sid'is la fam'a Reĝ'o de la Knomoj, vest'it'a per bel'a'j rob'o'j kaj port'ant'a superb'a'n kron'o'n ĉiz'it'a'n el unu'sol'a sang'o'ruĝ'a rubi'o.

Rugedo, la Monark'o de ĉiu'j Metal'o'j kaj Valor'a'j Ŝton'o'j de la Sub'ter'a Mond'o, est'is rond'a vir'et'o kun flu'ant'a blank'a barb'o, ruĝ'a vizaĝ'o, bril'ant'a'j okul'o'j kaj sever'a mien'o kiu kovr'is li'a'n tut'a'n frunt'o'n. Oni supoz'us, rigard'ant'e li'n, ke li sen'dub'e est'as gaj'a; oni supoz'us, pro li'a enorm'a riĉ'ec'o, ke li sen'dub'e est'as feliĉ'a; sed tiel ne est'is. La Metal'a Monark'o est'is mal'agrabl'a kaj koler'a ĉar mort'i'pov'ul'o'j el'fos'is tiom da trezor'o el la ter'o kaj gard'as ĝi'n sur'ter'e, kie la tut'a potenc'o de Rugedo kaj li'a'j knomoj ne pov'as re'pren'i ĝi'n. Li mal'am'is ne nur la mort'i'pov'ul'o'j'n sed ankaŭ la fe'o'j'n loĝ'ant'a'j'n sur la ter'o aŭ super ĝi, kaj anstataŭ est'i kontent'a pro la riĉ'aĵ'o'j kiu'j'n li plu posed'as li mal'feliĉ'is ĉar li ne posed'as ĉiu'j'n or'o'n kaj juvel'o'j'n en la mond'o.

Rugedo est'is preskaŭ en'dorm'a, en si'a seĝ'o, kiam li subit'e rekt'iĝ'is, el'son'ig'is koler'a'n muĝ'o'n kaj komenc'is bat'ad'i grand'a'n gong'o'n kiu star'is apud li.

La son'o plen'ig'is la vast'a'n kavern'o'n kaj penetr'is ĝis mult'a'j preter'a'j kavern'o'j, kie ne'nombr'ebl'a'j knomoj pri'labor'ad'is si'a'j'n sen'fin'a'j'n task'o'j'n, martel'ant'e or'o'n kaj arĝent'o'n kaj ali'a'j'n metal'o'j'n, aŭ fand'ant'e erc'o'j'n en grand'a'j forn'o'j, aŭ polur'ant'e scintil'ant'a'j'n gem'o'j'n. La knomoj trem'is pro la son'o de la gong'o de la Reĝ'o kaj flustr'is tim'em'e unu al ali'a ke io mal'agrabl'a nepr'e okaz'os; sed neni'u aŭdac'is hezit'i dum si'a labor'ad'o.

La pez'a'j kurten'o'j el or'drap'o re'puŝ'iĝ'is kaj Kalikot, la Alt'a Ĉambelan'o de la Reĝ'o, en'ir'is antaŭ la Reg'ant'o'n.

“Kio est'as, Vi'a Moŝt'o?” li demand'is, larĝ'e osced'ant'e, ĉar li ĵus vek'iĝ'is.

“Est'as?” muĝ'is Rugedo, feroc'e bat'ant'e la plank'o'n per si'a pied'o. “Tiu'j mal'saĝ'a'j mort'i'pov'ul'o'j est'as, jen kio! Kaj baldaŭ ili est'os ĉi tie.”

“Mi sent'as per mi'a'j ost'o'j,” dir'is Rugedo. “Mi ĉiam sent'as kiam tiu'j mal'am'ind'a'j ter'ramp'ul'o'j proksim'iĝ'as al mi'a Regn'o. Mi est'as cert'a, Kalikot, ke mort'i'pov'ul'o'j ĉi'moment'e mem est'as sur'voj'e por ĝen'i mi'n—kaj mi mal'am'as mort'i'pov'ul'o'j'n pli ol eĉ katari'a'n te'o'n!”

“Rigard'u per vi'a spion'tub'o, kaj vid'u kie est'as la invad'ant'o'j,” ordon'is la Reĝ'o.

Do Kalikot ir'is al tub'o en la mur'o el rok'o kaj met'is si'a'n okul'o'n sur ĝi'n. La tub'o ir'is el la kavern'o laŭ la flank'o de la mont'o kaj ĉirkaŭ'ir'is plur'a'j'n kurb'aĵ'o'j'n kaj angul'o'j'n, sed ĉar ĝi est'is magi'a spion'tub'o Kalikot pov'is vid'i per ĝi egal'facil'e kiel per rekt'a.

“Est'as mal'facil'e respond'i tiu'n demand'o'n, ĉar ĝis nun mi neniam vid'is pli kurioz'a'n grup'o'n da ul'o'j,” respond'is la knomo. “Tamen, tia kolekt'iĝ'o de kurioz'ul'o'j pov'us est'i danĝer'a. Est'as kupr'a hom'o, funkci'ig'at'a de maŝin'o'j—”

“Ba! tem'as nur pri Tiktoko,” dir'is Rugedo. “Mi ne tim'as li'n. Ja, antaŭ ne'long'e mi renkont'is li'n kaj ĵet'is li'n en put'o'n.”

“Do evident'e iu el'tir'is li'n,” dir'is Kalikot. “Kaj est'as knab'in'et'o—”

“Ne; ali'a knab'in'o. Efektiv'e, plur'a'j knab'in'o'j, divers'grand'a'j; sed ne Doroteo, nek Ozma.”

“Mi vid'as,” dir'is li, “arme'o'n de vir'o'j el Ugabuo. Ĉiu'j est'as oficir'o'j kaj port'as glav'o'j'n. Kaj est'as Vil'ul'o—li aspekt'as tut'e ne danĝer'a—kaj mal'grand'a azen'o kun grand'a'j orel'o'j.”

“Mi ne tim'as tia'n amas'aĉ'o'n. Dek'du'o da mi'a'j knomoj pov'as detru'i ili'n ĉiu'j'n dum moment'et'o.”

“Mi ne cert'as pri tio,” dir'is Kalikot. “Est'as mal'facil'e detru'i hom'o'j'n el Ugabuo, kaj mi kred'as ke la Roz'a Princ'in'o est'as fe'in'o. Kaj vi sci'as tut'e bon'e ke Polikromon, la fil'in'o'n de la Ĉiel'ark'o, pov'as damaĝ'i neni'u knomo.”

deklar'is Rugedo, feroc'e sulk'ig'ant'e la frunt'o'n. “Efektiv'e, neni'u ven'as ĉi tie'n pro pac'a cel'o. Mi mal'am'as ĉiu'j'n, kaj ĉiu'j mal'am'as mi'n!”

“Mi kred'as ke jes,” respond'is Kalikot. “Ĉu vi'a Reĝ'a Vol'o est'as ke ni iom amuz'u ni'n per tiu'j invad'ant'o'j?”

“Jes,” respond'is Rugedo. “Mi vol'as instru'i al ili i'o'n neniam forges'ot'a'n.”

Nu, Vil'ul'o tut'e ne konsci'is ke li est'as en Kaŭĉuk'a Land'o, nek iu el li'a'j akompan'ant'o'j. Ili rimark'is ke ĉio ĉirkaŭ ili hav'as ne'hel'a'n griz'a'n kolor'o'n kaj ke la voj'o sur kiu ili marŝ'as est'as mol'a kaj re'salt'em'a, tamen ili eĉ ne suspekt'is ke la rok'o'j kaj arb'o'j est'as el kaŭĉuk'o kaj eĉ la voj'o sur'tret'at'a konsist'as el kaŭĉuk'o.

Baldaŭ ili ating'is river'et'o'n kie bril'ant'a akv'o kur'as tra profund'a kanal'o kaj for'rapid'as inter alt'a'j rok'o'j mal'alt'e'n cel'e la fund'o'n de la flank'o de la mont'o. Trans la river'et'o est'is paŝ'ŝton'o'j, tiel lok'it'a'j ke vetur'ant'o'j pov'as facil'e salt'i de unu al ali'a, kaj tiel trans'ir'i la akv'o'n al la ali'a bord'o.

Tiktoko marŝ'is antaŭ'e, sekv'at'e de si'a'j oficir'o'j kaj Reĝ'in'o Kaj. Post ili ir'is Betinjo Bobin kaj Hanĉjo, Polikromo kaj Vil'ul'o, kaj plej'last'e la Roz'a Princ'in'o kun Fajl'il'o'j. La Horloĝ'funkci'a Hom'o vid'is la river'et'o'n kaj la paŝ'ŝton'o'j'n kaj, sen'halt'e, met'is si'a'n pied'o'n sur la unu'a'n ŝton'o'n.

La rezult'o est'is mir'ig'a. Unu'e li sub'iĝ'is en la mol'a'n kaŭĉuk'o'n, kiu post'e re'salt'is kaj sor'ig'is Tiktokon en la aer'o, kie li renvers'iĝ'is plur'foj'e kaj sur'ter'iĝ'is sur kaŭĉuk'a'n rok'o'n long'e mal'antaŭ la grup'o.

General'o Pom'o ne vid'is Tiktokon salt'i, ĉar ĉi tiu tre rapid'e mal'aper'is; sekv'e li ankaŭ paŝ'is sur la ŝton'o'n (vi prav'e diven'as ke ĝi est'is konekt'it'a al la magnet'a kaŭĉuk'a drat'o de Kalikot) kaj tuj supr'e'n'ĵet'iĝ'is kvazaŭ sag'o.

General'o Vafl'et'o sekv'is kaj li'n traf'is simil'a sort'o, sed nun la ali'a'j rimark'is ke io mal'ĝust'as kaj unu'anim'e ili halt'ig'is la marŝ'vic'o'n kaj re'rigard'is laŭ'long'e de la voj'o.

Jen Tiktoko, ankoraŭ salt'ant'a de unu kaŭĉuk'a rok'o al ali'a, ĉiu'foj'e lev'iĝ'ant'e mal'pli alt'e'n super la ter'o. Kaj jen General'o Pom'o, salt'ant'a ali'direkt'e'n, kun si'a tri'angul'a ĉapel'o fal'int'a sur li'a'j'n okul'o'j'n kaj la long'a glav'o frap'ant'a la brak'o'j'n kaj kap'o'n dum ĝi balanc'iĝ'is unu'flank'e'n kaj ali'flank'e'n. Jen, ankaŭ, General'o Vafl'et'o, kiu bat'iĝ'is kap'antaŭ'e kontraŭ kaŭĉuk'a'n rok'o'n kaj est'is tiom ĉif'it'a ke li'a rond'a korp'o aspekt'is salt'ant'a pilk'o pli ol hom'a form'o.

Betinjo rid'is gaj'e pro la kurioz'a vid'aĵ'o kaj Polikromo eĥ'is ŝi'a'n rid'o'n. Sed Ozga est'is serioz'a kaj si'n'demand'ant'a, kaj Reĝ'in'o Kaj koler'iĝ'is vid'ant'e la ĉef'oficir'o'j'n de la Arme'o de Ugabuo salt'ad'i tiom mal'dign'e. Ŝi kri'is al ili ke ili halt'u, sed ili ne pov'is obe'i, eĉ kvankam ili volont'e far'us tio'n. Fin'e, tamen, ili ĉiu'j ĉes'is salt'ad'i kaj sukces'is sur'pied'iĝ'i kaj re'kun'iĝ'i kun la Arme'o.

“Mi sci'is ke vi demand'os al ili la kial'o'n, sed vi dev'us ne far'i tio'n. La kial'o est'as klar'a. Tiu'j ŝton'o'j est'as el kaŭĉuk'o; sekv'e ili ne est'as ŝton'o'j. Eĉ ĉi tiu voj'o ne est'as voj'o; ĝi est'as kaŭĉuk'a. Se ni ne tre zorg'os, vi'a Moŝt'o, ni ver'ŝajn'e ĉiu'j dev'os salt'i, sam'e kiel vi'a'j kompat'ind'a'j oficir'o'j kaj Tiktoko.”

“Do ni zorg'u,” koment'is Fajl'il'o'j, kiu est'is plen'a de saĝ'o; sed Polikromo vol'is prov'i la kvalit'o'n de la kaŭĉuk'o, do ŝi komenc'is danc'i. Ĉiu paŝ'o pli alt'e'n ĵet'is ŝi'n en la aer'o'n, tiel ke ŝi simil'is grand'a'n papili'o'n leĝer'e flirt'ant'a'n.

Baldaŭ ŝi salt'eg'is kaj flug'is trans la river'et'o'n, sur'ter'iĝ'ant'e leĝer'e kaj firm'e ali'flank'e.

“Neni'a kaŭĉuk'o ĉi tie,” ŝi vok'is al ili. “Vi ĉiu'j prov'u trans'salt'i la river'et'o'n sen tuŝ'i la paŝ'ŝton'o'j'n.”

Kaj kaj ŝi'a'j oficir'o'j ne em'is prov'i tia'n risk'o'plen'a'n aventur'o'n, sed Betinjo tuj kompren'is la valor'o'n de la sugest'o kaj komenc'is salt'ad'i ĝis ŝi trov'is si'n salt'ant'a preskaŭ tiom alt'e'n kiel Polikromo. Tiam ŝi subit'e klin'is si'n antaŭ'e'n kaj la sekv'a salt'o port'is ŝi'n facil'e trans la river'et'o'n, kie ŝi sur'ter'iĝ'is apud la Fil'in'o de la Ĉiel'ark'o.

“Ven'u, Hanĉjo!” vok'is la knab'in'o, kaj la azen'o pen'is obe'i. Li sukces'is salt'i iom alt'e'n sed kiam li prov'is salt'i trans la river'et'o'n li mis'taks'is la distanc'o'n kaj fal'is plaŭd'e en la mez'o'n de la akv'o.

Betinjo antaŭ'e'n'kur'is por help'i li'n el'ir'i, sed kiam la mul'o star'is sekur'e apud ŝi ŝi mir'eg'e trov'is ke li tut'e ne est'as mal'sek'a.

“La akv'o est'as sek'a,” dir'is Polikromo, tremp'ant'e si'a'n man'o'n en la river'et'o'n kaj montr'ant'e ke la akv'o fal'as de ĝi kaj las'as ĝi'n tut'e sek'a.

“Tiu'kaz'e,” respond'is Betinjo, “ili ĉiu'j pov'os marŝ'i tra la akv'o'n.”

Ŝi vok'is al Ozga kaj Vil'ul'o dir'ant'e ke ili trans'vad'u, cert'ig'ant'e al ili ke la akv'o est'as ne'profund'a kaj ne mal'sek'ig'os ili'n. Tuj ili sekv'is ŝi'a'n konsil'o'n, evit'ant'e la kaŭĉuk'a'j'n paŝ'ŝton'o'j'n, kaj trans'ir'is facil'e. Tio kuraĝ'ig'is la tut'a'n grup'o'n vad'i tra la sek'a akv'o, kaj post kelk'a'j minut'o'j ili ĉiu'j grup'iĝ'is sur la bord'o kaj re'komenc'is si'a'n vetur'o'n laŭ la voj'o konduk'ant'a al la regn'o de la Reĝ'o de la Knomoj.

Kiam Kalikot de'nov'e rigard'is per si'a magi'a spion'tub'o li kri'is: “Mis'fortun'o, Vi'a Moŝt'o! Ĉiu'j invad'ant'o'j tra'pas'is la Kaŭĉuk'a'n Land'o'n kaj nun rapid'e proksim'iĝ'as al la en'ir'ej'o de vi'a'j kavern'o'j.”

Rugedo koler'eg'e sakr'is pro la inform'o kaj li'a koler'o est'is tiom grand'a ke plur'foj'e, dum li tie'n kaj re'e'n paŝ'ad'is en si'a juvel'it'a kavern'o, li paŭz'is por pied'bat'i la tibi'o'j'n de Kalikot, kiu'j est'is tiom sent'em'a'j ke la kompat'ind'a knomo kri'eg'is pro dolor'o. Fin'e la Reĝ'o dir'is: “Neni'u ali'a rimed'o ekzist'as ol fal'ig'i tiu'j'n aŭdac'a'j'n invad'ant'o'j'n en la Kav'a'n Tub'o'n.”

“Se vi far'os tio'n, Vi'a Moŝt'o,” li dir'is, “vi tre koler'ig'os Tititi-Huĉun.”

“Ne grav'as,” respond'is Rugedo. “Tititi-Huĉu loĝ'as ali'flank'e de la mond'o, do kiel ĝen'os mi'n li'a koler'o?”

“Memor'u li'a'j'n terur'a'j'n fort'o'j'n,” li pled'is, “kaj memor'u ke li avert'is vi'n, kiam last'a'foj'e vi glit'ig'is ul'o'j'n tra la Kav'a'n Tub'o'n, ke se vi de'nov'e far'os tio'n li venĝ'os.”

“El du danĝer'o'j,” dir'is li, “est'as saĝ'e elekt'i la plej mal'grav'a'n. Kio'n, laŭ vi'a supoz'o, tiu'j invad'ant'o'j vol'as?”

Do post kelk'a'j minut'o'j en'ir'is la kavern'o'n knomo kun enorm'a'j orel'o'j, kiu profund'e klin'is si'n antaŭ la Reĝ'o.

“Fremd'ul'o'j proksim'iĝ'as,” dir'is Rugedo, “kaj mi vol'as sci'i ili'a'n cel'o'n. Atent'e aŭskult'u ili'a'j'n parol'o'j'n kaj dir'u al mi kial ili ven'as ĉi tie'n kaj cel'e kio'n.”

La knomo de'nov'e riverenc'is kaj etend'is si'a'j'n grand'a'j'n orel'o'j'n, mild'e balanc'ant'e ili'n supr'e'n kaj mal'supr'e'n kaj ambaŭ'flank'e'n. Du'on'o'n de hor'o li star'is silent'e, aŭskult'ant'e, dum sen'pacienc'iĝ'is la Reĝ'o kaj Kalikot pro la prokrast'o. Fin'e la Long'orel'a Aŭskult'ant'o parol'is: “Vil'ul'o ven'as ĉi tie'n por sav'i si'a'n frat'o'n el kapt'it'ec'o,”

“Ha, la Mal'bel'ul'o'n!” kri'is Rugedo. “Nu, Vil'ul'o re'hav'u si'a'n mal'bel'a'n frat'o'n, ne grav'as al mi. Li est'as pigr'a kaj rifuz'as labor'i kaj konstant'e ĝen'as mi'n. Kie est'as la Mal'bel'ul'o nun, Kalikot?”

“Kiam last'a'foj'e Vi'a Moŝt'o renkont'is la kapt'it'o'n vi ordon'is ke mi send'u li'n al la Metal'a Arb'ar'o, kaj mi far'is tio'n. Mi supoz'as ke li ankoraŭ est'as tie.”

“Tre bon'e. La invad'ant'o'j mal'facil'e trov'os la Metal'a'n Arb'ar'o'n,” dir'is la Reĝ'o, rid'et'ant'e pro malic'a plezur'o, “ĉar ja oft'e mi mem ne pov'as trov'i ĝi'n, kvankam mi mem kre'is la arb'ar'o'n kaj far'is ĉiu'n arb'o'n, el or'o kaj arĝent'o, por sekur'e gard'i tie la valor'a'j'n metal'o'j'n kontraŭ mort'i'pov'ul'o'j. Sed dir'u al mi, Aŭskult'ant'o, ĉu la fremd'ul'o'j vol'as ankoraŭ i'o'n?”

“Jes ja!” respond'is la knomo. “La Arme'o de Ugabuo nepr'e vol'as kapt'i ĉiu'j'n riĉ'a'j'n metal'o'j'n kaj mal'oft'a'j'n juvel'o'j'n en vi'a regn'o, kaj la oficir'o'j kaj ili'a Reĝ'in'o inter'konsent'is divid'i la kapt'aĵ'o'j'n kaj for'port'i ili'n.”

Aŭd'int'e tio'n Rugedo el'kri'is koler'eg'a'n muĝ'o'n kaj komenc'is salt'o'danc'ad'i, rul'i si'a'j'n okul'o'j'n, kun'frap'i si'a'j'n dent'o'j'n kaj sving'i si'a'j'n brak'o'j'n furioz'e. Post'e, dum ekstaz'o de koler'o, li pren'is la long'a'j'n orel'o'j'n de la Aŭskult'ant'o kaj tir'is kaj tord'is ili'n kruel'e; sed Kalikot kapt'is la sceptr'o'n de la Reĝ'o kaj frap'is li'a'j'n fingr'artik'o'j'n, tiel ke Rugedo for'las'is la orel'o'j'n kaj ek'ĉas'is si'a'n Reĝ'a'n Ĉambelan'o'n ĉirkaŭ la tron'o'n.

La Aŭskult'ant'o util'ig'is tiu'n oportun'o'n por for'glit'i de la kavern'o kaj eskap'i, kaj lac'ig'int'e si'n per ĉas'ad'o al Kalikot la Reĝ'o ĵet'is si'n sur si'a'n tron'o'n kaj anhel'eg'is, dum li rigard'ad'is malic'e si'a'n defi'em'a'n reg'at'o'n.

“Ŝpar'u vi'a'n fort'o'n por batal'i la mal'amik'o'j'n,” propon'is Kalikot. “Okaz'os terur'a batal'o kiam la Arme'o de Ugabuo ven'os ĉi tie'n.”

“La Arme'o ne ven'os ĉi tie'n,” dir'is la Reĝ'o, ankoraŭ tus'ant'e kaj anhel'ant'e. “Mi fal'ig'os ili'n en la Kav'a'n Tub'o'n—ĉiu'n vir'o'n kaj in'o'n!”

“Jes. Ir'u tuj al mi'a Ĉef'magi'ist'o kaj ordon'u ke li turn'u la voj'o'n cel'e la Kav'a'n Tub'o'n, kaj li far'u la en'ir'ej'o'n de la Tub'o ne'vid'ebl'a, tiel ke ili ĉiu'j fal'os en ĝi'n.”

Kalikot for'ir'is sku'ant'e si'a'n kap'o'n, ĉar li kred'is ke Rugedo tre grav'e erar'as. Li trov'is la Magi'ist'o'n kaj ordon'is ke la voj'o tord'iĝ'u tiel ke ĝi konduk'os rekt'e al la apertur'o de la Kav'a Tub'o, kaj ke tiu apertur'o ne'vid'ebl'iĝ'u.

Obe'int'e la ordon'o'j'n de si'a mastr'o, la Reĝ'a Ĉambelan'o ir'is al si'a privat'a ĉambr'o kaj komenc'is verk'i leter'o'j'n por rekomend'i si'n, dir'ant'e ke li est'as honest'ul'o, bon'a serv'ist'o, kaj manĝ'as mal'mult'e.

“Tre baldaŭ,” li dir'is al si, “mi dev'os serĉ'i ali'a'n posten'o'n, ĉar tut'e cert'e Rugedo ruin'ig'is si'n per tiu sen'zorg'a defi'o al la potenc'a Tititi-Huĉu. Kaj kiam oni serĉ'as posten'o'n rekomend'o'leter'o est'as tre efik'o'plen'a.”

10—Tra Terur'a Tub'o

Ver'ŝajn'e Polikromo, kaj ebl'e Reĝ'in'o Kaj kaj ŝi'a Arme'o, pov'int'us for'pel'i la sorĉ'o'n far'it'a'n de la Ĉef'magi'ist'o de Rugedo se ili sci'us ke danĝer'o pret'as; ĉar la Fil'in'o de la Ĉiel'ark'o est'is fe'in'o kaj ĉar Ugabuo est'as part'o de la Land'o Oz ĝi'a'j loĝ'ant'o'j ne est'as facil'e tromp'ebl'a'j per tia vulgar'a magi'o kia'n majstr'is la Reĝ'o de la Knomoj. Sed neni'u suspekt'is special'a'n danĝer'o'n ĝis post si'a en'ir'o en la kavern'o'n de Rugedo, do ili marŝ'ad'is tut'e kontent'e kiam Tiktoko, kiu antaŭ'marŝ'ad'is, ek'mal'aper'is.

La oficir'o'j kred'is ke sen'dub'e li ĉirkaŭ'ir'is angul'o'n, do ili plu marŝ'is kaj ĉiu'j sam'e ek'mal'aper'is—unu post la ali'a.

Tio iom surpriz'is Reĝ'in'o'n Kaj, kaj antaŭ'e'n rapid'int'e por inform'iĝ'i pri la kial'o ankaŭ ŝi ek'mal'aper'is.

Betinjo Bobin lac'ig'is si'a'j'n pied'o'j'n per marŝ'ad'o, do nun ŝi rajd'is sur la dors'o de la fort'a mul'et'o, rigard'ant'e mal'antaŭ'e'n kaj parol'ant'e al Vil'ul'o kaj Polikromo, kiu'j est'is tuj mal'antaŭ ŝi. Subit'e Hanĉjo antaŭ'e'n'stumbl'is kaj komenc'is fal'ad'i kaj Betinjo ĵet'iĝ'us trans li'a'n kap'o'n se ŝi ne kapt'us la vil'a'n kol'o'n de la mul'o per ambaŭ brak'o'j kaj firm'eg'e ten'us.

Tut'e ĉirkaŭ'is ili'n mal'lum'o, kaj ili ne fal'is rekt'e sub'e'n sed laŭ'ŝajn'e glit'is laŭ abrupt'a dekliv'o. La huf'o'j de Hanĉjo tuŝ'is i'a'n glat'a'n substanc'o'n trans kiu'n li glit'is vent'o'rapid'e. Unu'foj'e la kalkan'o'j de Betinjo supr'e'n'iĝ'is kaj frap'is simil'a'n substanc'o'n super ŝi. Ili efektiv'e tra'ir'ad'is la “Kav'a'n Tub'o'n” kiu konduk'as al la ali'a flank'o de la mond'o.

“Halt'u, Hanĉjo—halt'u!” kri'is la knab'in'o; sed Hanĉjo nur dir'is plend'o'plen'a'n “Hi-ha!” ĉar li ja tut'e ne pov'is obe'i.

Post plur'a'j minut'o'j, dum kiu'j neni'a damaĝ'o traf'is ili'n, Betinjo re'kuraĝ'iĝ'is. Ŝi pov'is vid'i tut'e neni'o'n kaj ŝi pov'is aŭd'i neni'o'n escept'e de la for'blov'ad'o de aer'o kiu pas'is ŝi'a'j'n orel'o'j'n dum ili plonĝ'is sub'e'n laŭ'long'e de la Tub'o. Ĉu ŝi kaj Hanĉjo est'as sol'a'j, aŭ ĉu la ali'a'j est'as kun ili, ŝi ne pov'is decid'i. Sed se iu pov'us far'i fulm'o'fot'o'n pri la Tub'o en tiu moment'o tre kurioz'a bild'o rezult'us. Jen Tiktoko, kuŝ'ant'a sur si'a dors'o kaj glit'ant'a kap'antaŭ'e'n laŭ la dekliv'o.

Kaj jen la oficir'o'j de la Arme'o de Ugabuo, kun'ĵet'it'a'j kiel konfuz'it'a amas'o, sku'ant'a'j si'a'j'n brak'o'j'n kaj klopod'ant'a'j ŝild'i si'a'j'n vizaĝ'o'j'n kontraŭ la kun'frap'iĝ'ant'a'j glav'o'j, kiu'j balanc'is tie'n kaj re'e'n dum la rapid'a vetur'o kaj bat'is ĉiu'n ating'ebl'a'n.

Nun sekv'is Reĝ'in'o Kaj, kiu traf'is la Tub'o'n sid'ant'e kaj flug'ad'is sen'zorg'e kaj vigl'e kaj tut'e perpleks'e, ĉar la kompat'ind'ul'in'o tut'e ne sci'is kio okaz'as al ŝi. Post ŝi, ne tre mult'e for sed ne'vid'at'e de la ali'a'j pro la ink'ec'a mal'lum'o, glit'is Betinjo kaj Hanĉjo, kaj post ili est'is Vil'ul'o kaj Polikromo kaj fin'e Fajl'il'o'j kaj la Princ'in'o.

Kiam unu'e ili fal'is en la Tub'o'n, ĉiu'j est'is tro konfuz'it'a'j por pov'i pens'i klar'e, sed la fal'o est'is long'a, ĉar la kav'aĵ'o konduk'is rekt'e tra la ter'o'n al lok'o preciz'e kontraŭ la Regn'o de la Reĝ'o de la Knomoj, kaj long'e antaŭ ol la aventur'ant'o'j ating'is la fin'o'n ili komenc'is re'saĝ'iĝ'i.

“Est'as aĉ'e, Hanĉjo!” kri'is Betinjo laŭt'a'voĉ'e, kaj Reĝ'in'o Kaj aŭd'is ŝi'n kaj kri'is: “Ĉu vi est'as ekster'danĝer'a, Betinjo?”

“Jad'i, ne!” respond'is la knab'in'et'o. “Kiel mi pov'us est'i ekster'danĝer'a kiam mi rapid'as cent kilo'metr'o'j'n ĉiu'minut'e?” Post paŭz'o ŝi al'don'is: “Sed kie'n ni ir'as, laŭ vi'a supoz'o, Vi'a Moŝt'o?”

“Ne demand'u al ŝi tio'n, ne demand'u!” dir'is Vil'ul'o, kiu ne est'is tro distanc'a por aŭd'i ili'n. “Kaj ne demand'u al mi la kial'o'n.”

respond'is Vil'ul'o, kaj li subit'e kri'is “Ve!” ĉar Polikromo rapid'iĝ'is kaj nun sid'as sur li'a kap'o.

La Fil'in'o de la Ĉiel'ark'o rid'is gaj'e, kaj tiom infekt'a est'is tiu gaj'a rid'o ke Betinjo eĥ'is ĝi'n kaj Hanĉjo dir'is “Hi-ha!” per mild'a kaj simpati'a voĉ'ton'o.

“Sed ver'e est'as strang'a spert'o, ĉu ne? Jen mi, kies hejm'o est'as en la ĉiel'o, vetur'ant'a tra la centr'o'n de la ter'o—kie mi neniam anticip'is trov'iĝ'i!”

“Mi oft'e aŭd'is pri ĉi tiu koridor'o, kiu'n iam konstru'is Magi'ist'o kiu am'is vetur'i. Li kred'is ke li ne bezon'os ĉirkaŭ'ir'i la surfac'o'n de la ter'o, sed li fal'is tra la Tub'o'n tiom rapid'e ke li ĵet'iĝ'is el la ali'a flank'o kaj bat'iĝ'is kontraŭ stel'o'n en la ĉiel'o, kiu tuj eksplod'is.”

“Neni'u sci'as,” respond'is Polikromo. “Sed mi opini'as ke ne mult'e grav'as.”

“Mult'e grav'os, se ankaŭ ni traf'os la stel'o'j'n kiam ni el'ir'os,” dir'is Reĝ'in'o Kaj, ĝem'ant'e.

“Ne mal'trankvil'iĝ'u,” konsil'is Polikromo. “Mi kred'as ke la Magi'ist'o ir'is ali'direkt'e'n, kaj ver'ŝajn'e li fal'is mult'e pli rapid'e ol ni.”

“Laŭ mi ni jam ir'as sufiĉ'e rapid'e,” koment'is Vil'ul'o, mild'e for'puŝ'ant'e kalkan'um'o'n de Polikromo el si'a mal'dekstr'a okul'o. “Ĉu vi bon'vol'os fal'i sol'a, kar'a?”

Tut'dum'e ili rapid'e fal'ad'is tra la Tub'o, kaj ne est'is tiel facil'e parol'i kiel ebl'e vi imag'as dum vi leg'as ili'a'j'n vort'o'j'n.

Sed kvankam ili est'is sen'pov'a'j kaj plen'e obskur'is ili'a fat'o, iom feliĉ'ig'is ili'n ke ili ja kapabl'as konversaci'i eĉ kvankam mal'facil'e.

Fajl'il'o'j kaj Ozga ankaŭ konversaci'ad'is dum ili kroĉ'iĝ'is unu al la ali'a, kaj la jun'ul'o brav'e streb'is sen'tim'ig'i la Princ'in'o'n kvankam li mem eg'e tim'ad'is ne nur rilat'e al ŝi sed ankaŭ rilat'e al si.

Hor'o, dum tia tim'ig'a cirkonstanc'o, est'as tre mult'a temp'o, kaj dum pli ol hor'o ili daŭr'ig'is si'a'n terur'a'n vetur'o'n. Sed ĝust'e kiam ili komenc'is tim'i ke la Tub'o neniam fin'iĝ'os, Tiktoko puŝ'iĝ'is en la tag'lum'o'n kaj, cirkl'int'e graci'e en la aer'o, li fal'is plaŭd'e en grand'a'n marmor'a'n font'o'n.

El'puŝ'iĝ'is la oficir'o'j, rapid'e unu post ali'a, fal'ant'e kalkan'o'j'n super kap'o'n kaj traf'ant'e la ter'o'n tre mal'dign'e.

“Je la am'o al sasafras'o!” kri'is Plend'em'a Person'o, kiu sark'ad'is pal'ruĝ'a'j'n viol'et'o'j'n en ĝarden'o. “Kio'n signif'as ĉio ĉi?”

Respond'e, Reĝ'in'o Kaj flug'is alt'e'n el la tub'o, vetur'is tra la aer'o alt'e kiel la arb'o'j, kaj sur'ter'iĝ'is preciz'e sur la supr'o'n de la Plend'em'a Person'o, tiel frakas'ant'e juvel'it'a'n kron'o'n sur li'a'j'n okul'o'j'n kaj fal'ig'ant'e li'n al la ter'o.

La mul'o est'is pli pez'a kaj Betinjo kroĉ'iĝ'is al li'a dors'o, do li ne tiom alt'e'n flug'is. Bon'fortun'e por li'a mal'grand'a rajd'ant'o li traf'is la ter'o'n sur si'a'j kvar pied'o'j. Betinjon tio sku'is iom'et'e sed ne damaĝ'is kaj kiam ŝi ĉirkaŭ'rigard'is ŝi vid'is la Reĝ'in'o'n kaj la Plend'em'a'n Person'o'n barakt'ad'i sur la ter'o, kie la vir'o streb'is sufok'i Kaj'o'n kaj ŝi met'is ambaŭ man'o'j'n en li'a'n dens'a'n har'ar'o'n kaj tir'ad'is kiel ebl'e plej fort'e. Kelk'a'j oficir'o'j, kiam ili sur'pied'iĝ'is, rapid'is dis'tir'i la barakt'ant'o'j'n kaj klopod'is re'ten'i la Plend'em'a'n Person'o'n tiel ke li ne pov'os de'nov'e atak'i ili'a'n Reĝ'in'o'n.

Jam Vil'ul'o, Polikromo, Ozga kaj Fajl'il'o'j ĉiu'j al'ven'is kaj sci'vol'em'e ekzamen'ad'is la strang'a'n land'o'n en kiu ili trov'as si'n kaj kiu, laŭ ili'a kompren'o, est'as preciz'e kontraŭ la lok'o sur la ali'a flank'o de la mond'o el kie ili fal'is en la Tub'o'n. Ĝi ja aspekt'is bel'a lok'o, kaj ŝajn'e ĝi est'is ĝarden'o de iu grand'a Princ'o, ĉar tra la arb'a kaj arbust'a pejzaĝ'o vid'ebl'is la tur'o'j de gigant'a kastel'o.

Sed ĝis nun la sol'a loĝ'ant'o renkont'int'a ili'n est'is la Plend'em'a Person'o ĵus menci'it'a, kiu sen'problem'e for'ŝov'is la oficir'o'j'n kaj nun streb'is tir'i la frakas'it'a'n kron'o'n de'sur si'a'j okul'o'j.

Vil'ul'o, ĉiam ĝentil'a, help'is li'n far'i tio'n kaj kiam la vir'o est'is liber'a kaj pov'is de'nov'e vid'i li rigard'is si'a'j'n vizit'ant'o'j'n vid'ebl'e mir'ant'e.

“Nu, nu, nu!” li kri'is. “El kie vi ven'is kaj kiel vi ven'is ĉi tie'n?”

Betinjo streb'is respond'i al li, ĉar Reĝ'in'o Kaj est'is mal'afabl'e silent'a.

“Mi ne sci'as, preciz'e, el kie ni ven'is, ĉar mi ne sci'as la nom'o'n de tiu lok'o,” dir'is la knab'in'o, “sed la kiel'o de ni'a ven'o est'is tra la Kav'a Tub'o.”

“Bon'vol'u ne nom'u ĝi'n ‘kava’ Tub'o,” plend'is la Plend'em'a Person'o per ir'it'iĝ'em'a voĉ'ton'o. “Se ĝi est'as tub'o, nepr'e ĝi est'as kav'a.”

“Ĉar ĉiu'j tub'o'j est'as tia'j. Sed tiu Tub'o est'as privat'a posed'aĵ'o kaj al ĉiu'j est'as mal'permes'at'e fal'i en ĝi'n.”

“Ni ne intenc'e far'is tio'n,” klar'ig'is Betinjo; kaj Polikromo al'don'is: “Mi cert'as ke Rugedo, la Reĝ'o de la Knomoj, puŝ'is ni'n en la Tub'o'n.”

“Ha! Rugedo! Ĉu vi dir'is Rugedo?” kri'is la vir'o, kiu nun tre ekscit'iĝ'is.

“Tio'n ŝi dir'is,” respond'is Vil'ul'o, “kaj mi kred'as ke ŝi prav'as. Ni est'is sur'voj'e por konker'i la Reĝ'o'n de la Knomoj kiam subit'e ni fal'is en la Tub'o'n.”

“Ne preciz'e mal’mikoj,” dir'is Betinjo, iom perpleks'a pro la demand'o, “ĉar ni tut'e ne kon'as li'n; sed ni cel'is konker'i li'n, kaj tio ne est'as eg'e amik'em'a ag'o.”

“Ver'e,” akord'is la vir'o. Li rigard'is pens'em'e de unu al la ali'a dum kelk'a temp'o kaj post tio li turn'is si'a'n kap'o'n por rigard'i trans'ŝultr'e'n kaj dir'is: “Forges'u la fajr'o'n kaj tenajl'o'n, mi'a'j bon'a'j frat'o'j. Est'os plej bon'e gvid'i ĉi tiu'j'n fremd'ul'o'j'n al la Privat'a Civit'an'o.”

“Akord'e, Tubĉjo,” respond'is Voĉ'o, bas'a kaj fort'a, kiu ŝajn'e ven'is el la aer'o, ĉar la parol'ant'o ne est'is vid'ebl'a.

Ĉiu'j ni'a'j amik'o'j ek'salt'et'is pro tio. Eĉ Polikromo tiom alarm'iĝ'is ke ŝi'a gaz'a drapir'aĵ'o flirt'is kiel standard'o en vent'et'o. Vil'ul'o kap'ne'is kaj ĝem'is; Reĝ'in'o Kaj aspekt'is tre mal'feliĉ'a; la oficir'o'j kroĉ'is si'n unu al ali'a, trem'ant'e fort'e.

Sed baldaŭ ili kuraĝ'iĝ'is pli atent'e rigard'i la Plend'em'a'n Person'o'n. Ĉar li est'is tip'o de ĉiu'j loĝ'ant'o'j en ĉi tiu ekster'ordinar'a land'o kiu'j'n ili post'e renkont'is, mi prov'os pri'skrib'i li'a'n aspekt'o'n.

Li'a vizaĝ'o est'is bel'a, sed sen'esprim'a. Li'a'j okul'o'j est'is grand'a'j kaj blu'kolor'a'j kaj li'a'j dent'o'j fajn'form'a'j kaj blank'a'j kiel neĝ'o. Li'a har'ar'o est'is nigr'a kaj dens'a kaj aspekt'is bukl'iĝ'em'a ĉe la fin'o'j. Ĝis tie neni'u pov'us mal'favor'e kritik'i li'a'n aspekt'o'n. Li sur'hav'is sklarlatan rob'o'n, kiu ne kovr'is li'a'j'n brak'o'j'n kaj etend'iĝ'is nur ĝis li'a'j nud'a'j genu'o'j. Sur la sin'o de la rob'o est'is brod'it'a terur'a kap'o de drak'o, egal'e terur'aspekt'a kiel la vir'o bel'aspekt'a. Li'a'j brak'o'j kaj krur'o'j est'is nud'a'j kaj la haŭt'o de unu brak'o est'is bril'e flav'a, kaj la haŭt'o de la ali'a brak'o est'is hel'bril'e verd'a. Li hav'is unu blu'a'n krur'o'n kaj unu pal'ruĝ'a'n, kaj ambaŭ pied'o'j—vid'ebl'a'j tra li'a'j mal'ferm'a'j sandal'o'j—est'is gudr'o'nigr'a'j.

Betinjo ne pov'is decid'i ĉu tiu'j bel'a'j kolor'o'j est'as tinktur'aĵ'o'j aŭ la natur'a aspekt'o de la haŭt'o, sed dum ŝi pri'pens'is tio'n la vir'o nom'it'a “Tubĉjo” dir'is: “Sekv'u mi'n al la Loĝ'ej'o—ĉiu'j!”

Sed ĝust'e tiam Voĉ'o kri'is: “Jen ali'a el ili, Tubĉjo, kuŝ'ant'a en la akv'o de la font'o.”

“Akv'o ne taŭg'as por li'a mekanism'o, cert'e,” akord'is Vil'ul'o, kaj unu'anim'e ili ĉiu'j ek'ir'is al la font'o. Sed antaŭ ol ili pov'is ating'i ĝi'n, ne'vid'ebl'a'j man'o'j lev'is Tiktokon el la marmor'a pelv'eg'o kaj sur'pied'ig'is li'n apud ĝi'n, dum akv'o gut'ad'is de ĉiu artik'o de li'a kupr'a korp'o.

“Mul-taj-n dan-dan-dan-dan-ko'j-n!” li dir'is; kaj tiam li'a'j kupr'a'j makzel'o'j kun'fiks'iĝ'is kaj li ne pov'is plu parol'i.

Post tio li klopod'is marŝ'i sed post plur'a'j ne'lert'a'j prov'o'j li trov'is ke li ne kapabl'as mov'i si'a'j'n artik'o'j'n.

Mok'a rid'ad'o el ne'vid'ebl'a'j person'o'j gratul'is la fiask'o'n de la ag'o de Tiktoko, kaj la nov'e'ven'int'o'j en ĉi tiu strang'a land'o trov'is ke est'as tre ne'komfort'e konsci'i ke mult'a'j ul'o'j ĉirkaŭ'as ili'n ne'vid'at'e sed klar'e aŭd'ebl'a'j.

“Ĉu mi streĉ'u la risort'o'j'n?” demand'is Betinjo, kompat'ant'e Tiktokon.

“Mi kred'as ke la mekanism'o est'as streĉ'it'a; sed ke li bezon'as ole'iĝ'o'n,” respond'is Vil'ul'o.

Tuj ole'uj'o ek'aper'is antaŭ li, ten'at'e ĉe li'a okul'nivel'o de iu ne'vid'at'a man'o. Vil'ul'o pren'is la uj'o'n kaj komenc'is ole'i la artik'o'j'n de Tiktoko. Kvazaŭ por help'i li'n, fort'a varm'a aer'blov'o direkt'iĝ'is kontraŭ la kupr'a'n hom'o'n, kaj tio rapid'e sek'ig'is li'n. Baldaŭ li pov'is dir'i “Mult'a'j'n dank'o'j'n!” tut'e facil'e kaj li'a'j artik'o'j funkci'is sufiĉ'e bon'e.

“Ven'u!” ordon'is Tubĉjo, kaj turn'int'e si'a'n dors'o'n al ili li marŝ'is laŭ la voj'o al la kastel'o.

“Ĉu ni ir'u?” demand'is Reĝ'in'o Kaj, ne'cert'a; sed ĝust'e tiam ŝi ricev'is ŝov'o'n kiu preskaŭ antaŭ'e'n'fal'ig'is ŝi'n sur ŝi'a'n kap'o'n; do ŝi decid'is ir'i. La hezit'ant'a'j oficir'o'j ricev'is plur'a'j'n energi'plen'a'j'n pied'bat'o'j'n, kvankam ili ne pov'is vid'i kiu far'is ili'n; sekv'e ankaŭ ili decid'is—tre saĝ'e—ir'i. La ali'a'j sekv'is sufiĉ'e volont'e, ĉar krom se ili prefer'us nov'a'n terur'a'n fal'o'n tra la Tub'o'n ili dev'os laŭ'ebl'e ekzist'i en la ne'kon'at'a land'o en kiu ili est'as, kaj ŝajn'is plej bon'e obe'i la ordon'o'j'n.

11—La Fam'a Frat'ul'ar'o de Fe'o'j

Post ne'long'a promen'o tra tre bel'a'j ĝarden'o'j ili ating'is la kastel'o'n kaj sekv'is Tubĉjon tra la en'ir'ej'o'n kaj en grand'a'n kupol'it'a'n ĉambr'o'n, kie li ordon'is ke ili sid'iĝ'u.

Pro la kron'o kiu'n li port'as Betinjo supoz'is ke tiu vir'o dev'as est'i la Reĝ'o de la land'o en kiu ili est'as, sed sid'ig'int'e ĉiu'j'n fremd'ul'o'j'n sur benk'o'j'n kiu'j est'is aranĝ'it'a'j du'on'cirkl'e antaŭ alt'a tron'o, Tubĉjo klin'is si'n humil'e antaŭ la vak'a tron'o kaj tuj far'iĝ'is ne'vid'ebl'a kaj mal'aper'is.

La hal'o est'is enorm'a lok'o, sed ŝajn'e en ĝi est'is nur ili mem. Tamen baldaŭ ili aŭd'is apud'a'n mal'laŭt'a'n tus'o'n kaj tie kaj tie est'is apenaŭ aŭd'ebl'a susur'o de rob'o kaj mal'grand'a son'o de marŝ'paŝ'o'j. Subit'e son'is la klar'a ton'o de sonor'il'o kaj je tiu son'o ĉio ŝanĝ'iĝ'is.

Mir'o'plen'e ĉirkaŭ'rigard'ant'e la hal'o'n ili vid'is ĝi'n plen'a de cent'o'j da vir'o'j kaj vir'in'o'j, ĉiu'j kun bel'a'j vizaĝ'o'j kaj gap'ant'a'j blu'a'j okul'o'j kaj ĉiu'j sur'hav'is skarlat'a'j'n rob'o'j'n kaj juvel'it'a'j'n kron'o'j'n sur si'a'j kap'o'j. Efektiv'e, tiu'j hom'o'j aspekt'is ekzakt'a'j du'obl'aĵ'o'j de Tubĉjo, kaj est'is mal'facil'e trov'i i'a'n sign'o'n per kiu disting'i ili'n.

“Sed kia grand'eg'a ar'o da Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j!” flustr'is Betinjo al Polikromo, kiu sid'is apud ŝi kaj aspekt'is tre interes'at'a de la scen'o kaj tut'e ne mal'trankvil'a.

“Cert'e est'as strang'a vid'aĵ'o,” est'is la respond'o de Polikromo; “sed mi ne kompren'as kiel pov'as est'i pli ol unu Reĝ'o, aŭ Reĝ'in'o, en unu land'o, ĉar se ĉiu'j est'us reg'ant'o'j, neni'u sci'us kiu est'as la Mastr'o.”

Unu el la apud'star'ant'a'j Reĝ'o'j aŭd'int'e tiu'n koment'o'n turn'is si'n al ŝi kaj dir'is: “Kiu est'as si'a propr'a Mastr'o ĉiam est'as Reĝ'o, se nur Reĝ'o por si mem. En ĉi tiu favor'at'a land'o ĉiu'j Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j est'as egal'a'j kaj ni'a privilegi'o est'as klin'i ni'n antaŭ unu plej'super'a Reg'ant'o—la Privat'a Civit'an'o.”

Kvazaŭ por respond'i al ŝi, la klar'a'j ton'o'j de la sonor'il'o de'nov'e aŭd'iĝ'is, kaj tuj aper'is sid'ant'a sur la tron'o la vir'o kiu est'as estr'o kaj mastr'o de ĉiu'j ĉi tiu'j reĝ'ul'o'j. Tiu fakt'o est'is evident'a kiam unu'anim'e ĉiu'j sur'genu'iĝ'is kaj tuŝ'is la plank'o'n per la frunt'o.

La Privat'a Civit'an'o ne mal'simil'is la ali'a'j'n, sed li'a'j okul'o'j est'is nigr'a'j anstataŭ blu'a'j kaj en la centr'o'j de la nigr'a'j irid'o'j ard'is ruĝ'a'j er'o'j kiu'j aspekt'is fajr'a'j karb'o'j. Sed li'a'j trajt'o'j est'is tre bel'a'j kaj dign'a'j kaj li'a mien'o est'is serioz'a kaj impon'a. Anstataŭ la kutim'a'n sklarlatan rob'o'n li sur'hav'is blank'a'n, kaj la sam'a kap'o de drak'o kiu ornam'is la ali'a'j'n est'is ankaŭ brod'it'a sur ĝi'a sin'o.

“Kia'n akuz'o'n oni far'as kontraŭ tiu'j ul'o'j, Tubĉjo?” li demand'is per trankvil'a'j, sen'fleksi'a'j ton'o'j.

“Ili ven'is tra la mal'permes'it'a Tub'o, Ho Plej'potenc'a Civit'an'o,” est'is la respond'o.

“Kompren'u ke okaz'is tiel,” dir'is Betinjo. “Ni marŝ'ad'is cel'e la Reĝ'o'n de la Knomoj, por konker'i li'n kaj liber'ig'i la frat'o'n de Vil'ul'o, kaj subit'e—”

“Sid'iĝ'u!” ordon'is la Civit'an'o. “Mi vid'as ke dek ses el vi est'as nur oficir'o'j, do ne'grav'ul'o'j.”

“Sed ni hav'as Arme'o'n,” dir'is General'o Horloĝ'o tempest'humor'e, ĉar al li ne plaĉ'is aŭd'i ke li est'as ne'grav'ul'o.

“La Ar-me-o es-tas mi,” dir'is Tiktoko, kaj li'a voĉ'o son'is iom rust'a. “Mi es-tas la so-la Pri-va-ta Sol-da-to en la gru-po.”

Aŭd'int'e tio'n, la Civit'an'o lev'iĝ'is kaj klin'is si'n respekt'o'plen'e antaŭ la Horloĝ'funkci'a Hom'o.

“Bon'vol'u pardon'i ke mi ne jam kompren'is vi'a'n grav'ec'o'n,” dir'is li. “Ĉu vi komplez'os mi'n pren'ant'e sid'lok'o'n apud mi sur mi'a tron'o?”

Tiktoko sur'pied'iĝ'is kaj marŝ'is al la tron'o, kaj ĉiu'j Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j flank'e'n'paŝ'is por li. Post tio, per tint'eg'ant'a'j paŝ'o'j li supr'e'n'ir'is sur la podi'o'n kaj sid'iĝ'is sur la larĝ'a'n benk'o'n apud la Civit'an'o.

Kaj'o'n mult'e provok'is tiu indik'o pri favor'o montr'at'a al la humil'a Horloĝ'funkci'a Hom'o, sed al Vil'ul'o ŝajn'e mult'e plaĉ'is ke la grav'ec'o de li'a mal'nov'a amik'o est'as agnosk'at'a de la reg'ant'o de ĉi tiu ekster'ordinar'a land'o. La Civit'an'o nun komenc'is demand'ad'i al Tiktoko, kiu per si'a mekanik'a voĉ'o rakont'is pri la serĉ'o far'at'a de Vil'ul'o por trov'i si'a'n perd'it'a'n frat'o'n, kaj pri kiel Ozma de Oz send'is la Horloĝ'funkci'a'n Hom'o'n por help'i li'n, kaj kiel ili kun'iĝ'is kun Reĝ'in'o Kaj kaj ŝi'a'j sekv'ant'o'j el Ugabuo. Li ankaŭ rakont'is pri kiel Betinjo kaj Hanĉjo kaj Polikromo kaj la Roz'a Princ'in'o an'iĝ'is al la grup'o.

“Kaj vi intenc'as konker'i Rugedon, la Metal'a'n Monark'o'n kaj Reĝ'o'n de la Knomoj?” demand'is la Civit'an'o.

“Jes. Ti-o ŝaj-n'is al ni la so-la fa-reb-la a-go,” est'is la respond'o de Tiktoko. “Sed li es-tis tro ler-ta por ni. Ki-am ni prok-si-mi-ĝis al li-a ka-ver-no li tur-n'is ni-a-n vo-jo-n por gvi-di ni-n al la Tu-bo, kaj mal-vi-deb-li-gis la a-per-tu-ro-n, ti-el ke ni ĉi-uj fa-lis en ĝi-n an-taŭ ol ni kon-sci-is ke ĝi ek-zis-tas. Ti-o es-tis fa-ci-la me-to-do for-sen-di ni-n kaj nun Ru-ge-do es-tas se-ku-ra kaj ni es-tas tre mal-prok-si-maj en frem-da lan-do.”

Post'e li dir'is: “Plej nobl'a Ordinar'a Soldat'o. Mi dev'as inform'i vi'n ke laŭ la leĝ'o'j de ni'a land'o ĉiu ven'int'a tra la Mal'permes'it'a'n Tub'o'n dev'as tortur'iĝ'i dum naŭ tag'o'j kaj dek nokt'o'j kaj post'e re'ĵet'iĝ'i en la Tub'o'n. Sed est'as saĝ'e mal'observ'i leĝ'o'j'n kiam ili konflikt'as kontraŭ just'ec'o, kaj evident'as ke vi kaj vi'a'j sekv'ant'o'j ne mal'obe'is volont'e ni'a'j'n leĝ'o'j'n, ĉar vi'n dev'ig'is Rubedo en'ir'i la Tub'o'n. Sekv'e la Reĝ'o de la Knomoj sol'a kulp'as kaj nur li est'as pun'end'a.”

“Tio kontent'ig'as mi'n,” dir'is Tiktoko. “Sed Rugedo est'as sur la ali'a flank'o de la mond'o kie li est'as tre for de vi'a pun'kapabl'o.”

“Ĉu vi imag'as ke io en la mond'o aŭ sur ĝi est'as for de la kapabl'o de la Grand'a Jinjino?” li demand'is.

Reĝ'in'o K aj ek'kri'is kaj komenc'is trem'i. Vil'ul'o mal'trankvil'iĝ'is tiom ke li el'pren'is poŝ'tuk'o'n kaj viŝ'is la ŝvit'o'n de si'a frunt'o. Polikromo aspekt'is serioz'a kaj la unu'a'n foj'o'n mal'trankvil'a, kaj Fajl'il'o'j ĉirkaŭ'brak'um'is la Roz'a'n Princ'in'o'n kvazaŭ por protekt'i ŝi'n. Kaj la oficir'o'j, nu la nom'o de la Grand'a Jinjino instig'is ili'n ĝem'ad'i kaj plor'ad'i grand'kvant'e kaj ĉiu el ili sur'genu'iĝ'is antaŭ la tron'o pet'eg'ant'e kompat'o'n. Betinjo mal'trankvil'iĝ'is pro tiu mal'kviet'iĝ'o de ŝi'a'j akompan'ant'o'j, sed ŝi ne sci'is pro kio ĝi okaz'as. Nur Tiktoko rest'is ne'perturb'it'a de la trov'o.

“Do,” dir'is li, “se vi es-tas Ti-ti-ti Hu-ĉu kaj o-pi-ni-as ke Ru-ge-do kul-pas, mi es-tas cer-ta ke i-o ku-ri-o-za o-ka-zos al la Re-ĝo de la Kno-moj.”

La Privat'a Civit'an'o—ankaŭ nom'at'a Tititi-Huĉu, la Grand'a Jinjino—fiks'e rigard'is la knab'in'et'o'n.

“Mi baldaŭ decid'os pri kio okaz'os al Rugedo,” dir'is li per sever'a, sen'kompat'a voĉ'o. Post'e, turn'int'e si'n al la amas'o da Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j, li plu'dir'is: “Tiktoko parol'is ver'e, ĉar li'a mekanism'o ne permes'as ke li mensog'u, nek ĝi permes'as ke li'a'j pens'o'j pens'u erar'e. Tial ĉi tiu'j ul'o'j ne est'as ni'a'j mal'amik'o'j kaj est'as trakt'end'a'j amik'e kaj just'e. Gvid'u ili'n al vi'a'j palac'o'j kaj gast'ig'u ili'n ĝis morgaŭ, kiam mi ordon'os ke ili de'nov'e gvid'iĝ'u al mi'a Loĝ'ej'o.

Tuj post si'a parol'o Tititi-Huĉu mal'aper'is, ne'vid'ebl'a. Tuj post'e, la plej'part'o de la Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j simil'e mal'aper'is.

Sed plur'a'j el ili rest'is vid'ebl'a'j kaj tre respekt'o'plen'e proksim'iĝ'is al la fremd'ul'o'j. Unu el la bel'a'j Reĝ'in'o'j dir'is al Betinjo: “Mi esper'as ke vi honor'os mi'n far'iĝ'ant'e mi'a gast'o. Mi est'as Erma, Reĝ'in'o de Lum'o.”

“La Reĝ'o de Best'o'j pri'zorg'os vi'a'n mul'o'n,” est'is la respond'o. “Sed ne tim'u pri li, ĉar li est'os reĝ'e traktat'a.

“ Ĉ u l a Fi l i n o d e l a Ĉ i e l a r k o e s t o s a g r a b l a akompan'ant'o?” ŝi demand'is.

Do Polikromo kaj Betinjo far'iĝ'is gast'o'j de la Reĝ'in'o de Lum'o, kaj la ali'a'j bel'a'j Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j gast'ig'is la ali'a'j'n an'o'j'n de la grup'o.

La du knab'in'o'j sekv'is Erman el la hal'o kaj tra la ĝarden'o'j'n de la Loĝ'ej'o al vilaĝ'o de bel'a'j dom'o'j. Neni'u el ili est'is egal'e grand'a aŭ impon'a kiel la kastel'o de la Privat'a Civit'an'o, sed ĉiu'j est'is sufiĉ'e bel'a'j por nom'iĝ'i palac'o'j—kaj efektiv'e ili ja est'is palac'o'j.

12—La Sen'kompar'a Sinjor'in'o de la Suveren'lum'o

La Palac'o de la Reĝ'in'o de Lum'o star'is sur mal'grand'a alt'aĵ'o kaj konsist'is el amas'o da kristal'a'j fenestr'o'j super kiu'j est'is vast'a kristal'a kupol'o. Post ili'a en'ir'o, Erman salut'is ses bel'a'j knab'in'o'j, evident'e alt'nivel'a'j, kiu'j tuj vek'is admir'o'n en Betinjo. Ĉiu port'is sceptr'o'n en si'a man'o, sur ĉiu sceptr'o'pint'o est'is emblem'o de lum'o, kaj ili'a'j kostum'o'j est'is ankaŭ emblem'o'j de la lum'o'j kiu'j'n ili reprezent'is.

Erma kon'ig'is ĉiu'n al si'a'j gast'o'j kaj ĉiu graci'e kaj ĝentil'e akcept'is ili'n.

Unu'a est'is Sun'lum'o, radi'e bel'a kaj tre blond'a; la du'a est'is Lun'lum'o, mol'a, rev'em'a knab'in'o kun nuks'o'brun'a har'ar'o; sekv'is Stel'lum'o, egal'e bel'a sed re'tir'iĝ'em'a kaj timid'a. Tiu'j tri est'is vest'it'a'j per trem'bril'a'j rob'o'j el arĝent'a blank'aĵ'o. La kvar'a est'is Tag'lum'o, bril'ant'a knab'in'o kun rid'ant'a'j okul'o'j kaj sincer'a kondut'o, divers'manier'e vest'it'a. Sekv'is Fajr'o'lum'o, vest'it'a per lanug'ec'a flam'kovr'it'a rob'o kiu blov'et'iĝ'is ĉirkaŭ ŝi'a bel'a form'o tre al'log'e. La ses'a knab'in'o, Elektr'a, est'is la plej bel'a, kaj Betinjo opini'is jam de la komenc'o ke kaj Sun'lum'o kaj Tag'lum'o rigard'as Elektr'a'n envi'e kaj iom ĵaluz'as ŝi'n.

Sed ĉiu'j el'kor'e salut'is la fremd'ul'o'j'n kaj ŝajn'e mult'e am'is la Reĝ'in'o'n de Lum'o, ĉar ili ĉirkaŭ'mov'iĝ'is ĉirkaŭ ŝi'n kiel vigl'a, bril'ant'a grup'o dum ŝi gvid'is al si'a reĝ'a salon'o.

Tiu ĉambr'o est'is riĉ'e kaj komfort'e mebl'it'a, la mebl'o'j est'is mult'tinktur'a'j; kaj Betinjo kaj Polikromo ĝu'is ripoz'o'n sur la lanug'a'j divan'o'j post la streĉ'a'j aventur'o'j de la tag'o.

La Reĝ'in'o sid'iĝ'is por babil'i kun si'a'j gast'o'j, kiu'j rimark'is ke Tag'lum'o est'as la sol'a knab'in'o nun sid'ant'a apud Erma. La ali'a'j re'tir'is si'n al ali'a part'o de la ĉambr'o, kie ili sid'is modest'e kun inter'plekt'it'a'j brak'o'j kaj tut'e ne en'trud'is si'n.

La Reĝ'in'o rakont'is al la fremd'ul'o'j pri tiu bel'a land'o, kiu est'as unu el la ĉef'a'j loĝ'lok'o'j de fe'o'j kiu'j help'as proviz'i al la hom'ar'o bezon'aĵ'o'j'n. Tiom da grav'a'j fe'o'j loĝ'is tie ke, por evit'i rival'ad'o'n, ili elekt'is kiel si'a'n Reg'ant'o'n la sol'a'n grav'a'n ul'o'n en la land'o kiu ne dev'is labor'i por la hom'ar'o kaj sekv'e est'is, en la praktik'o, Privat'a Civit'an'o.

Tiu Reg'ant'o, kies titol'o est'is Jinjino, nom'iĝ'is Tititi-Huĉu, kaj plej rimark'ind'e li tut'e ne hav'is kor'o'n. Sed anstataŭ tio'n li posed'is grand'a'n kvant'o'n da Rezon'o kaj Just'ec'o kaj kvankam li neniam juĝ'is kompat'e li neniam pun'is mal'just'e aŭ sen'kaŭz'e. Al mal'bon'far'ant'o'j Tititi-Huĉu est'is egal'e terur'a kiel sen'kor'a, sed sen'kulp'ul'o'j ne bezon'is tim'i li'n.

Ĉiu'j Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j de tiu fe'land'o konsider'is si'n vasal'o'j de Jinjino, ĉar ili vol'is est'i obe'at'a'j de ali'a'j ili konsent'is obe'i tiu'n kiu est'as aŭtoritat'a super ili.

La loĝ'ant'o'j de la Land'o Oz jam aŭd'is mult'a'j'n fam'o'j'n pri tiu terur'e just'a Jinjino, kies pun'o'j preskaŭ ĉiam egal'is la kulp'o'j'n. Polikromo ankaŭ sci'is pri li, kvankam nun la unu'a'n foj'o'n ŝi vid'as li'n vizaĝ’-al-vizaĝ'e. Sed por Betinjo la histori'o est'is tut'e nov'a, kaj ŝi'n mult'e interes'is Tititi- Huĉu, kiu'n ŝi ne plu tim'is.

Temp'o rapid'e kur'is dum ili'a konversaci'o kaj subit'e Betinjo rimark'is ke Lun'lum'o sid'as apud la Reĝ'in'o de Lum'o, anstataŭ Tag'lum'o.

“Sed bon'vol'u dir'i al mi,” ŝi pet'is, “kial vi ĉiu'j hav'as kap'o'n de drak'o brod'it'a'n sur vi'a'j rob'o'j?”

La agrabl'a vizaĝ'o de Erma serioz'iĝ'is dum ŝi respond'is: “Vi sen'dub'e sci'as ke la Drak'o est'is la plej unu'a pra'viv'ant'o; tial la Drak'o est'as la plej aĝ'a kaj plej saĝ'a viv'ant'o. Bon'fortun'e la Origin'a Drak'o, kiu plu viv'as, loĝ'as en ĉi tiu land'o kaj proviz'as al ni saĝ'o'n kiam ajn ni bezon'as ĝi'n. Li est'as sam'aĝ'a kiel la mond'o kaj memor'as ĉio'n okaz'int'a'n ek'de la kre'iĝ'o de la mond'o.”

“Jes, mult'a'j'n. Kelk'a'j vag'is en ali'a'j'n land'o'j'n, kie hom'o'j, kiu'j ne kompren'is ili'n, do batal'is ili'n; sed mult'a'j ankoraŭ loĝ'as en ĉi tiu land'o. Tamen neni'u est'as egal'e saĝ'a kiel la Origin'a Drak'o, kiu'n ni tre mult'e respekt'as. Ĉar li est'is la unu'a loĝ'ant'o ĉi tie, ni port'as la emblem'o'n de la kap'o de la drak'o por indik'i ke ni est'as la favor'at'a'j person'o'j kiu'j la sol'a'j rajt'as loĝ'i en ĉi tiu fe'land'o, kies bel'ec'o preskaŭ egal'as tiu'n de la Fe'land'o Oz, kaj kies potenc'o est'as mult'e pli grand'a.”

“Mi kompren'as pri la drak'o, nun,” dir'is Polikromo, gest'ant'e per si'a bel'a kap'o. Betinjo ne tut'e kompren'is, sed ŝi'n nun'moment'e interes'is observ'i la ŝanĝ'iĝ'ant'a'j'n lum'o'j'n.

Kiel Tag'lum'o ced'is al Lun'lum'o, nun Stel'lum'o sid'is dekstr'e de Erma la Reĝ'in'o, kaj kiam ŝi ven'is spirit'o de pac'o kaj kontent'o ŝajn'is plen'ig'i la ĉambr'o'n. Polikromo, mem fe'in'o, vol'is far'i mult'a'j'n demand'o'j'n pri la divers'a'j Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j kiu'j loĝ'as en tiu for'a, izol'a lok'o, kaj antaŭ ol Erma fin'is respond'i ili'n roz'a ard'o plen'ig'is la ĉambr'o'n kaj Fajr'o'lum'o sid'iĝ'is apud la Reĝ'in'o.

Al Betinjo plaĉ'is Fajr'o'lum'o, sed rigard'ad'o al ŝi'a'j varm'a'j kaj ard'ant'a'j trajt'o'j dorm'em'ig'is la knab'in'et'o'n, kaj baldaŭ ŝi'a'j palpebr'o'j ferm'iĝ'is. Tiam lev'iĝ'is Erma kaj pren'is man'o'n de Betinjo delikat'e per la si'a.

“Ven'u,” dir'is ŝi, “al'ven'is la festen'hor'o kaj la festen'o est'as pret'a.”

“Bel'e,” kri'is la mal'grand'a mort'i'pov'ul'in'o. “Vi memor'ig'is mi'n ke mi eg'e mal'sat'as. Sed ebl'e mi ne pov'os manĝ'i vi'a'j'n fe'manĝ'aĵ'o'j'n.”

La Reĝ'in'o rid'et'is kaj gvid'is ŝi'n al pord'ej'o. Dum ŝi for'puŝ'is pez'a'n drapir'aĵ'o'n inund'e salut'is ili'n arĝent'a lum'o, kaj Betinjo vid'is antaŭ si grandioz'a'n banked'o'hal'o'n, en kiu est'is tabl'o kovr'it'a per neĝ'o'blank'a tol'o kaj kristal'aĵ'o'j kaj arĝent'aĵ'o'j. Unu'flank'e est'is larĝ'a tron'simil'a seĝ'o por Erma kaj apud ŝi nun sid'is la bril'ant'a knab'in'o Elektr'a.

Polikronon oni sid'ig'is dekstr'e de la Reĝ'in'o kaj Betinjon mal'dekstr'e. La ali'a'j kvin mesaĝ'ist'in'o'j de lum'o nun serv'is ili'n, kaj proviz'is al ĉiu person'o preciz'e ŝi'a'j'n plej am'at'a'j'n manĝ'aĵ'o'j'n. Polikromo trov'is si'a'n teler'o'n da ros'gut'o'j, freŝ'a'j kaj scintil'ant'a'j, kaj al Betinjo oni serv'is tiom abund'e ke ŝi decid'is ke neniam antaŭ'e dum si'a tut'a viv'o manĝ'is ŝi eĉ du'on'egal'e bon'e.

“Mi s’poz'as,” ŝi dir'is al la Reĝ'in'o, “ke Fraŭl'in'o Elektr'a est'as la plej jun'a el ĉiu'j tiu'j knab'in'o'j.”

respond'is la Reĝ'in'o. “Sed elektr'o est'as part'o de la mond'o ek'de la kre'iĝ'o, sekv'e mi'a Elektr'a est'as aĝ'a kiel Tag'lum'o aŭ Lun'lum'o, kaj egal'e bon'far'a al mort'i'pov'ul'o'j kaj fe'o'j.”

Betinjo est'is pens'em'a dum kelk'a temp'o. Post'e ŝi koment'is, rigard'ant'e la ses mesaĝ'ist'in'o'j'n de lum'o: “Ni ja ver'e bezon'as ĉiu'n el ili, ĉu ne?”

Erma rid'is delikat'e. “Mi jes, cert'e,” ŝi respond'is, “kaj mi kred'as ke ankaŭ la mort'i'pov'ul'o'j mult'e bezon'as ĉiu'n el mi'a'j knab'in'o'j. Tag'lum'o ne pov'as anstataŭ'i Sun'lum'o'n, kiu don'as al ni fort'o'n kaj energi'o'n. Lun'lum'o valor'as kiam Tag'lum'o, lac'a pro si'a long'a deĵor'o, for'ir'as por ripoz'i. Se la lun'o dum si'a trans'ir'o est'as kaŝ'it'a mal'antaŭ la rand'o de la ter'o, kaj mi'a dolĉ'a Lun'lum'o ne pov'as gaj'ig'i ni'n, Stel'lum'o anstataŭ'as ŝi'n, ĉar la ĉiel'o ĉiam don'as al ŝi potenc'o'n. Sen Fajr'o'lum'o al ni mank'us mult'e da ni'a'j varm'o kaj kontent'o, kaj ankaŭ mult'a gaj'ec'o kiam la mur'o'j de dom'o'j ĉirkaŭ'as ni'n. Sed ĉiam, kiam ali'a'j lum'o'j for'las'is ni'n, ni'a glor'a Elektr'a pret'as inund'i ni'n per bril'ant'a'j radi'o'j. Kiel Reĝ'in'o de Lum'o, mi am'as ĉiu'j'n mi'a'j'n knab'in'o'j'n, ĉar mi sci'as ke ili est'as fidel'a'j kaj fid'ind'a'j.”

“Ankaŭ mi am'as ili'n!” deklar'is Betinjo. “Sed kelk'foj'e, kiam mi est'as tre dorm'em'a, mi pov'as bon'e fart'i tut'e sen lum'o.”

“Ĉu vi est'as dorm'em'a nun?” demand'is Erma, ĉar la festen'o jam fin'iĝ'is.

Do Elektr'a konduk'is ŝi'n al bel'a ĉambr'o en kiu est'is mol'a blank'a lit'o, kaj pacienc'e atend'is dum Betinjo sen'vest'ig'is si'n kaj sur'met'is trem'bril'a'n silk'a'n nokt'o'rob'o'n kiu kuŝ'is apud ŝi'a kap'kusen'o. Post tio la lum'knab'in'o bonannoktonis ŝi'n kaj mal'ferm'is la pord'o'n.

13—La Jinjino Just'e Juĝ'as

Ĉiu'j aventur'ant'o'j re'kun'iĝ'is la sekv'a'n maten'o'n kiam ili konduk'iĝ'is el divers'a'j palac'o'j al la loĝ'ej'o de Tititi-Huĉu kaj gvid'iĝ'is en la grand'a'n Ŝtat'a'n Hal'o'n.

Kiel antaŭ'e, nur ni'a'j amik'o'j kaj ili'a'j eskort'ant'o'j est'is vid'ebl'a'j antaŭ ol son'is la unu'a sonor'il'o. Tiam fulm'rapid'e la ĉambr'o montr'iĝ'is plen'a de la bel'a'j Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j de la land'o. La du'a sonor'il'o sign'is la aper'o'n en la tron'o de la potenc'a Jinjino, kies bel'a vizaĝ'o est'is sam'e trankvil'a kaj sen'esprim'a kiel ĉiam.

Ĉiu'j profund'e klin'is si'n antaŭ la Reg'ant'o. Ili'a'j voĉ'o'j mal'laŭt'e murmur'is: “Ni salut'as la Privat'a'n Civit'an'o'n, plej potenc'a'n Reg'ant'o'n, kies vort'o est'as Leĝ'o kaj kies Leĝ'o est'as just'a.”

Tititi-Huĉu agnosk'e klin'is si'n. Post'e, ĉirkaŭ'rigard'ant'e la bril'a'n kun'ven'o'n, kaj la mal'grand'a'n grup'o'n de aventur'ant'o'j antaŭ si, li dir'is: “Io ne'kutim'a okaz'is. Loĝ'ant'o'j de ali'a'j land'o'j ol ni'a, diferenc'a'j de ni mult'manier'e, est'is trud'it'a'j al ni tra la Mal'permes'it'a Tub'o, kiu'n unu el ni'a popol'o mal'saĝ'e far'is antaŭ jar'o'j kaj tiu person'o taŭg'e pun'iĝ'is pro si'a mal'saĝ'o.

Sed tiu'j fremd'ul'o'j ne dezir'is ven'i ĉi tie'n kaj est'is fi'e ĵet'it'a'j en la Tub'o'n de kruel'a Reĝ'o ali'flank'e de la mond'o, nom'at'a Rugedo. Tiu Reĝ'o est'as sen'mort'ul'o, sed ne bon'a.

Ĉar li mal'just'e ten'is kapt'it'a la frat'o'n de la Vil'ul'o, tiu mal'grand'a grup'o de honest'ul'o'j, konsist'ant'a el mort'i'pov'ul'o'j kaj sen'mort'ul'o'j, decid'is konker'i Rugedon kaj pun'i li'n.

Tim'ant'e ke ili ebl'e sukces'us pri tio, la Reĝ'o de la Knomoj mis'konduk'is ili'n tiel ke ili fal'is en la Tub'o'n.

“Nu, mi jam mult'foj'e avert'is tiu'n sam'a'n Rugedon ke se iam li iu'manier'e uz'os tiu'n Mal'permes'it'a'n Tub'o'n li sever'e pun'iĝ'os. Mi trov'is, konsult'ant'e la Fe'arkiv'o'j'n, ke serv'ist'o de tiu Reĝ'o, knomo nom'at'a Kalikot, pet'eg'is si'a'n mastr'o'n ne far'i tiu'n fi'a'n ag'o'n, ne ĵet'i tiu'j'n ul'o'j'n en la Tub'o, ne send'i ili'n por ke ili fal'u en ni'a'n land'o'n. Sed Rugedo defi'is mi'n kaj mi'a'j'n ordon'o'j'n.

“Sekv'e ĉi tiu'j fremd'ul'o'j est'as sen'kulp'a'j. Nur Rugedo merit'as pun'o'n, kaj mi pun'os li'n.” Li paŭz'is moment'e kaj post'e daŭr'ig'is per la sam'a mal'varm'a, sen'kompat'a voĉ'o: “Tiu'j fremd'ul'o'j dev'os re'ir'i tra la Tub'o al si'a propr'a flank'o de la mond'o, sed mi pli'facil'ig'os kaj pli'agrabl'ig'os ili'a'n fal'o'n ol antaŭ'e ĝi est'is. Ankaŭ mi send'os kun ili Il'o'n de Venĝ'o, kiu en mi'a nom'o for'pel'os Rugedon el li'a'j sub'ter'a'j kavern'o'j, for'pren'os li'a'j'n magi'a'j'n fort'o'j'n kaj far'os el li sen'hejm'a'n vag'ant'o'n sur la fac'o de la ter'o—lok'o kiu'n li mal'am'as.”

Aŭd'iĝ'is murmur'et'o de horor'o de la Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j pro la sever'ec'o de tiu pun'o, sed neni'u protest'is, ĉar ĉiu'j agnosk'is ke la verdikt'o est'as just'a.

“Elekt'ant'e mi'a'n Il'o'n de Venĝ'o,” plu'dir'is Tititi-Huĉu, “mi kompren'is ke tem'os pri mal'plaĉ'a task'o. Tial neni'u sen'kulp'ul'o inter ni dev'u entrepren'i ĝi'n. En ĉi tiu mir'ig'a land'o mal'oft'e iu kulp'as pri mis'far'o'j, eĉ plej et'e, kaj kiam mi ekzamen'is la Arkiv'o'j'n mi trov'is ke neni'u Reĝ'o aŭ Reĝ'in'o mis'far'is. Nek iu sekv'ant'o aŭ serv'ist'o ili'a. Sed kiam mi ating'is la Drak'a'n Famili'o'n, kiu'n ni alt'e respekt'as, tiam mi trov'is la mis'far'o'n de Kuoks.

“Vi bon'e sci'as ke Kuoks est'as jun'a drak'o kiu ankoraŭ ne akir'is la saĝ'o'n de si'a ras'o. Pro tiu mank'o, li mal'respekt'is si'a'n plej antikv'a'n pra'ul'o'n, la Origin'a'n Drak'o'n, kaj unu'foj'e dir'is ke ĉi tiu atent'u la propr'a'j'n afer'o'j'n kaj ali'foj'e li dir'is ke la Antikv'ul'o mal'saĝ'iĝ'is pro si'a grand'a aĝ'o. Ni konsci'as ke drak'o'j ne ident'as kun fe'o'j kaj ne pov'as est'i plen'e gvid'at'a'j de ni'a'j leĝ'o'j, sed tia mal'respekt'o kia'n montr'is Kuoks nepr'e dev'as ne est'i ignor'at'a de ni. Do mi elekt'is Kuokson mi'a reĝ'a Il'o de Venĝ'o kaj li tra'ir'os la Tub'o'n kun tiu'j ul'o'j kaj trans'met'os al Rugedo la pun'o'n kiu'n mi dekret'is.”

Ĉiu'j aŭskult'is silent'e tiu'n parol'o'n kaj nun la Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j riverenc'is serioz'e por indik'i si'a'n aprob'o'n pri la juĝ'o de la Jinjino.

Tititi-Huĉu turn'is si'n al Tubĉjo: “Mi ordon'as ke vi,” dir'is li, “eskort'u tiu'j'n fremd'ul'o'j'n al la Tub'o kaj cert'ig'u ke ili ĉiu'j en'ir'os ĝi'n.”

La Reĝ'o de la Tub'o, kiu la unu'a trov'is ni'a'j'n amik'o'j'n kaj konduk'is ili'n al la Privat'a Civit'an'o, antaŭ'e'n'paŝ'is kaj klin'is si'n. Dum li far'is tio'n, la Jinjino kaj ĉiu'j Reĝ'o'j kaj Reĝ'in'o'j subit'e mal'aper'is kaj nur Tubĉjo rest'is vid'ebl'a.

“Bon'e,” dir'is Betinjo, ĝem'ant'e; “ne mult'e mal'trankvil'ig'as mi'n ke neces'as re'ir'i, ĉar la Jinjino promes'is facil'ig'i la re'ir'o'n por ni.”

Efektiv'e, Reĝ'in'o Kaj kaj ŝi'a'j oficir'o'j est'is la sol'a'j kiu'j aspekt'is mal'trankvil'a'j kaj ŝajn'e tim'is la re'ir'o'n. Ĝen'is Reĝ'in'o'n Kaj'o'n ke ŝi ne konker'is la land'o'n de Tititi-Huĉu.

Dum ili sekv'is la gvid'ant'o'n tra la ĝarden'o'j al la buŝ'o de la Tub'o ŝi dir'is al Vil'ul'o: “Kiel mi pov'os konker'i la mond'o'n, se mi for'ir'os kaj las'os ĉi tiu'n riĉ'a'n land'o'n ne'konker'it'a?”

“Vi ne pov'os,” li respond'is. “Ne demand'u de mi la kial'o'n, ĉar se vi ne sci'as mi ne pov'as inform'i vi'n.”

Ĉi tiu fin'o de la Tub'o hav'is arĝent'a'n rand'o'n kaj ĉirkaŭ ĝi est'is or'a balustrad'o al kiu est'is fiks'it'a afis'o kiu dir'is: “Se Vi Est'as Ekster'e, Rest'u Tie.

Sur mal'grand'a arĝent'a plat'o ĝust'e intern'e de la Tub'o est'is gravur'it'a'j vort'o'j: “El'fos'it'a kaj konstru'it'a de Hiergargo la Magi'ist'o, En la Jar'o de la Mond'o 1 9 6 2 5 4 7 8 Ekskluziv'e por si'a propr'a uz'o.”

“Li ja est'is mir'ind'a konstru'ist'o, est'as ver'e,” koment'is Betinjo, leg'int'e la tekst'o'n; “sed se li sci'int'us pri tiu stel'o li ver'ŝajn'e prefer'us el'spez'i si'a'n temp'o'n lud'ant'e soliter'o'n.”

“Ni atend'as Kuokson,” respond'is Tubĉjo. “Sed mi kred'as aŭd'i li'n ven'i.”

“Ĉu la jun'a drak'o est'as ne'vid'ebl'a?” demand'is Kaj, kiu neniam vid'is viv'a'n drak'o'n kaj iom tim'is renkont'i ĝi'n.

“Tut'e ne,” respond'is la Reĝ'o de la Tub'o. “Vi vid'os li'n post minut'o; sed antaŭ ol li ne plu akompan'os vi'n vi nepr'e dezir'os ke li ja est'u ne'vid'ebl'a.”

“Tut'e ne. Sed Kuoks eg'e ted'as mi'n,” dir'is Tubĉjo, “kaj mi prefer'as liber'a'n spac'o'n ol li'a'n ĉe'est'o'n.”

Tiu'n moment'o'n skrap'a son'o aŭd'iĝ'is, pli kaj pli proksim'iĝ'ant'e ĝis el mal'antaŭ du grand'a'j arbust'o'j aper'is gigant'a drak'o, kiu ir'is al la grup'o, sku'et'is si'a'n kap'o'n kaj dir'is: “Bon'a'n maten'o'n.”

Se Kuoks est'us eĉ iom'et'e timid'a mi est'as cert'a ke li mal'komfort'iĝ'us pro la mir'o'plen'a rigard'ad'o de ĉiu okul'o en la grup'o—escept'e de Tubĉjo, kompren'ebl'e, kiu ne mir'is ĉar li jam tre oft'e vid'is Kuokson.

Betinjo supoz'is ke “jun'a” drak'o dev'as est'i mal'grand'a drak'o, sed ĉi tiu est'is tiom enorm'a ke la knab'in'o decid'is ke li nepr'e est'as plen'kresk'int'a, ebl'e tro'kresk'int'a. Li'a korp'o est'is bel'e ĉiel'blu'a sur kiu est'is dens'a ar'o da bril'ant'a'j arĝent'a'j skvam'o'j, ĉiu grand'a kiel plet'o. Ĉirkaŭ li'a kol'o est'is pal'ruĝ'a ruband'o kun bukl'o ĝust'e sub li'a mal'dekstr'a orel'o, kaj sub la ruband'o vid'ebl'is perl'a ĉen'o al kiu lig'iĝ'is or'a medalion'o kies cirkonferenc'o est'is proksim'um'e tiel grand'a kiel la surfac'o de bas'a tambur'o.

La kap'o kaj vizaĝ'o de Kuoks ne est'is tre mal'bel'a'j, se oni en'mens'ig'as ke li est'is drak'o. Sed li'a'j okul'o'j est'is tiom grand'a'j ke li bezon'is mult'a'n temp'o'n por palpebr'um'i kaj li'a'j dent'o'j aspekt'is tre akr'a'j kaj terur'a'j kiam ili vid'ebl'is, kaj ili vid'ebl'is kiam ajn la best'o rid'et'is. Ankaŭ li'a naz'o est'is tre grand'a kaj larĝ'a, kaj apud'star'ant'o'j risk'is flar'i sulfur'o'n—precip'e kiam li el'spir'is fajr'o'n, kio'n drak'o'j laŭ'natur'e far'as. Al la fin'o de li'a long'a vost'o grand'a elektr'a lum'o est'is fiks'it'a.

Ebl'e plej kurioz'e rilat'e al la aspekt'o de la drak'o tiu'temp'e est'is ke vic'o de seĝ'o'j est'is lig'it'a al li'a dors'o, unu por ĉiu an'o de la grup'o. Tiu'j seĝ'o'j est'is du'obl'a'j, kun kurb'it'a'j dors'o'j, tiel ke du pov'is sid'i en ĉiu, kaj est'is dek'du tia'j du'obl'a'j seĝ'o'j, ĉiu'j firm'e lig'it'a'j ĉirkaŭ la dik'a korp'o de la drak'o kaj met'it'a'j unu mal'antaŭ la ali'a, en vic'o kiu etend'iĝ'is de li'a'j ŝultr'o'j preskaŭ al li'a vost'o.

“Ha!” kri'is Tubĉjo; “Mi vid'as ke Tititi-Huĉu trans'form'is Kuokson en omnibus'o'n.”

“Mi ĝoj'as pro tio,” dir'is Betinjo. “Mi esper'as, Sinjor'o Drak'o, ke ne ĝen'os vi'n ke ni rajd'os sur vi'a dors'o.”

“Neniel,” respond'is Kuokso. “Mi est'as mal'favor'at'a ĝust'e nun, kaj por re'honor'ig'i mi'a'n bon'a'n nom'o'n mi dev'os obe'i la ordon'o'j'n de la Jinjino. Ke li far'as el mi port'o'best'o'n, tio est'as nur part'o de mi'a pun'iĝ'o, kaj mi dev'as toler'i ĝi'n kiel drak'o. Mi tut'e ne kulp'ig'as vi'n, kaj mi esper'as ke vi ĝu'os la rajd'ad'o'n. Sur'ir'u, bon'vol'u. Ĉiu'j sur'ir'u por vojaĝ'o al la ali'a flank'o de la mond'o!”

Silent'e ili ir'is al si'a'j lok'o'j. Hanĉjo sid'is en la front'a seĝ'o kun Betinjo, por ke li pov'u apog'i si'a'j'n antaŭ'a'j'n pied'o'j'n sur la kap'o de la drak'o. Mal'antaŭ ili est'is Vil'ul'o kaj Polikromo, post ili est'is Fajl'il'o'j kaj la Princ'in'o, kaj Reĝ'in'o Kaj kaj Tiktoko. La oficir'o'j rajd'is en la mal'antaŭ'a'j seĝ'o'j. Kiam ĉiu'j est'is en si'a'j lok'o'j la drak'o aspekt'is tre simil'a al turism'a ĉar'eg'o kia'n oni vid'as en grand'a'j urb'o'j— sed li hav'is krur'o'j'n anstataŭ rad'o'j'n.

“Ĉu pret'a'j?” demand'is Kuoks, kaj kiam ili dir'is ke jes li ramp'is al la buŝ'o de la Tub'o kaj en'met'is si'a'n kap'o'n.

“Adiaŭ, kaj bon'fortun'o'n!” vok'is Tubĉjo; sed neni'u atent'is respond'i, ĉar ĝust'e tiam la drak'o glit'ig'is si'a'n grand'a'n korp'o'n en la Tub'o'n kaj la vetur'o al la ali'a flank'o de la mond'o komenc'iĝ'is.

Unu'e ili tiom rapid'is ke ili apenaŭ pov'is spir'i, sed baldaŭ Kuoks mal'pli rapid'is kaj dir'is kun ia gak'a rid'o: “Je mi'a'j skvam'o'j! ver'e ĉi fal'o est'as gigant'a! Mi pli komfort'ig'os mi'n kaj fal'os mal'pli rapid'e, ali'e mi'a kap'o konfuz'iĝ'os. Ĉu la distanc'o al la ali'a flank'o de la mond'o est'as long'a?”

“Mi'a nask'iĝ'o? Ho, antaŭ ne tre long'e. Mi est'as nur jun'a infan'o. Se mi ne est'us ordon'it'a far'i ĉi tiu'n vojaĝ'o'n, mi fest'us mi'a'n tri'mil-kvin'dek-ses'a'n nask'iĝ'tag'o'n je la ven'ont'a ĵaŭd'o. Pa'nj'o intenc'is prepar'i nask'iĝ'tag'a'n kuk'o'n kun tri'mil kvin'dek ses kandel'o'j; sed nun, kompren'ebl'e, ne est'os fest'o, ĉar ver'ŝajn'e mi ne re'est'os hejm'e sufiĉ'a'temp'e.”

“Tri'mil kvin'dek ses jar'o'j!” kri'is Betinjo. “Mi tut'e ne sci'is ke ebl'as viv'i tiom long'e!”

“Mi'a respekt'end'a Pra'ul'o, kiu'n mi nom'us mal'saĝ'a old'a fraŭd'o se mi ne est'us pent'int'a, est'as tiom aĝ'a ke mi est'as nur beb'o kompar'e kun li,” dir'is Kuoks.

“Li dat'as de la komenc'o de la mond'o, kaj insist'e rakont'as al ni pri afer'o'j okaz'int'a'j antaŭ kvin'dek mil jar'o'j, kiu'j tut'e ne interes'as jun'ul'o'j'n kia mi. Ver'e, Prapaĉjo ne est'as aktual'em'a. Li pens'as nur pri la pas'int'ec'o, do mi ne kompren'as kial li rajt'as viv'i ankoraŭ nun... Ĉu vi ĉiu'j pov'as vid'i, aŭ ĉu mi far'u pli fort'a'n lum'o'n?”

“Ho, ni pov'as tre bon'e vid'i, dank'o'n; sed kio'n ni rigard'u krom ni'n mem?” respond'is Betinjo.

Est'is ver'e. La grand'a'j okul'o'j de la drak'o est'is kia'j la lamp'o'j sur la antaŭ'o de aŭtomobil'o kaj lum'ig'is la Tub'o'n long'e antaŭ ili. Li ankaŭ kurb'ig'is si'a'n vost'o'n supr'e'n tiel ke la elektr'a lum'o sur ĝi'a fin'o ebl'ig'is ke ili vid'u unu la ali'a'n tre klar'e. Sed la Tub'o mem est'is nur mal'hel'a metal'o, glat'a kiel vitr'o sed preciz'e sam'aspekt'a de unu fin'o al la ali'a. Do ne est'is interes'a pejzaĝ'o kiu pov'us distr'i ili'n dum la vojaĝ'o.

Ili nun fal'ad'is tiom mild'e ke la vojaĝ'o montr'iĝ'is ver'e komfort'a, ĝust'e kiel promes'is la Jinjino; sed tio signif'is pli long'a'n vojaĝ'o'n kaj la sol'a ebl'a distr'aĵ'o est'is konversaci'o. La drak'o est'is volont'a kaj persist'a konversaci'ist'o kaj li tiom interes'is ili'n ke ili urĝ'is li'n babil'ad'i. Li'a voĉ'o est'is iom'et'e raŭk'a sed ne mal'plaĉ'a kiam oni kutim'iĝ'is al ĝi.

“Mi tim'as nur,” dir'is li baldaŭ, “ke la konstant'a glit'ad'o sur la surfac'o de la Tub'o mal'akr'ig'os mi'a'j'n ung'o'j'n.

Kompren'u ke ĉi tiu tru'o ne ir'as rekt'e sub'e'n sed laŭ krut'a dekliv'o, do anstataŭ fal'ad'i liber'e tra la aer'o mi dev'as glit'ad'i sur la flank'o de la Tub'o. Bon'fortun'e mi hav'as fajl'il'o'n en mi'a il'uj'o, kaj se mi'a'j ung'o'j mal'akr'iĝ'os mi pov'os re'akr'ig'i ili'n.”

“Ili est'as mi'a natur'a arm'il'o, kaj ne forges'u ke mi komisi'iĝ'is konker'i Rugedon.”

“Nu, ne ĝen'u vi'n pri tio,” komenc'is Reĝ'in'o Kaj, plej arogant'e; “ĉar kiam ni ating'os Rugedon mi kaj mi'a ne'venk'ebl'a Arme'o pov'os konker'i li'n sen vi'a help'o.”

“Tre bon'e,” respond'is la drak'o, afabl'e. “Tio ŝpar'os por mi mult'a'n labor'o'n—se vi sukces'os. Tamen mi malgraŭ tio fajl'os mi'a'j'n ung'o'j'n.”

Li fort'e ĝem'is, dir'ant'e tio'n, kaj amas'a flam'eg'o, plur'a'j'n metr'o'j'n long'a, ĵet'iĝ'is el li'a buŝ'o. Betinjo trem'is kaj Hanĉjo dir'is “Hi-ha!” dum kelk'a'j oficir'o'j kri'eg'is pro terur'iĝ'o. Sed la drak'o ne rimark'is est'i far'int'a i'o'n ne'kutim'a'n.

“Kompren'ebl'e,” respond'is Kuoks. “Kia drak'o mi est'us se mi'a fajr'o esting'iĝ'us?”

“Mi tut'e ne sci'as. Mi sci'as nur ke ĝi ekzist'as,” dir'is Kuoks. “La fajr'o viv'ten'as mi'n kaj ebl'ig'as mi'a'n mov'iĝ'o'n; ankaŭ mi'a'n pens'ad'o'n kaj parol'ad'o'n.”

“Ha! Vi tre si-mi-las mi-n,” dir'is Tiktoko. “La so-la di-fe-ren-co es-tas ke mi-n mo-vas hor-loĝ-me-ka-nis-mo kaj vi-n mo-vas faj-ro.”

“Mi neniel vid'as eĉ er'o'n da simil'ec'o inter ni, mi dev'as protest'i,” respond'is Kuoks brusk'e. “Vi ne viv'as; vi est'as pup'o.”

“Kial supoz'i tio'n?” demand'is Kuoks. “Mi'a pra-pra-pra- pra'patr'o viv'as ek'de la komenc'o de la mond'o, kaj neniam el'uz'iĝ'is li'a fajr'o. Sed mi ja agnosk'as, sekret'e, ke ju pli li mal'jun'iĝ'as des pli li montr'as fum'o'n anstataŭ fajr'o'n.

Sed rilat'e al Tiktoko, nu li est'as sufiĉ'e bon'a, si'a'manier'e, sed li est'as nur kupr'a. Kaj la Metal'a Monark'o tut'e bon'e kon'as kupr'o'n. Ne mir'ig'us mi'n se Rugedo fand'us Tiktokon en unu el si'a'j forn'o'j kaj fabrik'us el li kupr'a'j'n mon'er'o'j'n.”

“Absurd'aĵ'o,” dir'is la Reĝ'in'o, irit'it'e. “Tiktoko est'as mi'a grand'a Arme'o—krom la oficir'o'j—kaj mi kred'as ke li pov'os facil'e konker'i Rugedon. Kio'n vi opini'as, Polikromo?”

“Las'u li'n prov'i,” respond'is la Fil'in'o de la Ĉiel'ark'o, kun si'a dolĉ'a penetr'a rid'o kiu son'is kiel la tint'ad'o de sonor'il'et'o'j. “Kaj se Tiktoko mal'sukces'os, ankoraŭ rest'os la grand'a fajr'o'spirant'a drak'o kiu help'os vi'n.”

“Ha!” dir'is la drak'o, kaj nov'a flam'amas'o flu'is el li'a'j buŝ'o kaj naz'o; “saĝ'a knab'in'et'o, tiu Polikromo. Ĉiu tuj konstat'us ke ŝi est'as fe'in'o.”

14—La Long'orel'a Aŭskult'ant'o Lern'as

Dum'e Rugedo, la Metal'a Monark'o kaj Reĝ'o de la Knomoj, klopod'is distr'i si'n en si'a bel'eg'a juvel'it'a kavern'o.

Est'is mal'facil'e por Rugedo amuz'i si'n hodiaŭ, ĉar ĉiu'j knomoj bon'kondut'as kaj neni'u merit'as riproĉ'o'n aŭ pun'o'n.

La Reĝ'o ses'foj'e ĵet'is si'a'n sceptr'o'n kontraŭ Kalikot'o'n, kaj mal'sukces'is traf'i li'n eĉ unu'foj'e. Kalikot'o ne mis'ag'is. Tut'e mal'e, li obe'is la Reĝ'o'n ĉiu'manier'e kun unu escept'o: li rifuz'is star'i sen'mov'e, kiam la Reĝ'o ordon'is tio'n, por ke la pez'a sceptr'o traf'u li'n.

Kalkikoto ne est'is kulp'ig'ebl'a pro tio, kaj eĉ kruel'a Rugedo pardon'is li'n; ĉar li tut'e bon'e sci'is ke se li frakas'os si'a'n Reĝ'a'n Ĉambelan'o'n li neniam trov'os ali'a'n egal'e inteligent'a'n kaj obe'em'a'n. Kalikot'o pov'is labor'ig'i la knomojn eĉ kiam la Reĝ'o ne pov'is, ĉar la knomoj mal'am'is Rugedon kaj est'is tiom da mil'o'j da tiu'j kurioz'a'j mal'grand'a'j sub'ter'ul'o'j ke ili pov'us facil'e ribel'i kaj defi'i la Reĝ'o'n se ili kuraĝ'us. Kelk'foj'e, kiam Rugedo fi'riproĉ'is ili'n pli ol kutim'e, ili far'iĝ'is moroz'a'j kaj for'ĵet'is si'a'j'n martel'o'j'n kaj pik'il'o'j'n. Tiam, ne'grav'e kiom la Reĝ'o riproĉ'is kaj vip'is ili'n, ili rifuz'is labor'i ĝis ir'is Kalikot por pet'eg'i ili'n. Ĉar Kalikot est'is unu el ili mem kaj est'is egal'e fi'riproĉ'at'a de la Reĝ'o kiel ĉiu ali'a knomo en la vast'a kavern'ar'o.

Sed ĉi'tag'e ĉiu'j ul'et'o'j labor'ad'is si'n'dediĉ'e pri si'a'j task'o'j kaj Rugedo, hav'ant'e neni'o'n far'ind'a'n, est'is tre ted'it'a. Li al'vok'is la Long'orel'a'n Aŭskult'ant'o'n kaj pet'is li'n atent'e aŭskult'i kaj raport'i pri kio okaz'as en la grand'a mond'o.

“Ŝajn'as,” dir'is la Aŭskult'ant'o, “ke en Uson'o mult'a'j vir'in'o'j hav'as bas-ton'o'j'n.”

Dum kelk'a temp'o la Aŭskult'ant'o silent'is, klin'int'e si'n antaŭ'e'n kaj etend'ant'e si'a'j'n grand'a'j'n orel'o'j'n por kapt'i la plej et'a'n son'o'n. Subit'e li dir'is: “Jen interes'aĵ'o, Vi'a Moŝt'o. Ul'o'j kverel'as pri kiu konker'u la Metal'a'n Monark'o'n, kapt'u li'a'n trezor'o'n kaj pel'u li'n el li'a regn'o.”

“En tiu sam'a Tub'o, kaj ili re'ven'as ĉi tie'n,” dir'is la Aŭskult'ant'o.

Rugedo lev'is si'n el si'a tron'o kaj komenc'is paŝ'ad'i tie'n kaj re'e'n en la kavern'o.

“Nu,” dir'is la Aŭskult'ant'o, “se vi pov'us renvers'i la Tub'o'n, ili fal'us ali'direkt'e'n, Vi'a Moŝt'o.”

Rugedo koler'e rigard'ad'is li'n fi'e, ĉar est'is ne'ebl'e renvers'i la Tub'o'n kaj li kred'is ke la Aŭskult'ant'o mok'as li'n. Baldaŭ li demand'is: “Kiom for est'as la ul'o'j nun?”

“Proksim'um'e dek'ses'mil ok'cent sep kilo'metr'o'j'n, du'dek'naŭ metr'o'j'n, kvar'dek unu centi'metr'o'j'n, kaj tri mili'metr'o'j'n—laŭ la son'o de ili'a'j voĉ'o'j; mi ne pov'as est'i pli preciz'a,” respond'is la Aŭskult'ant'o.

Li kur'is al si'a gong'o kaj bat'eg'is ĝi'n tiom feroc'e ke Kalikot salt'is en la kavern'o'n kun ŝu'o sur unu pied'o kaj neni'u ŝu'o sur la ali'a, ĉar kiam ek'son'is la gong'o li est'is vest'ant'a si'n post naĝ'o en la varm'eg'a bobel'ant'a lag'o de la Sub'ter'a Regn'o.

“Kalikot, la invad'int'o'j kiu'j'n ni ĵet'is en la Tub'o'n re'ven'as!” li kri'is.

“Mi antaŭ'supoz'is tio'n,” dir'is la Reĝ'a Ĉambelan'o, sur'tir'ant'e si'a'n ŝu'o'n. “Tititi-Huĉu ne las'us ili'n rest'i en si'a regn'o, kompren'ebl'e, do jam de'long'e mi anticip'as ili'a'n re'ven'o'n. Vi tre mal'saĝ'e ag'is, Rugo.”

“Pu! kiel grav'as al mi la Jinjino?” demand'is Rugedo mal'estim'e. “Li neniam el'ir'as si'a'n propr'a'n regn'o'n, kiu est'as ali'flank'e de la mond'o.”

“Ver'e; sed ebl'e li send'os iu'n tra la Tub'o por pun'i vi'n,” sugest'is Kalikot.

“Mi volont'e vid'us tio'n! Kiu pov'us konker'i mi'a'j'n mil'o'j'n da knomoj?”

“Nu, ili jam antaŭ nun konker'iĝ'is, se mi ĝust'e memor'as,” respond'is Kalikot rid'et'ant'e. “Iam mi vid'is vi'n kur'ad'i for de knab'in'et'o nom'it'a Doroteo, kaj ŝi'a'j amik'o'j, kvazaŭ ver'e tim'ant'e.”

“Nu, mi ja tim'is tiam,” agnosk'is la Reĝ'o de la Knomoj, profund'e ĝem'ant'e, “ĉar Doroteo hav'is Flav'a'n Kok'in'o'n kiu de'met'is ov'o'j'n!”

La Reĝ'o tim'trem'is dir'ant'e “ov'o'j'n”, kaj ankaŭ Kalikot trem'is, kaj ankaŭ la Long'orel'a Aŭskult'ant'o; ĉar ov'o'j est'as la sol'a minac'o kiu pov'as tim'ig'i knomojn. Est'as ĉar ov'o'j aparten'as al la surfac'o de la ter'o, kie loĝ'as bird'o'j ĉia'spec'a'j, kaj ĉio rilat'ant'a al kok'in'a ov'o, precip'e, plen'ig'as knomon per tim'eg'o. Se hazard'e la intern'o de ov'o tuŝ'as unu el tiu'j sub'ter'ul'o'j, li ek'velk'as kaj for'blov'iĝ'as kaj tiel pere'as—se li ne sukces'as rapid'e dir'i magi'a'n vort'o'n kiu'n kon'as nur kelk'a'j el la knomoj. Tial Rugedo kaj li'a'j sekv'ant'o'j tre bon'kial'e tim'trem'is pro eĉ menci'o pri ov'o'j.

“Sed Doroteo,” dir'is la Reĝ'o, “ne est'as kun tiu band'o de invad'ant'o'j; nek la Flav'a Kok'in'o. Kaj rilat'e al Tititi- Huĉu, li ne pov'as sci'i ke ni tim'as ov'o'j'n.”

“Ne est'u tro cert'a pri tio,” Kalikot avert'is li'n. “Tititi- Huĉu sci'as mult'eg'o'n, ĉar li est'as fe'o, kaj li'a'j pov'o'j est'as mult'e super'a'j al ĉiu'j ni'a'j.”

Rugedo lev'is si'a'j'n ŝultr'o'j'n sen'pacienc'e kaj turn'is si'n al la Aŭskult'ant'o.

“Aŭskult'u,” dir'is li, “kaj dir'u al mi ĉu vi aŭd'as ov'o'j'n ven'i tra la Tub'o.”

“Neni'u pov'as aŭd'i ov'o'n, Vi'a Moŝt'o,” dir'is li. “Por trov'i la ver'o'n neces'as rigard'i per la Magi'a Spion'tub'o.”

Do Kalikot ir'is al la Spion'tub'o kaj murmur'ant'e magi'a'n sorĉ'dir'o'n li kaŭz'is ke la ali'a fin'o ĉirkaŭ'tord'u si'n, tiel ke ĝi rigard'is rekt'e en la Tub'o'n. Tiam li met'is si'a'n okul'o'n al la vitr'o kaj pov'is rigard'i laŭ ĉiu'j turn'iĝ'o'j kaj kurb'aĵ'o'j de la Magi'a Spion'tub'o kaj profund'e en la Tub'o'n, al kie ni'a'j amik'o'j tiu'temp'e fal'ad'is.

“Monstr'o. Li hav'as elektr'a'n lamp'o'n sur la pint'o de si'a vost'o, do mi pov'as tre klar'e vid'i li'n. Kaj la ali'a'j hom'o'j ĉiu'j rajd'as sur li'a dors'o.”

“Mi tut'e ne vid'as ov'o'j'n,” dir'is li; “sed mi konjekt'as ke la drak'o est'as sam'e danĝer'a kiel ov'o'j. Ver'ŝajn'e Tititi- Huĉu send'is li'n ĉi tie'n por pun'i vi'n ĉar vi ĵet'is tiu'j'n fremd'ul'o'j'n en la Mal'permes'it'a'n Tub'o'n. Mi avert'is ke vi ne far'u tio'n, Vi'a Moŝt'o.”

Dum kelk'a'j minut'o'j li paŝ'is tie'n kaj re'e'n, palp'ant'e si'a'n long'a'n barb'o'n kaj plen'fort'e pens'ant'e. Post'e li turn'is si'n al Kalikot kaj dir'is: “Drak'o nur pov'as grat'i per si'a'j ung'o'j kaj mord'i per si'a'j dent'o'j, neni'o'n pli.”

respond'is Kalikot tre serioz'e. “Sed pri'pens'u: neni'u pov'as vund'i drak'o'n, ĉar drak'o est'as la plej fortik'a viv'ant'aĵ'o en la mond'o. Unu bat'o per ĝi'a gigant'a vost'o pov'us dis'pec'ig'i cent knomojn, kaj per dent'o'j kaj ung'o'j ĝi pov'us dis'ŝir'i eĉ vi'n aŭ mi'n tiom ke est'us preskaŭ ne'ebl'e re'kun'met'i ni'n. Iam, antaŭ plur'cent jar'o'j, vag'ant'e tra kelk'a'j dizert'a'j kavern'o'j, mi trov'is pec'et'o'n de knomo kuŝ'ant'a'n sur la rok'a plank'o. Mi demand'is al la pec'et'o de knomo pri kio okaz'is al ĝi. Bon'fortun'e la buŝ'o est'is part'o de tiu pec'o—la buŝ'o kaj la mal'dekstr'a okul'o— do ĝi pov'is dir'i al mi ke la kaŭz'o est'is feroc'a drak'o.

Ĝi atak'is la kompat'ind'a'n knomon kaj dis'ig'is li'n ĉiu'direkt'e'n, kaj ĉar neni'u amik'o apud'est'is por kolekt'i la pec'o'j'n kaj re'kun'met'i li'n, ili rest'is apart'a'j dum tre mult'a'j jar'o'j. Do, Vi'a Moŝt'o, neces'as kompren'i ke ne konven'as rikan'i pri drak'o.”

La Reĝ'o atent'e aŭskult'is Kalikot'o'n. Dir'is li: “Nur neces'os en'ĉen'ig'i tiu'n drak'o'n kiu'n Tititi-Huĉu send'is ĉi tie'n, kaj tiel li ne pov'os ating'i ni'n per si'a'j ung'o'j kaj dent'o'j.”

“Dek ses mal'kuraĝ'a'j oficir'o'j kaj Tiktoko! Mi eĉ pov'us tut'e sol'a venk'i ili'n; sed mi ne prov'os. Mi al'vok'os mi'a'n knoman arme'o'n por ke ili pel'u la invad'ant'o'j'n el mi'a teritori'o, kaj se ni kapt'os iu'j'n el ili mi plan'as puŝ'i pingl'o'j'n en ili'n ĝis ili salt'os pro dolor'o.”

“Kaj el tiu hen'ant'a Mul'o mi far'os huf'o'sup'o'n kaj per ĝi mi manĝ'ig'os mi'a'j'n knomojn por ke ĝi al'don'u al ili'a fort'o.”

“Kial ne est'i afabl'a al la fremd'ul'o'j kaj liber'ig'i vi'a'n kapt'it'o'n, la frat'o'n de la Vil'ul'o?” propon'is Kalikot.

“Pov'us for'pren'i de vi mult'a'n ĝen'o'n. Kaj vi ne vol'as la Mal'bel'ul'o'n.”

“Mi ne vol'as li'n, est'as ver'e. Sed mi rifuz'as permes'i ke iu ordon'u al mi. Mi est'as Reĝ'o de la Knomoj kaj mi est'as la Metal'a Monark'o, kaj mi far'os kio'n mi vol'as kaj kiel mi vol'as kaj kiam mi vol'as!”

Dir'int'e tiu'n parol'o'n Rugedo ĵet'is si'a'n sceptr'o'n je la kap'o de Kalikot, tiel bon'e cel'ig'ant'e ĝi'n ke la Reĝ'a Ĉambelan'o dev'is fal'ig'i si'n sur la plank'o'n por eskap'i ĝi'n.

Sed la Aŭskult'ant'o ne vid'is la sceptr'o'n ven'i kaj ĝi tiom proksim'eg'e pas'is li'a'n kap'o'n ke ĝi for'romp'is la pint'o'n de unu el li'a'j long'a'j orel'o'j. Li far'is tim'ig'a'n kri'o'n kiu tut'e alarm'is Rugedon, kaj la Reĝ'o bedaŭr'is la akcident'o'n ĉar tiu'j long'a'j orel'o'j de la Aŭskult'ant'o est'is ver'e valor'a'j por li.

Do la Reĝ'o de la Knomoj forges'is koler'i kontraŭ Kalikot kaj ordon'is si'a'n Ĉambelan'o'n al'vok'i General'o'n Guf kaj la knoman arme'o'n kaj taŭg'e arm'i ili'n. Post tio ili marŝ'u al la buŝ'o de la tub'o, kie ili kapt'u la vojaĝ'ant'o'j'n tuj kiam ili aper'os.

15—La Drak'o Defi'as Danĝer'o'n

Kvankam la vetur'o tra la Tub'o est'is pli long'a, ĉi'foj'e, ol antaŭ'e, ĝi est'is mult'e pli komfort'a tiel ke ĝi ĝen'is neniu'n ajn el ni'a'j amik'o'j. Plej'part'e ili inter'parol'ad'is kaj ĉar la drak'o est'is bon'humor'a kaj am'is la son'o'n de si'a propr'a voĉ'o ili baldaŭ bon'e kon'is li'n kaj akcept'is li'n kiel kun'ul'o'n.

“Kompren'u,” dir'is Vil'ul'o, laŭ si'a honest'a manier'o, “Kuoks est'as ni'a amik'o, kaj sekv'e la drak'o est'as bon'ul'o.

Se li est'us mal'amik'o anstataŭ amik'o, mi est'as cert'a ke mi mult'e mal'ŝat'us li'n, ĉar li'a spir'o odor'as sulfur'e, li est'as tre arogant'a kaj tiom fort'a kaj feroc'a ke li est'us tre danĝer'a mal'amik'o.”

“Jes ja,” respond'is Kuoks, kiu aŭskult'is tiu'n parol'o'n plezur'e; “mi supoz'as ke mi est'as tiom terur'a kiom iu ajn viv'ant'o. Al mi plaĉ'as ke vi trov'as mi'n arogant'a, ĉar tio pruv'as ke mi kon'as mi'a'j'n bon'a'j'n kvalit'o'j'n. Kaj ke mi'a spir'o odor'as sulfur'e, mi ne kulp'as pri tio, kaj iam mi renkont'is vir'o'n kies spir'o odor'is pro cep'o'j, kaj mi opini'as tio'n mult'e pli mal'bon'a.”

“Kaj mi am'as sulfur'o'n,” deklar'is la drak'o, “do ni ne kverel'u pri divers'a'j prefer'o'j.”

Dir'int'e tio'n, li en'spir'eg'is kaj el'ĵet'is el si'a buŝ'o flam'o'n dek kvin metr'o'j'n long'a. La sulfur'o tus'ig'is Betinjon, sed ŝi memor'is pri la cep'o'j kaj dir'is neni'o'n.

Ili tut'e ne sci'is kiom'a'n distanc'o'n ili jam tra'ir'is la centr'o'n de la ter'o, nek kiam anticip'i la fin'iĝ'o'n de la vetur'o. Unu'foj'e la knab'in'et'o komenc'is: “Kiam ni ating'os la fund'o'n de ĉi tiu tru'o? Kaj, Vil'ul'o, ĉu ne est'as strang'e ke la nun'a fund'o est'is la supr'o kiam ni fal'is ali'direkt'e'n?”

“Kio perpleks'ig'as mi'n,” dir'is Fajl'il'o'j, “est'as ke ni pov'as fal'i ambaŭ'direkt'e'n.”

“Preciz'e,” respond'is Vil'ul'o. “La mekanism'o en vi'a kap'o bon'eg'e funkci'as, Tiktoko. Vi sci'as, Betinjo, ke ekzist'as io nom'at'a la Al'log'o de Gravit'o, kiu tir'as ĉio'n direkt'e al la centr'o de la ter'o. Pro tio ni fal'as el la lit'o, kaj tial ĉio kroĉ'iĝ'as al la surfac'o de la ter'o.”

“Do kial ĉiu ne ir'as al la centr'o de la ter'o?” demand'is la knab'in'et'o.

“Mi supoz'is ke vi demand'os al mi pri tio,” respond'is Vil'ul'o mal'feliĉ'a'voĉ'e. “La kial'o, kar'a, est'as ke la ter'o est'as tiom solid'a ke ali'a'j solid'aĵ'o'j ne pov'as tra'ir'i ĝi'n. Sed kiam est'as tru'o, kiel ĉi'kaz'e, ni fal'as rekt'e al la centr'o de la mond'o.”

“Mi ne kompren'as tio'n, kaj dolor'ig'as mi'a'n kap'o'n kiam mi klopod'as kompren'i ĝi'n,” ŝi dir'is post kelk'a pens'ad'o.

“Unu aĵ'o tir'as ni'n al la centr'o kaj ali'a aĵ'o puŝ'as ni'n for de ĝi. Sed—”

“Bon'vol'u ne demand'i al mi la kial'o'n,” inter'romp'is la Vil'ul'o. “Se vi ne kompren'as, ni for'las'u la term'o'n.”

“Ekzist'as mult'a magi'o en la tut'a Natur'o, kaj vi pov'as vid'i ĝi'n egal'e facil'e en Uson'o, kie vi kaj mi iam loĝ'is, sam'e kiel ĉi tie.”

“Ĉar vi tiom kutim'is al ĝi ke vi ne konsci'is ke ĝi est'as magi'o. Ĉu io pov'us est'i pli mir'ind'a ol kiam ni vid'as flor'o'n kresk'i kaj burĝon'i, aŭ kiam ni akir'as lum'o'n el la elektr'o en la aer'o? La bov'in'o'j kiu'j fabrik'as lakt'o'n nepr'e en'hav'as mekanism'o'n tut'sam'e ne'kred'ebl'a'n kiel tiu en la kupr'a korp'o de Tiktoko, kaj ebl'e vi rimark'is ke—”

Kaj tiam, antaŭ ol Vil'ul'o pov'is fin'i si'a'n parol'o'n, la fort'a tag'lum'o subit'e aper'is al ili, pli'hel'iĝ'is, kaj plen'e kovr'is ili'n. La ung'o'j de la drak'o ne plu grat'ad'is la metal'a'n Tub'o'n, ĉar li ĵet'iĝ'is en la liber'a'n aer'o'n tri'dek metr'o'j'n aŭ pli kaj flug'is tiom for de la dekliv'a tru'o ke li sur'ter'iĝ'is sur la pint'o de mont'o tuj super la en'ir'ej'o de la mult'a'j sub'ter'a'j kavern'o'j de la Reĝ'o de la Knomoj.

Kelk'a'j oficir'o'j fal'is de si'a'j seĝ'o'j kiam Kuoks traf'is la ter'o'n, sed plej'part'e la pasaĝer'o'j de la drak'o sent'is nur mal'grand'a'n frap'o'n. Ĉiu'j ĝoj'is de'nov'e est'i sur la solid'a ter'o kaj ili tuj de'grimp'is kaj komenc'is ĉirkaŭ'rigard'i. Iom strang'e, tuj kiam ili de'ir'is de la drak'o, la seĝ'o'j lig'it'a'j al la dors'o de la monstr'o mal'aper'is, kaj tio ver'ŝajn'e okaz'is ĉar ili ne plu util'is kaj ĉar Kuoks aspekt'is mult'e pli dign'a pro si'a'j ne plu kovr'it'a'j skvam'o'j. Kompren'ebl'e li ankoraŭ hav'is la kvar'dek metr'o'j'n da ruband'o ĉirkaŭ si'a kol'o, kaj ankaŭ la grand'a'n medalion'o'n, sed ili nur aspekt'ig'is li'n “bel'e kostum'it'a,” laŭ koment'o de Betinjo.

Nun la arme'o de knomoj grup'iĝ'is dens'e ĉirkaŭ la buŝ'o de la Tub'o, por est'i pret'a'j kapt'i la band'o'n de invad'ant'o'j tuj kiam ili el'ĵet'iĝ'os. Efektiv'e, cent'o'j da knomoj grup'iĝ'is, kaj ili'n komand'is Guf, ili'a plej fam'a General'o. Sed ili ne anticip'is ke la drak'o flug'os tiom alt'e'n, kaj li tiom subit'e ĵet'iĝ'is el la Tub'o ke plen'e surpriz'is ili'n. Kiam la knomoj frot'is la mir'o'n el si'a'j okul'o'j kaj de'nov'e pov'is pens'i klar'e, ili trov'is la drak'o'n trankvil'e sid'ant'a sur la mont'o'flank'o mult'e super ili'a'j kap'o'j, dum la ali'a'j fremd'ul'o'j star'is grup'e kaj trankvil'e sub'rigard'is ili'n.

“Supr'e'n'ir'u por kapt'i ni'n—se vi kuraĝ'as!” respond'is Reĝ'in'o Kaj, kiu streĉ'ad'is la risort'o'j'n de si'a Ordinar'a Soldat'o, por ke li pov'u pli vigl'e batal'i.

La unu'a respond'o de Guf est'is koler'eg'a muĝ'o pro la defi'o; post tio li turn'is si'n kaj ordon'is al si'a'j knomoj. Ili ĉiu'j est'is arm'it'a'j per akr'a'j lanc'o'j kaj unu'anim'e ili lev'is la lanc'o'j'n kaj ĵet'is ili'n rekt'e kontraŭ si'a'j'n mal'amik'o'j'n, tiel ke ili rapid'is tra la aer'o kiel perfekt'a nub'o da flug'ant'a'j arm'o'j.

Iom da damaĝ'o ebl'e rezult'us se la drak'o ne rapid'e ramp'us antaŭ la ali'a'j'n, ĉar li'a korp'o est'is tiom grand'a ke ĝi ŝild'is ĉiu'n el ili, inkluziv'e de Hanĉjo. La lanc'o'j traf'is la arĝent'a'j'n skvam'o'j'n de Kuokso kaj post'e fal'is sen'efik'e al la ter'o. Kompren'ebl'e ili est'is magi'a'j lanc'o'j kaj ĉiu'j tuj re'salt'is al la man'o'j de la ĵet'int'o'j, sed eĉ Guf pov'is vid'i ke est'us sen'util'e ripet'i la atak'o'n.

Nun est'is la vic'o de Reĝ'in'o Kaj atak'i, do la General'o'j kri'is “An—taŭ—en marŝ'u!” kaj la Kolonel'o'j kaj Major'o'j kaj Kapitan'o'j ripet'is la ordon'o'n kaj la brav'a Arme'o de Ugabuo, kiu ŝajn'e konsist'is plej'part'e el Tiktoko, marŝ'is unu'op'e cel'e la knomojn, dum Betinjo kaj Polikromo hura'is kaj Hanĉjo laŭt'e muĝ'is “Hi-ha!”

kaj Vil'ul'o kri'is “Hur'a!” kaj Reĝ'in'o Kaj kri'eg'is: “Atak'u, Tiktoko—atak'u!”

La knomoj ne atend'is por ke la Horloĝ'funkci'a hom'o atak'u sed tuj mal'aper'is en la sub'ter'a'j'n kavern'o'j'n. Ili grav'e erar'is pro si'a rapid'o, ĉar Tiktoko apenaŭ far'is dek du paŝ'o'j'n antaŭ ol li'a kupr'a pied'fingr'o frap'iĝ'is per rok'o kaj li fal'is sur la ter'o'n, kie li kri'is: “Le-vu mi-n! Le-vu mi-n!

Le-vu mi-n!” ĝis Vil'ul'o kaj Fajl'il'o'j antaŭ'e'n'kur'is kaj re'sur'pied'ig'is li'n.

La drak'o rid'is mal'laŭt'e kaj kaŝ'e dum li grat'is si'a'n mal'dekstr'a'n orel'o'n per mal'antaŭ'a ung'o, sed neni'u mult'e atent'is Kuokson ĝust'e tiam.

Al Kaj kaj ŝi'a'j oficir'o'j est'is evident'e ke ne ebl'as batal'i se la mal'amik'o'j ne ĉe'est'as, kaj por trov'i la mal'amik'o'j'n ili dev'os kuraĝ'e en'ir'i la sub'ter'a'n Regn'o'n de la Knomoj.

“Ĉu vi ne opini'as ke est'os plej bon'e ke mi vizit'u Rugedon kaj obe'u la ordon'o'j'n de la Jinjino?” demand'is Kuoks.

“Neniel!” respond'is Reĝ'in'o Kaj. “Ni jam for'pel'is la arme'o'n de knomoj kaj la sol'a rest'ant'a task'o est'as trud'i ni'n en tiu'j'n kavern'o'j'n kaj konker'i la Reĝ'o'n de la Knomoj kaj li'a'n tut'a'n popol'o'n.”

“Tio ŝajn'as al mi iom grand'a task'o,” dir'is la drak'o, ferm'ant'e si'a'j'n okul'o'j'n dorm'em'e. “Sed ag'u laŭ'vol'e, kaj mi atend'os. Ne rapid'u nur por mi. Mi viv'as mil'o'j'n da jar'o'j kaj kelk'a'tag'a prokrast'o tut'e neniom grav'as al mi, kaj ver'ŝajn'e mi dorm'os ĝis ven'os la temp'o ke mi ag'u.”

“Tut'egal'e vi re'ir'u al Tititi-Huĉu nun,” ŝi dir'is, “ĉar la Reĝ'o de la Knomoj jam preskaŭ konker'iĝ'is.”

16—La Kapric'a Knomo

Vil'ul'o dir'is neni'o'n dum la konversaci'o inter Reĝ'in'o Kaj kaj Kuoks, simpl'e ĉar li ne opini'is la tem'o'n pri'kverel'ind'a. Sekur'a en li'a poŝ'o kuŝ'is la Am'o-Magnet'o, kiu neniam mal'sukces'is gajn'i ĉiu'n kor'o'n. La knomoj, li sci'is, est'is kia'j la sen'kor'a'j Roz'o'j kaj tial ili est'os amik'ig'ebl'a'j tuj kiam li montr'os la magi'a'n talisman'o'n.

Vil'ul'o ĉef'e mal'trankvil'is pri la problem'o ating'i la Regn'o'n de Rugedo kaj nun kiam la en'ir'ej'o kuŝ'is antaŭ li li est'is cert'a ke li pov'os sav'i si'a'n perd'it'a'n frat'o'n. Kaj kaj la drak'o kverel'u pri kiu konker'u la knomojn, se ili vol'as; Vil'ul'o las'os ili'n prov'i, kaj se ili mal'sukces'os li mem hav'as en si'a poŝ'o konker'il'o'n.

Sed Kaj est'is cert'a ke ŝi ne pov'os mal'sukces'i, ĉar ŝi opini'is ke ŝi'a Arme'o pov'as far'i kio'n ajn. Do ŝi kun'vok'is la oficir'o'j'n kaj ordon'is al ili kiel ili ag'u, kaj ŝi ankaŭ instrukci'is al Tiktoko pri kio'n li far'u kaj dir'u.

“Bon'vol'u ne paf'i per vi'a paf'il'o krom se absolut'e neces'os,” ŝi plu'dir'is, “ĉar mi ne vol'as est'i kruel'a aŭ verŝ'i sang'o'n—krom se nepr'e neces'os.”

“Bo-ne,” respond'is Tiktoko; “sed mi kre-das ke Ru-ge-do ne san-gus eĉ se mi ple-ni-gus li-n per tru-oj kaj me-tus li-n en cid-ro-pre-mi-lo-n.”

Tiam la oficir'o'j en'vic'iĝ'is, la kvar General'o'j kvar'op'e kaj post'e la kvar Kolonel'o'j kaj la kvar Major'o'j kaj la kvar Kapitan'o'j. Ili el'tir'is si'a'j'n bril'ant'a'j'n glav'o'j'n kaj ordon'is ke Tiktoko marŝ'u kaj li marŝ'is. Du'foj'e li stumbl'is, ĉar li'n fal'ig'is la krud'a'j rok'o'j, sed kiam li ating'is la glat'a'n voj'o'n li pli bon'e sukces'is. En la morn'ec'a'n buŝ'o'n de la en'ir'ej'o de la kavern'o li paŝ'is sen'hezit'e, kaj post li fier'e paŝ'is la oficir'o'j kaj Reĝ'in'o Kaj. La ali'a'j atend'is iom'et'e, por vid'i kio okaz'os.

Kompren'ebl'e la Reĝ'o de la Knomoj sci'is ke ili ven'as, kaj est'is pret'a ricev'i ili'n. Tuj intern'e de la rok'a koridor'o konduk'ant'a al la juvel'it'a tron'ĉambr'o est'is profund'a tru'o, kutim'e kovr'it'a. Rugedo ordon'is ke oni for'pren'u la kovr'il'o'n kaj nun ĝi est'is mal'ferm'a, apenaŭ vid'ebl'a en la sen'lum'ec'o.

La cirkonferenc'o de la tru'o est'is tiom grand'a ke ĝi preskaŭ plen'ig'is la koridor'o'n kaj rest'is nur sufiĉ'a spac'o por las'i ke oni ĉirkaŭ'marŝ'u ĝi'n se oni prem'as si'n al la rok'a'j mur'o'j. Tio'n far'is Tiktoko, ĉar li'a'j kupr'a'j okul'o'j vid'is la tru'o'n klar'e kaj li evit'is ĝi'n; sed la oficir'o'j marŝ'is rekt'e en la tru'o'n kaj fal'is amas'iĝ'int'e sur la fund'o'n. Moment'o'n post'e Reĝ'in'o Kaj ankaŭ marŝ'is en la tru'o'n, ĉar ŝi ten'is si'a'n menton'o'n alt'a en la aer'o kaj ne atent'is pri kie'n ŝi met'is si'a'j'n pied'o'j'n. Post'e unu el la knomoj tir'is stang'et'o'n kiu re'met'is la kovr'il'o'n sur la tru'o'n kaj tiel firm'e kapt'is la oficir'o'j'n de Ugabuo kaj ili'a'n Reĝ'in'o'n.

Rilat'e al Tiktoko, li plu marŝ'is rekt'e al la kavern'o kie Rugedo sid'is en si'a tron'o kaj tie li front'is la Reĝ'o'n de la Knomoj kaj dir'is: “Mi nun kon-ke-ras vi-n en la no-mo de Re-ĝi-no Kaj Ce-te-r de U-ga-bu-o, ki-es Ar-me-o mi es-tas, kaj mi de-kla-ras vi-n ŝi-a kap-ti-to!”

“Ŝi es-tos ĉi ti-e post mi-nu-to,” dir'is Tiktoko. “Eb-le ŝi hal-tis por li-gi si-a-n ŝu-la-ĉo-n.”

“Nu, jen, Tiktoko,” komenc'is la Reĝ'o de la Knomoj per sever'a voĉ'o, “jam sufiĉ'is la absurd'aĵ'o'j. Vi'a Reĝ'in'o kaj ŝi'a'j oficir'o'j est'as ĉiu'j kapt'it'a'j, mi jam super'fort'is ili'n, do ebl'e vi dir'os al mi kio'n vi intenc'as far'i.”

“La or-do-no es-tis ke mi kon-ke-ru vi-n,” respond'is Tiktoko, “kaj mi-a me-ka-nis-mo laŭ-eb-le plej zor-ge stre-bis o-be-i la or-do-no-n.”

Rugedo bat'is si'a'n gong'o'n kaj Kalikot aper'is, tuj sekv'at'e de General'o Guf.

“Pren'u tiu'n kupr'ul'o'n en la labor'ej'o'j'n kaj dev'ig'u li'n martel'ad'i or'o'n,” ordon'is la Reĝ'o. “Ĉar li funkci'as per mekanism'o li sen'dub'e sen'paŭz'e labor'os. Est'us prefer'ind'e ke li neniam est'u kre'it'a, sed ĉar li ekzist'as mi de nun bon'e util'ig'os li'n.”

“Ne batal'u!” kri'is General'o Guf serioz'e, “ĉar est'os sen'util'e rezist'i kaj ebl'e vi vund'os iu'n.”

Sed Tiktoko lev'is si'a'n paf'il'o'n kaj cel'is, kaj ne sci'ant'e kia'n damaĝ'o'n far'us la paf'il'o, la knomoj tim'is front'i ĝi'n.

Dum li tiel defi'is la Reĝ'o'n de la Knomoj kaj li'a'j'n ĉef'ofic'ist'o'j'n, Betinjo Bobin trankvil'e rajd'is en la reĝ'a'n kavern'o'n, sid'ant'e sur la dors'o de si'a mul'o Hanĉjo. La knab'in'et'o'n ted'is atend'o por ke “io okaz'u” do ŝi ven'is por vid'i ĉu Rugedo est'as kapt'it'a.

“Najl'o'j'n kaj bul'o'j'n!” muĝ'is la Reĝ'o; “kiel vi aŭdac'as ven'ig'i tiu'n best'o'n ĉi tie'n kaj en'ir'i ne'anonc'it'e?”

“Mi supoz'as ke vi'a'j serv'ist'o'j ĉiu'j est'is okup'at'a'j. Ĉu vi jam est'as konker'it'a?”

dir'is la knab'in'o. “Sci'u, ĉi tia konker'ad'o mult'e simil'as al atend'o por cirk'o'parad'o, ĝi bezon'as mult'a'n temp'o'n por aper'i kaj en la real'o ne montr'iĝ'as tre impon'a.”

La knomojn mult'e mir'ig'is tiu parol'o kaj dum kelk'a temp'o ili nur pov'is rigard'i ŝi'n mal'ŝat'e kaj silent'e, ĉar ili ne trov'is vort'o'j'n dir'ind'a'j'n. La Reĝ'o fin'e re'sukces'is uz'i si'a'n lang'o'n kaj dir'is: “Ter'ramp'ul'o! tiu mal'respekt'o al mi'a moŝt'ec'o kondamn'as vi'n al mort'o. Vi est'as ordinar'a mort'i'pov'ul'o, kaj ĉes'ig'i la viv'ad'o'n de mort'i'pov'ul'o est'as tiom facil'e ke mi ne dev'ig'os vi'n atend'i eĉ du'on'e tiom long'a'temp'e kiom vi atend'is ke mi konker'iĝ'u.”

“Mi prefer'as ke vi ne ĉes'ig'u mi'a'n viv'ad'o'n,” koment'is Betinjo, de'ir'ant'e de la dors'o de Hanĉjo kaj ek'star'ant'e apud li'n. “Kaj nur tre mal'ind'a Reĝ'o mort'ig'us vizit'ant'o'n dum ŝi mal'sat'as. Se vi don'os al mi manĝ'aĵ'o'n, mi diskut'os tiu'n mort'ig'o'tem'o'n kun vi; sed, mi avert'as vi'n jam nun ke mi ne aprob'as ĝi'n, kaj neniam aprob'os ĝi'n.”

Ŝi'a trankvil'ec'o kaj mank'o de tim'o impon'is al la Reĝ'o de la Knomoj, kvankam li intens'e mal'am'is ĉiu'j'n mort'i'pov'ul'o'j'n.

“Nu, ŝink'a'n sandviĉ'o'n, ebl'e; aŭ ebl'e par'o'n da bon'e bol'ig'it'a'j ov'o'j—”

“Ov'o'j!” kri'is la tri knomoj kiu'j ĉe'est'is, tim'trem'ant'e tiom ke ili'a'j dent'o'j klak'ad'is.

“Kio est'as?” demand'is Betinjo mir'ant'e. “Ĉu ov'o'j tiom mult'e'kost'as ĉi tie kiom ĉe'hejm'e?”

“Guf,” dir'is la Reĝ'o agit'it'e, turn'ant'e si'n al si'a General'o, “ni detru'u tiu'n aŭdac'a'n mort'i'pov'ul'o'n tuj! Pren'u ŝi'n kaj tren'u ŝi'n al la Ŝlim'a Kav'o kaj en'ŝlos'u ŝi'n.”

Guf rigard'et'is al Tiktoko, kies paf'il'o ankoraŭ cel'is, sed ĝust'e tiam Kalikot kaŝ'e ir'is mal'antaŭ la kupr'ul'o'n kaj pied'bat'is li'a'j'n genu'artik'o'j'n tiel ke ili subit'e fleks'iĝ'is antaŭ'e'n kaj fal'ig'is Tiktokon al la plank'o, dum li'a paf'il'o fal'is de li'a'j man'o'j.

Tiam Guf, vid'ant'e Tiktokon sen'help'a, klopod'is kapt'i Betinjon. Sam'temp'e la kalkan'o'j de Hanĉjo ek'ĵet'iĝ'is kaj traf'is la General'o'n ĝust'e en tiu lok'o kie li'a zon'o est'is buk'it'a. Li lev'iĝ'is en la aer'o'n rapid'e kiel kanon'obus'o, fort'e frap'is la Reĝ'o'n de la Knomoj kaj plat'ig'is li'a'n Moŝt'o'n kontraŭ la mur'o'n de rok'o ali'flank'e de la kavern'o. Kun'e ili fal'is al la plank'o konfuz'it'a'j kaj ĉif'it'a'j. Vid'ant'e tio'n Kalikot flustr'is al Betinjo: “Ven'u kun mi—rapid'u!—mi sav'os vi'n.”

Ŝi rigard'is en la vizaĝ'o'n de Kalikot ne'cert'e kaj konklud'is ke li aspekt'as honest'a kaj bon'humor'a, do ŝi decid'is sekv'i li'n.

Li gvid'is ŝi'n kaj la mul'o'n tra plur'a'j koridor'o'j kaj en mal'grand'a'n kavern'o'n tre plaĉ'e kaj komfort'e mebl'it'a'n.

“Jen mi'a propr'a ĉambr'o,” dir'is li, “sed vi plen'liber'e uz'u ĝi'n. Atend'u ĉi tie dum minut'o kaj mi port'os al vi i'o'n manĝ'ebl'a'n.”

Kiam Kalikot re'ven'is li port'is plet'o'n sur kiu est'is rost'it'a'j agarik'o'j, bulk'o de mineral'a pan'o kaj iom da petrol'buter'o. La buter'o'n Betinjo ne pov'is manĝ'i, sed la pan'o est'is bon'a kaj la agarik'o'j bon'gust'eg'a'j.

“Jen la ŝlos'il'o por la pord'o,” dir'is Kalikot, “kaj est'os plej bon'e ke vi en'ŝlos'u vi'n.”

“Ĉu ankaŭ Polikromo kaj la Roz'a Princ'in'o pov'os ven'i ĉi tie'n?” ŝi demand'is.

“Bon'e,” promes'is Betinjo, kaj post la for'ir'o de Kalikot el la komfort'a kavern'o ŝi ferm'is kaj ŝlos'is la pord'o'n.

Dum'e Kaj kaj ŝi'a'j oficir'o'j, trov'int'e si'n kapt'it'a'j en la tru'o, kri'ad'is kaj kri'eg'is ĝis ili lac'iĝ'is, sed neni'u ven'is help'i ili'n. Est'is tre sen'lum'e kaj mal'sek'et'e en la tru'o kaj ili ne pov'is el'grimp'i ĉar la mur'o'j est'is pli alt'a'j ol ili'a'j kap'o'j kaj la kovr'il'o est'is ferm'it'a. Unu'e la Reĝ'in'o est'is koler'a, post'e ĉagren'it'a, kaj post tio sen'kuraĝ'ig'it'a; sed la oficir'o'j nur tim'is. Ĉiu el la kompat'ind'ul'o'j el'kor'e vol'is est'i de'nov'e en Ugabuo pri'zorg'ant'e si'a'n frukt'arb'ar'o'n, kaj kelk'a'j est'is tiom mal'feliĉ'a'j ke ili komenc'is riproĉ'i Kaj'o'n kiu kaŭz'is por ili tiom da ĝen'o'j kaj danĝer'o.

Fin'e la Reĝ'in'o sid'iĝ'is sur la fund'o de la tru'o kaj apog'is si'a'n dors'o'n per la mur'o. Bon'ŝanc'e ŝi'a akr'a kubut'o tuŝ'is sekret'a'n risort'o'n en la mur'o kaj grand'a plat'a rok'o sving'iĝ'is intern'e. Kaj fal'is sur si'a'n dors'o'n, sed la post'a'n moment'o'n ŝi ek'salt'is kaj kri'is al la ali'a'j: “Ir'ej'o! Ir'ej'o! Sekv'u mi'n, brav'ul'o'j, kaj ni ankoraŭ ebl'e eskap'os.”

Ŝi komenc'is ramp'i tra la ir'ej'o, kiu est'is egal'e sen'lum'a kaj mal'sek'et'a kiel la tru'o, kaj la oficir'o'j sekv'is ŝi'n unu'op'e.

Ili ramp'is, kaj ramp'is plu, kaj ankoraŭ plu ramp'ad'is, ĉar la ir'ej'o ne est'is sufiĉ'e grand'a por ke ili star'u rekt'e. Ĝi turn'iĝ'is tie'n kaj tord'iĝ'is ali'e'n, kelk'foj'e kiel kork'tir'il'o, kelk'foj'e zigzag'e, sed mal'oft'e ĝi konduk'is long'e kaj rekt'e.

“Ĝi neniam fin'iĝ'os—neniam!” ĝem'is la oficir'o'j, kiu'j trov'is la haŭt'o'n sur si'a'j genu'o'j for'frot'at'a de la krud'a'j rok'o'j.

“Ĝi dev'os fin'iĝ'i,” respond'is Kaj kuraĝ'e, “ali'e oni ja ne far'us ĝi'n. Ni ne sci'as kie'n ĝi konduk'as, sed kia ajn lok'o est'as pli bon'a ol tiu abomen'ind'a tru'o.”

Do ŝi plu ramp'is, kaj la oficir'o'j plu ramp'is, kaj dum ili ramp'is tra tiu aĉ'a sub'ter'a koridor'o Polikromo kaj Vil'ul'o kaj Fajl'il'o'j kaj la Roz'a Princ'in'o, kiu'j star'ad'is ekster la en'ir'ej'o de la regn'o de Rugedo, demand'is al si pri kio okaz'is al ili.

17—Tragik'a Trans'form'o

“Ni ne mal'trankvil'iĝ'u,” dir'is Vil'ul'o al si'a'j akompan'ant'o'j, “ĉar la Reĝ'in'o ebl'e bezon'os mult'a'n temp'o'n por konker'i la Metal'a'n Monark'o'n, pro tio ke Tiktoko dev'as ĉio'n far'i laŭ si'a mal'rapid'a, mekanik'a manier'o.”

“Ĉu vi supoz'as ke ili ver'ŝajn'e mal'sukces'os?” demand'is la Roz'a Princ'in'o.

“Jes ja,” respond'is Vil'ul'o. “Tiu Reĝ'o de la Knomoj ver'e est'as potenc'a person'o kaj hav'as mult'eg'a'j'n knomojn por help'i si'n, sed ni'a kuraĝ'a Reĝ'in'o komand'as nur Horloĝ'funkci'a'n Hom'o'n kaj band'o'n de sen'kuraĝ'a'j oficir'o'j.”

“Ŝi dev'int'us las'i ke Kuoks far'u la konker'ad'o'n,” dir'is Polikromo, danc'ant'e leĝer'e sur rok'a pint'o kaj flirt'ig'ant'e si'a'j'n bel'a'j'n drapir'aĵ'o'j'n. “Sed ebl'e la drak'o saĝ'e las'is ke ŝi ir'u la unu'a, ĉar kiam ŝi mal'sukces'os konker'i Rugedon ebl'e ŝi far'iĝ'os pli modest'ambici'a.”

“Tie supr'e sur la rok'o'j,” respond'is Fajl'il'o'j. “Rigard'u, kar'a; kaj vi vid'os li'n de ĉi tie. Li dir'is ke li iom'et'e ripoz'os dum ni pri'ag'os Rugedon, kaj li al'don'is ke post ni'a plen'a fiask'o li vek'iĝ'os kaj rapid'tuj'e konker'os la Reĝ'o'n de la Knomoj, laŭ la ordon'o de li'a mastr'o la Jinjino.”

“Kuoks hav'as bon'a'n intenc'o'j'n,” dir'is Vil'ul'o, “sed mi opini'as ke ni ne bezon'os li'a'n serv'o'n; ĉar tuj kiam mi cert'os ke Reĝ'in'o Kaj kaj ŝi'a arme'o mal'sukces'is konker'i Rugedon, mi en'ir'os la kavern'o'n kaj montr'os al la Reĝ'o la Am'o-Magnet'o'n. Tio'n li ne pov'os rezist'i; sekv'e la konker'o facil'e efektiv'iĝ'os.”

Tiu'n parol'o'n de Vil'ul'o aŭd'is la Long'orel'a Aŭskult'ant'o, kiu tiu'moment'e star'is apud Rugedo. Ĉar kiam la Reĝ'o kaj Guf re'konsci'iĝ'is post la pied'bat'o far'it'a de Hanĉjo kaj re'lev'is si'n, ili'a unu'a ag'o est'is sur'dors'ig'i Tiktokon kaj met'i pez'a'n diamant'o'n sur li'n, por ke li ne pov'u re'lev'i si'n.

Post tio ili zorg'e met'is li'a'n paf'il'o'n en angul'o'n de la kavern'o kaj la Reĝ'o send'is Guf'o'n al'ven'ig'i la Long'orel'a'n Aŭskult'ant'o'n.

La Aŭskult'ant'o ankoraŭ koler'is Rugedon pro ĉi ties ag'o romp'i li'a'n orel'o'n, sed li agnosk'is la Reĝ'o'n de la Knomoj si'a mastr'o kaj pret'is obe'i li'a'j'n ordon'o'j'n. Do li ripet'is la parol'o'n de Vil'ul'o al la Reĝ'o, kiu tuj konsci'is ke li'a'n Regn'o'n front'as grand'a danĝer'o. Ĉar Rugedo sci'is pri la Am'o-Magnet'o kaj li'n eg'e mal'plezur'ig'is la pens'o ke ebl'e Vil'ul'o montr'os al li la magi'a'n talisman'o'n kaj trans'form'os la tut'a'n mal'am'o'n en li'a kor'o en am'o'n. Rugedo fier'is pri si'a mal'am'o kaj mal'am'is ĉi'a'n am'o'n.

“Ver'e,” li dir'is, “mi prefer'us konker'iĝ'i kaj perd'i mi'a'n riĉ'o'n kaj mi'a'n Regn'o'n ol rigard'i tiu'n aĉ'a'n Am'o- Magnet'o'n. Kiel mi mal'ebl'ig'os ke Vil'ul'o pren'os ĝi'n el si'a poŝ'o?”

Kalikot re'ven'is al la kavern'o sufiĉ'a'temp'e por aŭd'i tiu'n demand'o'n, kaj ĉar li est'is lojal'a knomo kaj fervor'is help'i si'a'n Reĝ'o'n, li respond'is per la dir'o: “Se ni pov'os lig'i la brak'o'j'n de Vil'ul'o firm'e al li'a korp'o, li ne pov'os pren'i la Am'o-Magnet'o'n el si'a poŝ'o.”

“Ver'e!” kri'is la Reĝ'o ĝoj'ant'e pro tiu facil'a solv'o de la problem'o. “Tuj ven'ig'u dek'du knomojn kun ŝnur'o'j kaj lok'u ili'n en la koridor'o kie ili pov'os kapt'i kaj lig'i Vil'ul'o'n tuj kiam li en'ir'os.”

Tio'n far'is Kalikot, kaj dum'e la rigard'ant'o'j ekster la en'ir'ej'o pli kaj pli mal'kviet'iĝ'is pri si'a'j amik'o'j.

“Mi ne mult'e mal'trankvil'as pri la Ugabuanoj,” dir'is Polikromo, kiu serioz'iĝ'is pro la atend'ad'o kaj ebl'e iom nervoz'iĝ'is, “ĉar ili ne est'as mort'ig'ebl'a'j, kvankam Rugedo ebl'e ja pov'us mult'e sufer'ig'i ili'n kaj eĉ plen'e detru'i ili'n.

Sed est'is mal'saĝ'e permes'i ke Betinjo kaj Hanĉjo en'ir'u sol'a'j la kavern'o'j'n. La knab'in'et'o est'as mort'i'pov'a kaj hav'as tut'e neni'a'j'n magi'pov'o'j'n, do se Rugedo kapt'os ŝi'n ŝi est'os plen'e je li'a dispon'o.”

“Ja est'as ver'e,” respond'is Vil'ul'o. “Mi mal'volont'e trov'us ke iu katastrof'o traf'is mal'grand'a'n Betinjon, do mi dezir'as jam nun en'ir'i kaj fin'i ni'a'n mal'trankvil'o'n.”

“Ni akompan'u vi'n,” asert'is Fajl'il'o'j, “ĉar per la Am'o- Magnet'o vi pov'os rapid'e komplez'ig'i la Reĝ'o'n de la Knomoj.”

Tiel oni decid'is ne plu atend'i. Vil'ul'o la unu'a marŝ'is tra la en'ir'ej'o'n, kaj post li sekv'is la ali'a'j. Ili ne anticip'is danĝer'o'n al si mem, kaj Vil'ul'o'n, kiu marŝ'is kun la man'o'j en si'a'j poŝ'o'j, mult'e surpriz'is ke ŝnur'o ek'ĵet'iĝ'is el la mal'lum'o kaj ĉirkaŭ'is li'a'n korp'o'n, lig'ant'e li'a'j'n brak'o'j'n tiom firm'e ke li ne pov'is eĉ tir'i si'a'j'n man'o'j'n el la poŝ'o'j. Vid'iĝ'is plur'a'j rid'et'ant'a'j knomoj, kiu'j rapid'e nod'ig'is la ŝnur'o'j'n kaj post'e konduk'is la kapt'it'o'n laŭ la koridor'o al la kavern'o. Oni tut'e ne atent'is la ali'a'j'n, sed Fajl'il'o'j kaj la Princ'in'o sekv'is Vil'ul'o'n, decid'int'e ne dizert'i si'a'n amik'o'n kaj esperant'e ke oportun'o trov'iĝ'os por sav'i li'n.

Kaj Polikromo, nu tuj kiam ŝi vid'is ke Vil'ul'o kapt'iĝ'is ŝi turn'is si'n kaj retro'kur'is leĝer'e tra la koridor'o kaj la el'ir'ej'o'n. Post tio ŝi facil'e salt'is de rok'o al rok'o ĝis ŝi halt'is apud la grand'a drak'o, kiu kuŝ'is profund'e dorm'ant'e.

Sed Kuoks ne vek'iĝ'is. Li kuŝ'is kvazaŭ en tranc'o, tut'e sen'mov'a, kun si'a'j enorm'a'j okul'o'j firm'e ferm'it'a'j. La palpebr'o'j sur'hav'is grand'a'j'n arĝent'a'j'n skvam'o'j'n, sam'e kiel la ceter'o de li'a korp'o.

Polikromo pov'int'us kred'i Kuokson mort'a se ŝi ne sci'us ke drak'o'j nur mal'facil'e mort'as aŭ se ŝi ne rimark'us ke li'a korp'o ŝvel'as dum li spir'as. Ŝi pren'is rok'er'o'n kaj bat'ad'is li'a'j'n palpebr'o'j'n per ĝi, dir'ant'e: “Vek'iĝ'u, Kuoks—vek'iĝ'u!” Sed li rifuz'is vek'iĝ'i.

Ebl'e ĉiu'j ni'a'j amik'o'j kapt'iĝ'os kaj detru'iĝ'os dum tiu grand'a best'o dorm'as.”

Ŝi ĉirkaŭ'marŝ'is Kuokson du- aŭ tri-foj'e, pen'ant'e trov'i sent'em'a'n lok'o'n sur li'a korp'o kie bat'o aŭ puŝ'o sent'iĝ'us; sed li kuŝ'is etend'it'e sur la rok'o'j kun si'a menton'o plat'e sur la ter'o kaj li'a'j krur'o'j tir'it'a'j sub li'a'n korp'o'n, kaj oni pov'is vid'i nur li'a'n dik'a'n ĉiel'blu'a'n haŭt'o'n—pli dik'a'n ol tiu de rinocer'o—kaj li'a'j'n arĝent'a'j'n skvam'o'j'n.

Post tio, fin'e sen esper'o vek'i la best'o'n, kaj mal'trankvil'a pri la sort'o de si'a'j amik'o'j, Polikromo re'kur'is al la en'ir'ej'o kaj rapid'is laŭ la koridor'o en la kavern'o'n de la Reĝ'o de la Knomoj.

Tie ŝi trov'is Rugedon ripoz'ant'a sur si'a tron'o kaj fum'ant'a long'a'n pip'o'n. Apud li star'is General'o Guf kaj Kalikot, kaj star'is antaŭ la Reĝ'o la Roz'a Princ'in'o, Fajl'il'o'j kaj Vil'ul'o. Tiktoko ankoraŭ kuŝ'is sur la plank'o, pez'ig'it'a per la grand'a diamant'o.

Rugedo nun est'is pli kontent'a. Unu post la ali'a li renkont'is la invad'ant'o'j'n kaj facil'e kapt'is ili'n. La tim'eg'at'a Am'o-Magnet'o ja est'is en poŝ'o de Vil'ul'o, nur unu-du metr'o'j'n for de la Reĝ'o, sed Vil'ul'o ne pov'is montr'i ĝi'n kaj nur se la okul'o'j de Reg'ed'o vid'us la talisman'o'n ĝi pov'us efik'i al li. Rilat'e al Betinjo Bobin kaj ŝi'a mul'o, li kred'is ke Kalikot met'is ili'n en la Ŝlim'a'n Kav'o'n, kaj li supoz'is ke Kaj kaj ŝi'a'j oficir'o'j est'as sekur'e kapt'it'a'j kaj rest'ant'a'j en la tru'o. Rugedo ne tim'is Fajl'il'o'j'n aŭ Ozgan, sed por est'i cert'a li ordon'is ke oni met'u or'a'j'n man'lig'il'o'j'n sur ili'a'j'n pojn'o'j'n. Tio ne mult'e ĝen'is ili'n sed ja ne'ebl'ig'is ke ili atak'u, se ili vol'us atak'i.

La Reĝ'o de la Knomoj, kred'ant'e si'n firm'a mastr'o de la situaci'o, est'is rid'ant'a kaj rikan'ant'a pri si'a'j kapt'it'o'j kiam Polikromo, elegant'e bel'a kaj danc'ant'e kiel lum'radi'o, en'ir'is la kavern'o'n.

“Oho!” kri'is la Reĝ'o; “Ĉiel'ark'o sub la ter'o, ĉu?” Li rigard'is firm'e Polikromon, kaj eĉ pli firm'e, kaj post tio li rekt'iĝ'is kaj prem'is la ĉif'o'j'n el si'a rob'o kaj bon'ord'ig'is si'a'n barb'o'n. “Jad'i,” dir'is li, “vi est'as al'log'eg'a; krom'e, mi percept'as ke vi est'as fe'in'o.”

“Nu,” dir'is Rugedo. “Vi plaĉ'as al mi. La ali'a'j'n mi mal'am'as. Mi mal'am'as ĉiu'j'n hom'o'j'n—sed ne vi'n! Ĉu vi ŝat'us loĝ'i ĉiam en ĉi tiu bel'a kavern'o, Polikromo?

Rimark'u la juvel'o'j'n kiu'j ornam'as la mur'o'j'n. Ili hav'as ĉi'a'n kolor'o'n de vi'a Ĉiel'ark'o—kaj est'as mal'pli for'glit'em'a'j.

Mi kolekt'ig'os por vi'a ĉiu'tag'a festen'o ros'gut'o'j'n kaj vi est'os Reĝ'in'o de ĉiu'j mi'a'j knomoj kaj tir'os la naz'o'n de Kalikot laŭ'vol'e.”

“Dank'o'n sed ne,” rid'is Polikromo. “Mi'a hejm'o est'as en la ĉiel'o, kaj mi nur vizit'as ĉi tiu'n solid'a'n, mal'pur'a'n ter'o'n. Sed dir'u al mi, Rugedo, kial mi'a'j amik'o'j est'as lig'it'a'j per ŝnur'o'j kaj ĉen'o'j?”

“Ili minac'is mi'n,” respond'is Rugedo. “La mal'saĝ'ul'o'j ne sci'is kiom potenc'a mi est'as.”

“Do, ĉar ili nun est'as sen'danĝer'a'j, kial ne liber'ig'i ili'n kaj re'send'i ili'n al la surfac'o de la ter'o?”

“Ĉar mi mal'am'as ili'n kaj intenc'as sufer'ig'i ili'n pro ili'a invad'o. Sed mi marĉand'os kun vi, dolĉ'a Polinjo. Rest'u ĉi tie kaj loĝ'u kun mi kaj mi liber'ig'os ĉiu'j'n. Vi est'os mi'a fil'in'o aŭ edz'in'o aŭ onkl'in'o aŭ av'in'o—laŭ vi'a prefer'o— sed rest'u ĉi tie por ilumin'i mi'a'n obskur'a'n regn'o'n kaj feliĉ'ig'i mi'n!”

Polikromo mir'ant'e rigard'is li'n. Post'e ŝi turn'is si'n al Vil'ul'o kaj demand'is: “Ĉu vi est'as cert'a ke li ankoraŭ ne vid'is la Am'o- Magnet'o'n?”

“Tut'e cert'a,” respond'is Vil'ul'o. “Sed ŝajn'e vi mem est'as ia'spec'a Am'o-Magnet'o, Polikromo.”

De'nov'e ŝi rid'is kaj dir'is al Rugedo: “Eĉ ne por liber'ig'i mi'a'j'n amik'o'j'n mi akcept'us loĝ'i en vi'a regn'o.

“Vi forges'as,” respond'is la Reĝ'o, fort'e sulk'ig'ant'e la frunt'o'n, “ke ankaŭ vi est'as kapt'it'a.”

“Ne ver'e, Rugedo. La Fil'in'o'n de la Ĉiel'ark'o ne pov'as ating'i vi'a malic'o.”

“Kapt'u ŝi'n!” subit'e kri'is la Reĝ'o, kaj General'o Guf antaŭ'e'n'salt'is por obe'i. Polikromo star'is tut'e sen'mov'e, sed kiam Guf klopod'is pren'i ŝi'n li'a'j man'o'j renkont'is unu la ali'a'n en la aer'o, kaj jam la Fil'in'o de la Ĉiel'ark'o est'is en ali'a part'o de la ĉambr'o, rid'ant'e kaj trankvil'e kiel antaŭ'e.

Plur'foj'e Guf streb'is kapt'i ŝi'n kaj Rugedo eĉ ven'is de si'a tron'o por help'i si'a'n General'o'n; sed neniam ili pov'is met'i man'o'n sur la bel'a'n ĉiel'fe'in'o'n, kiu flug'et'is tie'n kaj tie'n rapid'e kiel la lum'o kaj konstant'e defi'is ili'n per si'a gaj'a rid'ad'o dum ŝi evit'is ili'a'j'n klopod'o'j'n.

Do post iom da temp'o ili ĉes'is ĉas'i kaj Rugedo re'ir'is al si'a tron'o kaj viŝ'is la ŝvit'o'n de si'a vizaĝ'o per fajn'e teks'it'a poŝ'tuk'o el or'ŝtof'o.

respond'is la Reĝ'o de la Knomoj. Post tio li dir'is al Kalikot: “Al'vok'u la ekzekut'ist'o'j'n.”

Kalikot tuj el'ir'is kaj baldaŭ re'ven'is kun du'dek knomoj, kiu'j ĉiu'j est'is preskaŭ tiom fi'aspekt'a'j kiel ili'a mal'am'at'a mastr'o. Ili port'is or'a'j'n pinĉ'il'o'j'n, kaj pik'il'o'j'n el arĝent'o, kaj kramp'o'j'n kaj ĉen'o'j'n kaj divers'a'j'n tim'ig'aspekt'a'j'n il'o'j'n, ĉiu'j el valor'a'j metal'o'j kaj ornam'it'a'j per diamant'o'j kaj rubi'o'j.

“Nu, Dolor,” dir'is Rugedo, parol'ant'e al la ĉef'o de la ekzekut'ist'o'j, “ven'ig'u la Arme'o'n de Ugabuo kaj ili'a'n Reĝ'in'o'n el la tru'o kaj tortur'u ili'n ĉi tie antaŭ mi—antaŭ ankaŭ ili'a'j amik'o'j. Est'os eg'e amuz'e.”

respond'is Dolor, kaj li el'ir'is kun si'a'j knomoj en la koridor'o'n. Post kelk'a'j minut'o'j li re'ven'is kaj klin'is si'n antaŭ Rugedo.

“Ili ne post'las'is adres'o'n, Vi'a Moŝt'o; sed ili ne est'as en la tru'o.”

“Pik'o'j kaj flak'o'j!” muĝ'is la Reĝ'o; “kiu de'pren'is la kovr'il'o'n?”

“Neni'u,” dir'is Dolor. “La kovr'il'o rest'is en si'a lok'o, sed la kapt'it'o'j ne est'is sub ĝi.”

“Tiu'kaz'e,” minac'voĉ'is la Reĝ'o, streb'ant'e kaŝ'i si'a'n mal'plezur'iĝ'o'n, “ir'u al la Ŝlim'a Kav'o kaj al'ven'ig'u la knab'in'o'n kaj la azen'o'n. Kaj dum ni tortur'os ili'n Kalikot pren'u cent knomojn kaj serĉ'u la eskap'int'a'j'n kapt'it'o'j'n— la Reĝ'in'o'n de Ugabuo kaj ŝi'a'j'n oficir'o'j'n. Se li ne trov'os ili'n, mi tortur'os Kalikot'o'n.”

Kalikot for'ir'is aspekt'ant'e mal'ĝoj'a kaj mal'trankvil'a, ĉar li sci'is ke la Reĝ'o est'as sufiĉ'e kruel'a kaj mal'just'a por plen'um'i si'a'n minac'o'n. Ankaŭ Dolor kaj la ekzekut'ist'o'j for'ir'is, ali'direkt'e'n, sed kiam ili re'ven'is Betinjo Bobin ne est'is kun ili, nek Hanĉjo.

Rugedo komenc'is alarm'iĝ'i, krom est'i koler'a. Sed tiu'j tromp'it'a'j esper'o'j far'is li'n eĉ pli venĝ'em'a kaj li fi'rigard'is la ali'a'j'n kapt'it'o'j'n kaj dir'is: “Ne grav'as la knab'in'o kaj la azen'o. Ĉi tie est'as almenaŭ kvar kiu'j ne pov'os eskap'i mi'a'n venĝ'o'n. Mi pens'u; mi opini'as ke mi ali'decid'os pri Tiktoko. Plen'e blank'varm'ig'u la or'a'n fand'uj'o'n, kaj ni en'ĵet'os la kupr'ul'o'n kaj tut'e fand'os li'n.”

“Sed, Vi'a Moŝt'o,” protest'is Kalkikot, kiu re'ven'is al la ĉambr'o send'int'e cent knomojn por serĉ'i la Ugabuanojn, “memor'u ke Tiktoko est'as tre kurioz'a kaj interes'a maŝin'o.

kri'eg'is la Reĝ'o. “Vi enu'ig'as mi'n, Kalikot, kaj mi pri'pens'as trans'form'i vi'n en ter'pom'o'n kaj far'i frit'aĵ'o'j'n el vi! Nun konsider'end'as,” li dir'is mal'pli sever'ton'e, “la Vil'ul'o. Ĉar li posed'as la Am'o-Magnet'o'n, mi dezir'as trans'form'i li'n en kolomb'o'n, kaj ni pov'os paf'ad'i al li per la paf'il'o de Tiktoko. Nu, tem'as pri tre interes'a ceremoni'o kaj mi pet'as ke vi ĉiu'j atent'e observ'u mi'n por vid'i ke mi neniel tromp'as vi'n.”

Li ven'is el si'a tron'o por star'i antaŭ Vil'ul'o, kaj gest'is per si'a'j man'o'j, kun la man'plat'o'j mal'supr'e'n turn'it'a'j, far'ant'e sep du'on'cirkl'o'j'n super la kap'o de la viktim'o, dir'ant'e per ne'laŭt'a sed klar'a voĉ'ton'o la magi'a'n vugvon: “Ad'i, ed'i, id'i, od'i, udi, u-i-u!

Anstataŭ Vil'ul'o bel'a kolomb'o kuŝ'is flirt'ant'e sur la plank'o, kun si'a'j flug'il'o'j lig'it'a'j per mal'dik'a'j ŝnur'et'o'j ĉirkaŭ'vind'it'a'j. Rugedo ordon'is al Dolor, kiu tranĉ'is la ŝnur'et'o'j'n per tond'il'o. Liber'a, la kolomb'o rapid'e supr'e'n flug'is sur ŝultr'o'n de la Roz'a Princ'in'o, kiu am'e kares'is ĝi'n.

“Tre bon'e! Tre bon'e!” kri'is Rugedo, kun'frot'ant'e si'a'j'n man'o'j'n gaj'e. “Unu mal'amik'o est'as venk'it'a; nun ni pri'trakt'u la ali'a'j'n.”

(Ebl'e est'as dezir'ind'e avert'i mi'a'j'n leg'ant'o'j'n ke ili ne prov'u la ĉi'supr'a'n trans'form'o'n; ĉar, kvankam mi pri'skrib'is preciz'e la magi'a'n formul'o'n, est'as kontraŭ'leĝ'e en ĉiu'j civiliz'it'a'j land'o'j trans'form'i person'o'n en kolomb'o'n per la vort'o'j uz'it'a'j de Rugedo. Neni'u leĝ'o mal'permes'is al la Reĝ'o de la Knomoj far'i tiu'n trans'form'o'n, sed se magi'ist'o prov'us far'i tio'n en iu ali'a land'o, kaj sukces'us, tiu magi'ist'o sever'e pun'iĝ'us.) Kiam Polikromo vid'is Vil'ul'o'n trans'form'it'a en kolomb'o'n kaj konsci'is ke Rugedo simil'e ag'os al la Princ'in'o kaj al Fajl'il'o'j, kaj ke Tiktoko baldaŭ fand'iĝ'os en uj'o, ŝi turn'is si'n kaj kur'is el la kavern'o, tra la kavern'o kaj re'e'n al la lok'o kie kuŝ'as dorm'ant'e Kuoks.

18—Lert'a Liber'ig'o

La okul'o'j de la grand'a drak'o est'is ankoraŭ ŝlos'it'a'j kaj li eĉ ronk'is kvazaŭ mal'proksim'a tondr'o; sed Polikromo nun sent'is urĝ'eg'o'n, ĉar pli'a prokrast'o signif'us ke ŝi'a'j amik'o'j detru'iĝ'us. Ŝi pren'is la perl'a'n ĉen'o'n, al kiu la grand'a talisman'o est'is lig'it'a, kaj tir'is ĝi'n plen'fort'e.

La rezult'o est'is kuraĝ'ig'a. Kuoks ĉes'is ronk'i kaj li'a'j palpebr'o'j mov'iĝ'et'is. Do Polikromo de'nov'e ek'tir'eg'is—kaj de'nov'e—ĝis mal'rapid'e la grand'a'j palpebr'o'j lev'iĝ'is kaj la drak'o rigard'is ŝi'n sen'ŝancel'e. Dir'is li, dorm'em'e: “Kio est'as, et'a Polikromo?”

“Rapid'u!” kri'is Polikromo. “Rugedo kapt'is ĉiu'j'n ni'a'j'n amik'o'j'n kaj tre baldaŭ detru'os ili'n.”

Liber'ig'u la voj'o'n iom'et'e, kar'a, kaj mi kur'os al la kavern'o de la Reĝ'o de la Knomoj.”

Ŝi retro'paŝ'is iom kaj Kuoks lev'is si'n sur si'a'j'n dik'a'j'n krur'o'j'n, bat'is per si'a long'a vost'o kaj jam post moment'er'o est'is sub'e'n'glit'int'a sur la rok'o'j kaj kur'int'a en la en'ir'ej'o'n.

Laŭ'long'e de la koridor'o li rapid'is, preskaŭ plen'ig'ant'e ĝi'n per si'a enorm'a korp'o, kaj nun li puŝ'is si'a'n kap'o'n en la juvel'it'a'n kavern'o'n de Rugedo.

Sed la Reĝ'o jam antaŭ'long'e far'is plan'o'j'n por kapt'i la drak'o'n, kiam ĝi aper'os. Tuj kiam Kuoks puŝ'is si'a'n kap'o'n en la ĉambr'o'n dik'a ĉen'o fal'is el supr'e kaj ĉirkaŭ'is li'a'n kol'o'n. Post'e la fin'o'j de la ĉen'o sufok'e kun'tir'iĝ'is—ĉar en apud'a kavern'o mil knomoj tir'eg'is ili'n—tiel ke la drak'o ne pov'is pli antaŭ'e'n'ir'i al la Reĝ'o. Li ne pov'is uz'i si'a'j'n dent'o'j'n aŭ ung'o'j'n kaj ĉar li'a korp'o ankoraŭ est'is en la koridor'o eĉ ne est'is sufiĉ'a spac'o por ke li bat'u si'a'j'n mal'amik'o'j'n per si'a terur'a vost'o.

Rugedo mult'e ĝoj'is pro la sukces'o de si'a ruz'o. Li tuj antaŭ'e trans'form'is la Roz'a'n Princ'in'o'n en violon'o'n kaj est'is pret'a trans'form'i Fajl'il'o'j'n en arĉ'o'n por la violon'o, kaj kiam la drak'o al'ven'is por inter'romp'i li'n li kri'is: “Bon'ven'o'n, mi'a kar'a Kuoks, al mi'a reĝ'a amuz'o. Ĉar vi est'as ĉi tie, vi observ'os iom da tre lert'a magi'o, kaj fin'int'e pri Fajl'il'o'j kaj Tiktoko mi intenc'as trans'form'i vi'n en lacert'et'o'n—ĥameleon'a'n—kaj vi loĝ'os en mi'a kavern'o por amuz'i mi'n.”

respond'is Kuoks per trankvil'a voĉ'o, “sed mi kred'as ke vi ne plu far'os magi'a'j'n ag'o'j'n.”

“Pro bon'a kial'o,” dir'is Kuoks. “Ĉu vi vid'as ruband'o'n ĉirkaŭ mi'a kol'o?”

“Ĉu vi klar'e vid'as ĝi'n?” persist'is la drak'o, rid'et'ant'e pro amuz'iĝ'o.

“Do vi ne plu posed'as magi'a'n pov'o'n kaj vi est'as sen'help'a kiel omar'o,” asert'is Kuoks. “Mi'a grand'a mastr'o, Tititi-Huĉu, la Jinjino, sorĉ'is la ruband'o'n tiel ke kiam Vi'a Moŝt'o rigard'as ĝi'n ĉia sci'o pri magi'o tuj for'las'as vi'n, kaj neni'u magi'a formul'o memor'at'a de vi iam de'nov'e plen'um'os vi'a'n vol'o'n.”

“Pu! Mi kred'as ne eĉ unu vort'o'n!” kri'is Rugedo, kvankam part'e tim'ig'it'a. Li turn'is si'n al Fajl'il'o'j kaj streb'is trans'form'i li'n en violon'arĉ'o'n. Sed li ne pov'is memor'i la ĝust'a'j'n vort'o'j'n nek la man'gest'o'j'n kaj post kelk'a'j prov'o'j li fin'e ĉes'is prov'i.

Nun la Reĝ'o de la Knomoj tiom alarm'iĝ'is ke li sekret'e trem'is en si'a'j ŝu'o'j.

“Mi konsil'is ke vi ne koler'ig'u Tititi-Huĉun,” grumbl'is Kalikot, “kaj nun vi vid'as la rezult'o'n de vi'a mal'obe'o.”

Rugedo tuj ĵet'is si'a'n sceptr'o'n je la Reĝ'a Ĉambelan'o, kiu kiel kutim'e lert'e evit'is ĝi'n, kaj post tio li dir'is kun klopod'o arogant'i: “Ne grav'as; mi ne bezon'as magi'o'n por ebl'ig'i ke mi detru'u la invad'ant'o'j'n; fajr'o kaj la glav'o efektiv'ig'os tio'n kaj mi ankoraŭ est'as Reĝ'o de la Knomoj kaj mastr'o de mi'a Sub'ter'a Regn'o!”

dir'is Kuoks. “La Grand'a Jinjino ordon'as ke vi for'ir'u tuj el ĉi tiu Regn'o kaj serĉ'u la surfac'o'n de la ter'o, kie vi etern'e vag'ad'os, sen hejm'o kaj sen land'o, sen amik'o kaj sen serv'ant'o, kaj sen pli da riĉ'o ol vi port'as kun vi en vi'a'j poŝ'o'j. La Grand'a Jinjino est'as tiom mal'avar'a ke li permes'os ke vi plen'ig'u vi'a'j'n poŝ'o'j'n per juvel'o'j aŭ or'o, sed vi ne rajt'os kun'pren'i i'o'n ali'a'n.”

“Nur ĉar mi ĵet'is kelk'a'j'n fremd'ul'o'j'n en la Mal'permes'it'a'n Tub'o'n?”

“Nu, mi rifuz'as. Kaj vi'a frenez'a Jinjinaĉo ne pov'os dev'ig'i mi'n!” deklar'is Rugedo. “Mi intenc'as rest'i ĉi tie, Reĝ'o de la Knomoj, ĝis la fin'o de la mond'o, kaj mi defi'as vi'a'n Tititi-Huĉun kaj ĉiu'j'n li'a'j'n fe'o'j'n—kaj ankaŭ li'a'n mal'lert'a'n mesaĝ'ist'o'n, kiu'n mi dev'is ĉen'i!”

De'nov'e la drak'o rid'et'is, sed la rid'et'o ne est'is tia ke ĝi feliĉ'ig'is Rugedon. Anstataŭ'e, est'is io tiom frid'a kaj sen'kompat'a en la mien'o de la drak'o ke la kondamn'it'a Reĝ'o de la Knomoj trem'is kaj est'is sven'kor'a.

Mal'mult'e komfort'ig'is Rugedon la sci'o ke la drak'o est'as ĉen'it'a, kvankam li fanfaron'is pri tiu fakt'o. Li gap'is la enorm'a'n kap'o'n de Kuoks kvazaŭ fascin'at'e kaj tim'o est'is en la okul'o'j de la old'a Reĝ'o dum li rigard'is la ag'o'j'n de li'a mal'amik'o.

Ĉar la drak'o nun mov'iĝ'ad'is; ne abrupt'e, sed kvazaŭ far'ont'e i'o'n. Tre zorg'o'plen'e li lev'is unu ung'o'n, tuŝ'is la buk'o'n de la grand'a juvel'it'a talisman'o kiu pend'is ĉirkaŭ li'a kol'o, kaj tuj ĝi larĝ'e mal'ferm'iĝ'is.

Unu'e ne'mult'o okaz'is; ses kok'in'ov'o'j rul'iĝ'is sur la plank'o'n kaj post tio la talisman'o per akr'a'son'a klik!

ferm'iĝ'is. Sed la efekt'o de tiu simpl'a event'o rilat'e al la knomoj est'is ne'kred'ebl'a. General'o Guf, Kalikot, Dolor kaj li'a grup'o de ekzekut'ist'o'j ĉiu'j star'ad'is proksim'e al la pord'o konduk'ant'a al la vast'a seri'o de sub'ter'a'j kavern'o'j kiu'j konsist'ig'is la regn'o'n de la knomoj, kaj tuj kiam ili vid'is la ov'o'j'n ili son'ig'is ĥor'o'n da tim'ego'plen'a'j kri'o'j kaj rapid'is tra la pord'o'n, ferm'ant'e ĝi'n antaŭ la vizaĝ'o de Rugedo kaj met'ant'e mult'e'pez'a'n bronz'a'n rigl'il'o'n trans ĝi'n.

Rugedo, danc'ant'e pro terur'iĝ'o kaj far'ant'e laŭt'a'j'n kri'o'j'n, nun salt'is sur la sid'lok'o'n de si'a tron'o por eskap'i de la ov'o'j, kiu'j rul'iĝ'ad'is sen'halt'e al li. Ebl'e tiu'j ov'o'j, send'it'a'j de la saĝ'a kaj lert'a Tititi-Huĉu, est'is iel sorĉ'it'a'j, ĉar ili sen'escept'e rul'iĝ'is sekv'ant'e Rugedon kaj ating'int'e la tron'o'n kie li rifuĝ'is ili komenc'is rul'iĝ'i supr'e'n laŭ la krur'o'j al la sid'lok'o.

La Reĝ'o ne pov'is toler'i tio'n. Li'a tim'eg'o pri ov'o'j est'is real'a kaj absolut'a kaj li salt'is de la tron'o al la centr'o de la ĉambr'o kaj post'e kur'is al mal'proksim'a angul'o.

La ov'o'j sekv'is, rul'iĝ'ant'e mal'rapid'e sed sen'paŭz'e li'a'direkt'e'n. Rugedo ĵet'is si'a'n sceptr'o'n je ili, kaj post tio si'a'n rubi'a'n kron'o'n, kaj fin'e li de'tir'is si'a'j'n pez'a'j'n or'a'j'n sandal'o'j'n kaj furioz'e ĵet'is ili'n kontraŭ la al'ven'ant'a'j'n ov'o'j'n. Sed la ov'o'j evit'is ĉiu'n ĵet'aĵ'o'n kaj daŭr'ig'is si'a'n proksim'iĝ'o'n. La Reĝ'o star'is trem'ant'e, li'a'j okul'o'j gap'is pro terur'iĝ'o, ĝis ili est'is nur du'on'a'n metr'o'n for; tiam per vigl'a salt'o li super'salt'is ili'n kaj rapid'e kur'is al la koridor'o konduk'ant'a al la ekster'a el'ir'ej'o.

Kompren'ebl'e la drak'o blok'is la pord'ej'o'n, ĉar li est'is ĉen'it'a en la koridor'o kun si'a kap'o en la kavern'o, sed kiam li vid'is la Reĝ'o'n kur'i li'a'direkt'e'n li kaŭr'iĝ'is kiel ebl'e plej mult'e kaj puŝ'is si'a'n menton'o'n al la plank'o, las'ant'e mal'grand'a'n spac'o'n inter si'a korp'o kaj la plank'o de la koridor'o.

Rugedo ne eĉ moment'o'n hezit'is. Urĝ'it'e de tim'eg'o, li salt'is sur la naz'o'n de la drak'o kaj post'e ramp'is al li'a dors'o, kie li sukces'is puŝ'i si'n tra la spac'o'n. Pas'int'e la kap'o'n li dispon'is pri pli da spac'o kaj li glit'is laŭ la skvam'o'j de la drak'o al li'a vost'o kaj post tie kur'ig'is si'a'j'n krur'o'j'n laŭ'ebl'e plej rapid'e al la el'ir'ej'o. Sen halt'i tie, ĉar li'a tim'o est'is gigant'a, la Reĝ'o plu'kur'is sub'e'n laŭ la mont'a voj'o, sed antaŭ ol tre long'e ir'i li stumbl'is kaj fal'is.

Kiam li re'lev'is si'n li rimark'is ke neni'u sekv'as li'n, kaj dum li pen'is de'nov'e spir'i li ek'memor'is la last'a'n dekret'o'n de la Jinjino—ke li est'os pel'it'a el si'a Regn'o kaj dev'os vag'ad'i sur la fac'o de la ter'o. Nu, jen li est'as, ver'e pel'it'a el si'a kavern'o; pel'it'a de tiu'j tim'ig'a'j ov'o'j; sed li retro'ir'os kaj defi'os ili'n; li ne akcept'os perd'i si'a'n mult'e'valor'a'n Regn'o'n kaj si'a'j'n tiran'a'j'n pov'o'j'n, nur ĉar Tititi-Huĉu dir'is ke tiel dev'as est'i.

Do, kvankam ankoraŭ tim'ant'e, Rugedo kuraĝ'ig'is si'n ramp'i retro'e'n laŭ la voj'o al la en'ir'ej'o, kaj al'ven'int'e tie'n li vid'is la ses ov'o'j'n kuŝ'ant'a'j'n en vic'o tuj antaŭ la ark'a en'ir'ej'o.

Unu'e li halt'is sen'danĝer'e distanc'e por pri'pens'i la afer'o'n, ĉar la ov'o'j nun est'is sen'mov'a'j. Dum li demand'is al si pri kio est'as far'ebl'a, li memor'is ke ekzist'as magi'a sorĉ'o kiu detru'as ov'o'j'n kaj sen'danĝer'ig'as ili'n por knomoj.

Naŭ gest'o'j est'as far'end'a'j kaj ses sorĉ'o'vers'o'j est'as deklam'end'a'j; sed Rugedo parker'e sci'is ili'n. Nun kiam li hav'is mult'a'n temp'o'n por tre preciz'e memor'i, li zorg'o'plen'e plen'um'is la tut'a'n rit'o'n.

Sed fiask'is. La ov'o'j ne mal'aper'is, kontraŭ li'a atend'o, do li du'a'foj'e ripet'is la sorĉ'o'n. Kiam ankaŭ tio mal'sukces'is, li memor'is, ĝem'ant'e pro mal'esper'o, ke li'a magi'o pov'o est'is for'pren'it'a kaj ke est'ont'e li pov'os neni'o'n pli far'i ol pov'as ordinar'a mort'i'pov'ul'o.

Kaj jen la ov'o'j, por ĉiam bar'ant'a'j li'n de la Regn'o kiu'n li reg'is tiom long'e kaj plen'potenc'e! Li ĵet'is rok'o'j'n kontraŭ ili'n, sed li mal'traf'is ĉiu'n ov'o'n. Li kri'aĉ'is kaj riproĉ'eg'is kaj tir'is si'a'j'n har'o'j'n kaj barb'o'n, kaj danc'is pro sen'help'a pasi'o, sed tio neniom for'ig'is la last'a'n juĝ'o'n far'it'a'n de la Jinjino, kiu'n la mis'far'o'j de Rugedo mem okaz'ig'is al li.

Ek'de tiu temp'o li est'is for'pel'it'o—vag'ant'o sur la fac'o de la ter'o—kaj eĉ li forges'is plen'ig'i si'a'j'n poŝ'o'j'n per or'o kaj juvel'o'j antaŭ ol fuĝ'i de si'a antaŭ'a Regn'o!

19—Reĝ'o Kalikot

Post kiam la Reĝ'o sukces'is eskap'i, Fajl'il'o'j dir'is al la drak'o, mal'gaj'a'voĉ'e: “Ve! kial vi ne ven'is pli fru'e? Ĉar vi dorm'ad'is anstataŭ konker'i, la bel'a Roz'a Princ'in'o far'iĝ'is violon'o sen arĉ'o, kaj kompat'ind'a Vil'ul'o sid'as tie, kver'ant'a kolomb'o!”

“Ne mal'kviet'iĝ'u,” respond'is Kuoks. “Tititi-Huĉu sci'as kio'n li far'as, kaj mi ricev'is mi'a'j'n ordon'o'j'n de la Grand'a Jinjin mem. Port'u la violon'o'n ĉi tie'n kaj tuŝ'u per ĝi tre leĝer'e mi'a'n pal'ruĝ'a'n ruband'o'n.”

Fajl'il'o'j obe'is kaj tuj kiam ĝi kontakt'is la ruband'o'n la sorĉ'o far'it'a de la Reĝ'o de la Knomoj nul'iĝ'is kaj la Roz'a Princ'in'o mem star'is antaŭ ili, dolĉ'a kaj rid'et'ant'a kiel antaŭ'e.

La kolomb'o, star'ant'e sur la dors'o de la tron'o, vid'is kaj aŭd'is ĉio'n, do sen atend'i ordon'o'n, ĝi flug'is rekt'e al la drak'o kaj ek'star'is sur la ruband'o. Tuj Vil'ul'o re'normal'iĝ'is kaj Kuoks dir'is al li grumbl'ant'e: “Bon'vol'u de'ir'i de mi'a mal'dekstr'a pied'fingr'o, Vil'ul'o, kaj pli mult'e zorg'u pri kie'n vi paŝ'as.”

“Bon'vol'u pardon'i!” respond'is Vil'ul'o, tre feliĉ'a pro re'akir'o de si'a natur'a form'o. Post tio li kur'is lev'i la pez'a'n diamant'o'n de la brust'o de Tiktoko kaj help'i star'ig'i la Horloĝ'funkci'a'n Hom'o'n.

“Mul-taj-n dan-ko'j-n!” dir'is Tiktoko. “Ki-e es-tas la fi-a Re-ĝo ki-u vo-lis fan-di mi-n en u-jo?”

“Li for'ir'is, por ĉiam,” respond'is Polikromo, kiu sukces'is puŝ'i si'n en la ĉambr'o'n apud la drak'o kaj vid'is tre interes'at'e la event'o'j'n. “Sed mi demand'as al mi kie est'as Betinjo Bobin kaj Hanĉjo, kaj ĉu ia damaĝ'o traf'is ili'n.”

“Ni tra'serĉ'u la kavern'o'j'n ĝis trov'i ili'n,” deklar'is Vil'ul'o; sed kiam li ir'is al la pord'o konduk'ant'a en la ali'a'j'n kavern'o'j'n li trov'is ĝi'n ferm'it'a kaj rigl'it'a.

“Mi'a frunt'o est'as tre fort'a puŝ'il'o,” dir'is Kuoks; “kaj mi kred'as pov'i romp'i tiu'n pord'o'n, eĉ kvankam ĝi konsist'as el solid'a or'o.”

“Sed vi est'as kapt'it'o, kaj la ĉen'o'j lig'ant'a'j vi'n est'as fiks'it'a'j al io en ali'a ĉambr'o, tiel ke ni ne pov'as liber'ig'i vi'n,” Fajl'il'o'j dir'is mal'kviet'e.

“Ho, ne grav'as tio,” respond'is la drak'o. “Mi rest'is kapt'it'a nur ĉar mi vol'is tio'n,” kaj dir'int'e tio'n li antaŭ'e'n paŝ'is kaj romp'is la fort'a'j'n ĉen'o'j'n kvazaŭ ili est'us nur faden'o'j.

Sed kiam li klopod'is puŝ'romp'i la pez'a'n metal'a'n pord'o'n, eĉ li'a grand'a fort'o mal'sukces'is, kaj post plur'a'j prov'o'j li rezign'is kaj kaŭr'iĝ'is en angul'o por el'pens'i pli bon'a'n rimed'o'n.

“Mi mal-ferm-os la por-do-n,” asert'is Tiktoko, kaj ir'int'e al la grand'a gong'o de la Reĝ'o li bat'eg'is ĝi'n ĝis la bru'o est'is preskaŭ surd'ig'a.

Kalikot, en la apud'a kavern'o, ne sci'is kio okaz'is al Rugedo kaj ĉu li eskap'is la ov'o'j'n kaj sukces'is super'i la drak'o'n. Sed kiam li aŭd'is la son'o'n de la gong'o, kiu ja oft'e vok'is li'n antaŭ la Reĝ'o'n, li decid'is ke sen'dub'e Rugedo venk'is; do li for'pren'is la rigl'il'o'n, mal'ferm'is la pord'o'n kaj en'ir'is la reĝ'a'n kavern'o'n.

Mult'e mir'ig'is li'n la trov'o ke la Reĝ'o est'as for kaj la sorĉ'o'j nul'ig'it'a'j kiu'j antaŭ'e reg'is la Princ'in'o'n kaj Vil'ul'o'n.

Sed ankaŭ for'est'is la ov'o'j do Kalikot antaŭ'e'n'ir'is al la drak'o, kiu laŭ li'a sci'o est'as la mesaĝ'ist'o de Tititi-Huĉu, kaj humil'e klin'is si'n antaŭ la best'o.

Do Kalikot ir'is al la ĉambr'o de Betinjo kaj tri'foj'e frap'et'is la pord'o'n. La knab'in'et'o est'is dorm'ant'a, sed ŝi aŭd'is la frap'et'o'j'n kaj mal'ferm'is la pord'o'n.

“Vi pov'as el'ir'i nun,” dir'is Kalikot. “La Reĝ'o for'kur'is, hont'ig'it'e, kaj vi'a'j amik'o'j pet'as ke vi ven'u al ili.”

Do Betinjo kaj Hanĉjo re'ir'is kun la Reĝ'a Ĉambelan'o al la tron'kavern'o, kie ŝi'n akcept'is tre ĝoj'e ŝi'a'j amik'o'j. Ili rakont'is al ŝi pri kio okaz'is al Rugedo kaj ŝi rakont'is al ili pri la afabl'ec'o de Kalikot. Kuoks mal'mult'o'n dir'is ĝis la fin'o de la konversaci'o, sed tiam li turn'is si'n al Kalikot kaj demand'is: “Ĉu vi kred'as ke vi pov'us reg'i vi'a'j'n knomojn pli bon'e ol Rugedo?”

“Mi?” balbut'is la Ĉambelan'o, kiu'n tre surpriz'is la demand'o. “Nu, cert'e mi ne pov'us mal'pli bon'e reg'i ili'n.”

“Kompren'ebl'e,” dir'is Kalikot. “Ili mult'e pli am'as mi'n ol iam ili am'is Rugedon.”

“Do de nun vi est'os la Metal'a Monark'o, Reĝ'o de la Knomoj, kaj Tititi-Huĉu atend'as ke vi reg'u vi'a'n Regn'o'n saĝ'e kaj bon'e,” dir'is Kuoks.

“Hur'a!” kri'is Betinjo; “mi ĝoj'as pro tio. Reĝ'o Kalikot, mi salut'as Vi'a'n Moŝt'o'n kaj esper'as ke vi trov'os ĝoj'o'n en vi'a morn'a old'a Regn'o!”

“Ni ĉiu'j dezir'as por li ĝoj'o'n,” dir'is Polikromo; kaj la ali'a'j rapid'is gratul'i la nov'a'n Reĝ'o'n.

“La Mal'bel'ul'o'n? Tre volont'e,” respond'is Kalikot. “Mi jam antaŭ long'e pet'eg'is Rugedon ke li for'send'u li'n, sed li rifuz'is. Mi ankaŭ propon'is help'i vi'a'n frat'o'n eskap'i, sed ankaŭ li rifuz'is.”

“Ni'a tut'a famili'o hav'as nobl'a'j'n natur'o'j'n. Sed ĉu mi'a kar'a frat'o fart'as bon'e?” li demand'is mal'trankvil'e.

“Li tut'e ne labor'as. Efektiv'e, neni'o'n en ni'a regn'o li pov'us far'i egal'bon'e kiel ni'a'j knomoj, kiu'j est'as tiom mult'e'nombr'a'j ke est'as grand'a ĝen'o trov'i sufiĉ'a'n labor'o'n por ili. Do vi'a frat'o bezon'as nur distr'i si'n.”

“Ne preciz'e,” respond'is Kalikot. “Kapt'it'o ne pov'as ir'i kie'n aŭ kiam li vol'as, kaj ne est'as propr'a mastr'o.”

“La Metal'a Arb'ar'o est'as en la Grand'a Kupol'it'a Kavern'o, la plej grand'a en ni'a tut'a regn'o,” respond'is Kalikot. “Ĝi est'as preskaŭ simil'a al la ekster'o, pro si'a grand'a dimensi'o, kaj Rugedo far'is la mir'ind'a'n arb'ar'o'n por distr'i si'n, kaj ankaŭ por lac'ig'i si'a'j'n mult'e labor'ant'a'j'n knomojn. Ĉiu'j arb'o'j est'as el or'o kaj arĝent'o kaj la ter'o est'as pavim'it'a per mult'e'valor'a'j ŝton'o'j, do ĝi est'as kvazaŭ kas'o.”

“Ni tuj ir'u tie'n kaj sav'u mi'a'n kar'a'n frat'o'n,” pled'is Vil'ul'o fervor'e.

“Rugedo far'is tri sekret'a'j'n voj'o'j'n al la Metal'a Arb'ar'o, sed li ŝanĝ'as la pozici'o'n de tiu'j tri voj'o'j ĉiu'semajn'e, por ke neni'u pov'u ir'i al la Metal'a Arb'ar'o sen li'a permes'o. Tamen se ni atent'e serĉ'os, ebl'e ni pov'os trov'i unu el la sekret'a'j voj'o'j.”

“Tio memor'ig'as mi'n: kio okaz'is al Reĝ'in'o Kaj kaj la Oficir'o'j de Ugabuo?” dir'is Fajl'il'o'j.

“Ho, ne; mi est'as cert'a ke ne. Ili fal'is en la grand'a'n tru'o'n en la koridor'o, kaj ni sur'met'is la kovr'il'o'n por rest'ig'i ili'n tie; sed kiam la ekzekut'ist'o'j ir'is serĉ'i ili'n, ili ĉiu'j mal'aper'is el la tru'o kaj ni trov'is neni'a'n spur'o'n de ili.”

“Est'as strang'e,” koment'is Betinjo pens'em'e. “Mi kred'as ke Kaj sci'as neni'a'n magi'o'n; ali'e, ŝi jam antaŭ'e est'us uz'int'a ĝi'n. Sed tia mal'aper'o, tio ja ŝajn'as magi'o, ĉu ne?”

“Tamen,” dir'is Vil'ul'o, “ili est'as for, tio est'as cert'a, do ni ne pov'as help'i ili'n aŭ est'i help'at'a'j de ili. Kaj plej grav'e ĝust'e nun est'as sav'i mi'a'n kar'a'n frat'o'n el kapt'it'ec'o.”

“Mi ne sci'as,” konfes'is Vil'ul'o. “Mi ne bon'e memor'as li'a'n aspekt'o'n, ĉar nur antaŭ tre long'e mi last'a'foj'e vid'is li'n, sed ĉiu'j en ni'a famili'o est'as fam'a'j pro si'a'j bel'a'j vizaĝ'o'j.”

Betinjo rid'is kaj Vil'ul'o aspekt'is iom ĉagren'it'a, sed Polikromo nul'ig'is li'a'n embaras'o'n dir'ant'e mild'e: “Oni pov'as est'i mal'bel'aspekt'a sed bel'spirit'a.”

“Ni'a unu'a task'o,” dir'is Vil'ul'o, iom komfort'ig'it'a per tiu koment'o, “est'as trov'i unu el la sekret'a'j voj'o'j al la Metal'a Arb'ar'o.”

“Ver'e,” konsent'is Kalikot. “Do mi intenc'as kun'ven'ig'i la ĉef'a'j'n knomojn de mi'a regn'o en ĉi tiu tron'ĉambr'o kaj inform'i ili'n ke mi est'as ili'a nov'a Reĝ'o. Mi tiam pov'os pet'i ili'n help'i ni'n serĉ'i la sekret'a'j'n voj'o'j'n.”

Kalikot ir'is al la grand'a gong'o kaj bat'is ĝi'n sam'kiel Rugedo, sed neni'u respond'is al la al'vok'o.

“Kompren'ebl'e,” dir'is li, salt'ant'e de la tron'o, kie li est'is sid'iĝ'int'a. “Tiu al'vok'o est'as por mi, kaj mi ankoraŭ est'as la Reĝ'a Ĉambelan'o, kaj mi rest'os tia ĝis mi nom'um'os ali'a'n person'o'n al tiu posten'o.”

Do li kur'is el la ĉambr'o kaj trov'is Guf'o'n kaj ordon'is ke li respond'u la vok'o'n de la gong'o de la Reĝ'o. Re'ir'int'e al la reĝ'a kavern'o, Kalikot unu'e bru'ig'is la gong'o'n kaj post'e sid'iĝ'is en la tron'o, sur'hav'ant'e la mal'nov'a'n rubi'a'n kron'o'n de Rugedo kaj ten'ant'e en man'o la sceptr'o'n kiu'n Rugedo tiom oft'e ĵet'is cel'ant'e li'a'n kap'o'n.

“Prefer'e for'ir'u el tiu tron'o antaŭ ol old'a Rugedo re'ven'os,” li dir'is avert'ant'e.

“Li ne re'ven'os, kaj mi nun est'as la Reĝ'o de la Knomoj, anstataŭ li,” anonc'is Kalikot.

“Tio est'as tut'e ver'a,” asert'is la drak'o, kaj ĉiu'j kiu'j ĉirkaŭ'star'is la tron'o'n klin'is si'n respekt'o'plen'e antaŭ la nov'a Reĝ'o.

Vid'int'e tio'n, Guf ankaŭ klin'is si'n, ĉar li ĝoj'is ke eks'ig'it'a est'as tiu sever'eg'a mastr'o Rugedo. Post'e, Kalikot, tre reĝ'ec'e, inform'is Guf'o'n ke li est'as nom'um'it'a Reĝ'a Ĉambelan'o, kaj promes'is ne ĵet'i la sceptr'o'n kontraŭ li'n krom se li merit'os tio'n.

Kiam ĉio est'is plaĉ'e aranĝ'it'a, la nov'a Ĉambelan'o for'ir'is por inform'i ĉiu'j'n knomojn de la sub'ter'a Regn'o, sci'ant'e ke ĉiu el ili ĝoj'os pro la ŝanĝ'o de Reĝ'o'j.

20—Drak'o Delikat'e Demisi'as

Kiam la ĉef'a'j knomoj kun'ven'is antaŭ si'a nov'a Reĝ'o ili ĝoj'e salut'is li'n kaj promes'is obe'i li'a'j'n ordon'o'j'n. Sed, kiam Kalikot demand'is al ili, neni'u el ili kon'is la voj'o'n al la Metal'a Arb'ar'o, kvankam ĉiu'j help'is far'i ĝi'n. Do la Reĝ'o ordon'is ke ili zorg'e serĉ'u voj'o'n, kaj inform'u li'n tuj kiam ili trov'os ĝi'n.

Dum'e Kuoks sukces'is retro'ramp'i el la rok'a koridor'o kaj tiel re'trov'i la liber'a'n aer'o'n kaj si'a'n antaŭ'a'n pozici'o'n sur la flank'o de la mont'o, kaj tie li kuŝ'is sur la rok'o'j, plen'e en'dorm'a, ĝis la sekv'a tag'o. La ali'a'j grup'an'o'j ricev'is ĉambr'o'j'n, la plej bon'a'j'n en la kavern'o'j de la knomoj, ĉar Reĝ'o Kalikot opini'is ke li ŝuld'as al ili si'a'n promoci'iĝ'o'n kaj li vol'is est'i kiel ebl'e plej gast'am'a.

Mult'a'n mir'o'n kaŭz'is la plen'a mal'aper'o de la dek ses oficir'o'j de Ugabuo kaj ili'a Reĝ'in'o. Neni'u knomo vid'is ili'n, nek ili trov'iĝ'is dum la serĉ'o je la voj'o'j konduk'ant'a'j al la Metal'a Arb'ar'o. Ebl'e neni'u mal'feliĉ'is pro ili'a perd'iĝ'o, sed ĉiu'j vol'is sci'i kio okaz'is al ili.

La sekv'a'n tag'o'n, kiam ni'a'j amik'o'j vizit'is la drak'o'n, Kuoks dir'is al ili: “Mi nun dev'as adiaŭ'i vi'n, ĉar mi'a task'o ĉi tie est'as fin'it'a kaj mi dev'as for'ir'i al la ali'a flank'o de la mond'o, al kiu mi aparten'as.”

“Kompren'ebl'e. Sed la vetur'o est'os sol'ec'a, ĉi'foj'e, pro la mank'o de kun'konversaci'ant'o'j, kaj mi ne rajt'as invit'i iu'n el vi akompan'i mi'n. Tial, tuj kiam mi glit'os en la tru'o'n mi ek'dorm'os, kaj kiam mi ĵet'iĝ'os el la ali'a fin'o mi vek'iĝ'os ĉe'hejm'e.”

Ili dank'is la drak'o'n pro li'a amik'ec'o kaj dezir'is por li bon'a'n vojaĝ'o'n. Ili ankaŭ send'is dank'o'n al la grand'a Jinjino, kies just'a kondamn'o je Rugedo tiom bon'e help'is ili'n. Kuoks osced'is kaj etend'is si'n kaj promen'is al la Tub'o, en kiu'n li glit'is kap'antaŭ'e'n kaj mal'aper'is.

Ili ver'e sent'is ke ili perd'is amik'o'n, ĉar la drak'o est'is kaj afabl'a kaj amik'em'a dum ili'a mal'long'a kon'at'iĝ'o kun li; sed ili sci'is ke li dev'as re'ir'i al si'a propr'a land'o. Do ili re'ir'is al la kavern'o'j por re'nov'ig'i la serĉ'o'n je la kaŝ'it'a'j voj'o'j al la arb'ar'o, sed dum tri tag'o'j ĉiu streb'o trov'i ili'n est'is van'a.

Polikromo kutim'is ĉiu'tag'e ir'i al la mont'o por prov'i vid'i si'a'n patr'o'n, la Ĉiel'ark'o'n, ĉar ŝi'n ted'is la vag'ad'o sur la ter'o kaj ŝi sopir'is re'est'i kun si'a'j frat'in'o'j en la ĉiel'palac'o'j. Kaj la tri'a'n tag'o'n, dum ŝi sid'is sen'mov'e sur rok'a pint'o, kiu'n ŝi vid'is? Rugedon, kaŝ'e kaj ramp'e grimp'ant'a la mont'o'n!

La eks'reĝ'o aspekt'is tre mizer'a. Li'a'j vest'o'j est'is mal'pur'a'j kaj ĉifon'a'j kaj li hav'is neniu'j'n sandal'o'j'n sur la pied'o'j nek ĉapel'o'n sur la kap'o. Post'las'int'e si'a'j'n kron'o'n kaj sceptr'o'n kiam li fuĝ'is, la old knomo ne plu aspekt'is reĝ'a, sed nur almoz'pet'ant'a.

Plur'foj'e Rugedo jam ramp'is al la buŝ'o de la kavern'o, kaj trov'is tie ke la ses ov'o'j ankoraŭ gard'as. Li tut'e bon'e sci'is ke li dev'as akcept'i si'a'n sort'o'n kaj far'iĝ'i sen'hejm'a vag'ant'o, sed li ĉef'e bedaŭr'is nun ke li neglekt'is plen'ig'i si'a'j'n poŝ'o'j'n per or'o kaj juvel'o'j. Li konsci'is ke vag'ant'o kiu est'as riĉ'a mult'e pli bon'e sukces'as ol mal'riĉ'a, do li plu rest'is proksim'e al la kavern'o'j en kiu'j, laŭ li'a sci'o, est'as tiom da trezor'o, esperant'e trov'i oportun'o'n plen'ig'i si'a'j'n poŝ'o'j'n.

“Aha!” li dir'is al si. “Nur mi kon'as la voj'o'n al tiu Arb'ar'o, kaj tie mi pov'os plen'ig'i mi'a'j'n poŝ'o'j'n per la plej valor'a'j juvel'o'j en la tut'a mond'o!”

Li rigard'is si'a'j'n poŝ'o'j'n; mal'plezur'ig'is li'n la trov'o ke ili est'as tre mal'grand'a'j. Ebl'e li pov'os pli'grand'ig'i ili'n, por ke ili en'ten'u pli. Li sci'is pri mal'riĉ'ul'in'o kiu loĝ'as en dom'et'o ĉe la pied'o de la mont'o, do li ir'is al ŝi kaj pet'eg'is ke ŝi kudr'u poŝ'o'j'n sur li'a'n tut'a'n rob'o'n, kaj li pag'is al ŝi donac'ant'e diamant'a'n ring'o'n kiu'n li port'is sur fingr'o. La vir'in'o ĝoj'eg'is posed'i tiom valor'a'n ring'o'n kaj ŝi kudr'is tiom da poŝ'o'j sur la rob'o'n de Rugedo kiom ebl'is.

Post tio li re'ir'is sur la mont'o'n kaj, ĉirkaŭ'rigard'int'e zorg'o'plen'e por cert'ig'i ke neni'u observ'as li'n, li tuŝ'is risort'o'n en rok'o kaj ĝi mal'rapid'e en'sving'iĝ'is, liber'ig'ant'e larĝ'a'n koridor'o'n. Tiu'n li en'ir'is, re'ferm'ant'e la rok'o'n mal'antaŭ si.

Tamen, Rugedo efektiv'e ne tre zorg'is kaŝ'i si'a'n ag'o'n, ĉar Polikromo sid'is nur mal'mult'e for kaj ŝi'a'j akr'e'vid'a'j okul'o'j rimark'is preciz'e kiel Rugedo util'ig'is la kaŝ'it'a'n risort'o'n. Do ŝi lev'iĝ'is kaj rapid'is en la kavern'o'n, kie ŝi inform'is Kalikot'o'n kaj si'a'j'n amik'o'j'n pri si'a trov'o.

“Tut'e sen'dub'e tiu est'as voj'o al la Metal'a Arb'ar'o,” kri'is Vil'ul'o. “Ven'u, ni tuj sekv'u Rugedon kaj sav'u mi'a'n kompat'ind'a'n frat'o'n!”

Ili konsent'is pri tio kaj Reĝ'o Kalikot kun'vok'is grup'o'n de knomoj por help'i ili'n port'ant'e torĉ'o'j'n por lum'ig'i la voj'o'n.

Polikromo facil'e trov'is la rok'o'n kaj tuŝ'is la risort'o'n, tiel ke mal'pli ol hor'o'n post la en'ir'o de Rugedo ili ĉiu'j est'is en la koridor'o sekv'ant'e rapid'e la eks'reĝ'o'n.

“Li intenc'as rab'i el la Arb'ar'o, mi cert'as,” dir'is Kalikot, “sed li trov'os ke li ne plu aŭtoritat'as en ĉi tiu Regn'o kaj mi ordon'os ke mi'a'j knomoj el'ĵet'u li'n.”

“Do bon'vol'u ĵet'i li'n kiel ebl'e plej fort'e,” dir'is Betinjo, “ĉar li merit'as tio'n. Ne ĝen'as mi'n honest'a, tut'e mal'kaŝ'a mal'amik'o, kiu batal'as fid'ind'e; sed est'as fi'e kaj tromp'e ŝanĝ'i knab'in'o'j'n en violon'o'j'n kaj met'i ili'n en Ŝlim'a'j'n Kav'o'j'n, kaj Rugedo ne merit'as simpati'o'n. Sed vi dev'os permes'i ke li kun'pren'u tiom da trezor'o kiom li pov'os met'i en si'a'j'n poŝ'o'j'n, Kalikot.”

Est'as pli da trezor'o en la Metal'a Arb'ar'o ol pov'us milion'o da knomoj port'i en si'a'j poŝ'o'j.”

Ne est'is mal'facil'e marŝ'i tra tiu koridor'o, precip'e kiam la torĉ'o'j ilumin'is la voj'o'n, do ili bon'e progres'is. Sed la distanc'o montr'iĝ'is long'a kaj Betinjo lac'iĝ'is pro marŝ'ad'o do ŝi sid'iĝ'is sur la dors'o'n de la mul'o. La voj'o abrupt'e turn'iĝ'is kaj mir'ig'a grandioz'a lum'o ilumin'is ili'n. La post'a'n moment'o'n ili ĉiu'j star'is sur la rand'o de la ekster'ordinar'a Metal'a Arb'ar'o.

Ĝi kuŝ'is sub ali'a mont'o kaj okup'is grand'a'n kupol'it'a'n kavern'o'n, kies plafon'o est'is pli alt'a ol spajr'o de kirk'o. En tiu spac'o la labor'em'a'j knomoj konstru'is, dum mult'a'j jar'o'j da labor'ad'o, la plej bel'a'n arb'ar'o'n en la mond'o. La arb'o'j—trunk'o'j, branĉ'o'j kaj foli'o'j— est'is tut'e el solid'a or'o, kaj la arbust'o'j kaj la plant'o'j est'is el filigran'a arĝent'o, tut'e pur'a. La arb'o'j tur'is tiom alt'e kiom natur'a'j viv'ant'a'j kverk'o'j kaj est'is tre fajn'e ĉiz'it'a'j.

Sur la ter'o est'is dens'e lok'it'a'j gem'o'j ĉia'kolor'a'j kaj -dimensi'a'j, kaj tie kaj tie inter la arb'o'j est'is pad'o'j sur kiu'j la ŝton'er'o'j est'is ĉiz'it'a'j diamant'o'j plej pur'a'j. En'tut'e pli da trezor'o est'is en tiu Metal'a Arb'ar'o ol en la tut'a ceter'o de la mond'o—se ni ne en'kalkul'as la land'o'n Oz, kie ebl'e egal'valor'a trezor'o trov'iĝ'as en la fam'a Smerald'a Urb'o.

Ni'a'j'n amik'o'j'n tiom mir'ig'is la vid'aĵ'o ke dum kelk'a temp'o ili star'is gap'ant'e. Tiam kri'et'is Vil'ul'o: “Mi'a frat'o! Mi'a kar'a perd'it'a frat'o! Ĉu li ver'e est'as kapt'it'o en ĉi tiu lok'o?”

“Jes,” respond'is Kalikot. “La Mal'bel'ul'o est'as ĉi tie jam de du aŭ tri jar'o'j, mi bon'e sci'as tio'n.”

“Sed kio'n li pov'us manĝ'i?” demand'is Betinjo. “Est'as bel'eg'a loĝ'lok'o, jes ver'e, sed oni ne pov'as maten'manĝ'i per rubi'o'j kaj di’mant'o'j, aŭ eĉ or'o.”

“Oni ne bezon'as, kar'a,” Kalikot cert'ig'is al ŝi. “La Metal'a Arb'ar'o ne plen'ig'as la tut'a'n kavern'eg'o'n. Preter tiu'j or'a'j kaj arĝent'a'j arb'o'j est'as ali'a'j arb'o'j, real'a'j arb'o'j, kiu'j produkt'as tre bon'manĝ'a'j'n frukt'o'j'n. Ni promen'u tiu'direkt'e'n, ĉar mi est'as tut'e cert'a ke ni trov'os la frat'o'n de Vil'ul'o en tiu part'o de la kavern'o, ne en ĉi tiu.”

Do ili komenc'is marŝ'ad'i sur la diamant'o'ŝton'er'a'j pad'o'j, kaj ĉiu'paŝ'e ili'n pli kaj pli mir'ig'is la ekster'ordinar'a bel'ec'o de la or'a'j arb'o'j kun ili'a bril'ant'a foli'ar'o.

Subit'e ili aŭd'is kri'o'n. Juvel'o'j dis'ir'is ĉiu'direkt'e'n kiam iu kaŝ'it'a inter la arbust'o'j for'kur'is de ili. Post'e laŭt'a voĉ'o kri'is: “Halt!” kaj aŭd'iĝ'is barakt'ad'o.

21—Fals'modest'a Frat'o

Kun rapid'e bat'ant'a'j kor'o'j ili ĉiu'j antaŭ'e'n'kur'is kaj, preter grup'o de dign'a'j metal'a'j arb'o'j, trov'is ver'e ne'kred'ebl'a'n scen'o'n.

Jen Rugedo kapt'it'a de la man'o'j de la oficir'o'j de Ugabuo, el kiu'j dek du firm'e ten'is la old'a'n knomon malgraŭ li'a streb'ad'o eskap'i. Jen ankaŭ Reĝ'in'o Kaj, sever'e rigard'ant'a la barakt'o'scen'o'n; sed vid'ant'e si'a'j'n mal'nov'a'j'n akompan'ant'o'j'n proksim'iĝ'i ŝi for'turn'is si'n hont'e.

La vest'o'j de Ŝi'a Moŝt'o, iam tiom riĉ'a'j kaj bel'a'j, nun est'is triv'it'a'j kaj dis'ŝir'it'a'j pro ŝi'a long'a ramp'ad'o tra la tunel'o kiu, konsci'u, konduk'is ŝi'n rekt'e en la Metal'a'n Arb'ar'o'n.

Efektiv'e ĝi est'is unu el la tri sekret'a'j voj'o'j, kaj nepr'e la plej mal'facil'a. Kaj ne nur trov'is si'a'j'n bel'a'j'n jup'o'n kaj jak'o'n ŝir'it'a'j, sed ŝi'a kron'o est'is fleks'it'a kaj dis'bat'it'a kaj eĉ ŝi'a'j ŝu'o'j est'is tiom tranĉ'it'a'j kaj split'it'a'j ke ili est'is pret'a'j fal'i de ŝi'a'j pied'o'j.

La oficir'o'j sufer'is eĉ iom pli ol ili'a ĉef'o, ĉar tru'o'j est'iĝ'is en la genu'o'j de ili'a'j pantalon'o'j, kaj akr'a'j pint'o'j de rok'o'j en la plafon'o kaj flank'o'j de la tunel'o ĉifon'ig'is ĉiu'n mili'metr'o'n de la iam bel'a'j uniform'o'j. Pli ĉifon'a kaj mizer'a arme'o neniam rest'is post batal'o, ol tiu'j sen'kulp'a'j viktim'o'j de la rok'o'plen'a voj'o. Sed ĝi ŝajn'is al ili la sol'a rimed'o por eskap'i de la kruel'a Reĝ'o de la Knomoj; do ili plu ramp'ad'is, malgraŭ si'a sufer'ad'o.

Kiam ili ating'is la Metal'a'n Arb'ar'o'n ili'a'j okul'o'j vid'is pli da rab'aĵ'o'j ol ili iam pri'rev'is; sed ili est'is kapt'it'o'j en tiu grand'eg'a kupol'o kaj ne pov'os eskap'i pren'int'e la abund'a'j'n riĉ'aĵ'o'j'n. Ebl'e neniam ekzist'is pli mal'feliĉ'a kaj hejm'sopir'em'a ar'o de “konker'int'o'j” ol tiu grup'o el Ugabuo.

Post plur'a'j tag'o'j da vag'ad'o en la ekster'ordinar'a karcer'o ili'n tim'ig'is trov'i ke Rugedo ĉe'est'as. Sen'esper'a'j pro si'a mal'gaj'a stat'o, la oficir'o'j montr'is kuraĝ'o'n la unu'a'n foj'o'n post si'a for'ir'o el la hejm'o kaj, ne sci'ant'e ke Rugedo ne plu est'as Reĝ'o de la knomoj, ili ĵet'is si'n sur li'n kaj ĵus sukces'is kapt'i li'n kiam ili'a'j kun'aventur'ant'o'j ating'is tiu'n lok'o'n.

“Neces'is eskap'i el la tru'o tra mal'grand'a tunel'o kiu hav'as akr'a'j'n pint'o'plen'a'j'n rok'o'j'n ambaŭ'flank'e,” dir'is ŝi, “kaj ne nur ni'a'j vest'o'j ĉifon'iĝ'is sed ni'a karn'o est'as tiom vund'it'a kaj dolor'o'plen'a ke ĉiu ni'a artik'o est'as rigid'a kaj lam'a. Al'don'as al ni'a sufer'o ke ni ankoraŭ est'as kapt'it'o'j; sed nun ni sukces'is kapt'i la fi'a'n Metal'a'n Monark'o'n kaj ni dev'ig'os li'n liber'ig'i ni'n.”

“Rugedo ne plu est'as la Metal'a Monark'o, Reĝ'o de la Knomoj,” Fajl'il'o'j inform'is ŝi'n. “Li est'as sen'posten'ig'it'a kaj pel'it'a el si'a regn'o de Kuoks; sed jen la nov'a Reĝ'o, kies nom'o est'as Kalik'o, kaj plaĉ'as al mi cert'ig'i al Vi'a Moŝt'o ke li est'as ni'a amik'o.”

“Plezur'ig'as renkont'i Vi'a'n Moŝt'o'n, tut'e cert'e,” dir'is Kalikot, klin'ant'e si'n tiom ĝentil'e kiom se la Reĝ'in'o ankoraŭ sur'hav'us bel'eg'a'j'n vest'o'j'n.

La oficir'o'j, aŭd'int'e tiu'n klar'ig'o'n, nun liber'ig'is Rugedon; sed, ĉar li ne hav'is kie'n ir'i, li apud'e star'is kaj front'is si'a'n iam'a'n serv'ist'o'n, nun Reĝ'o anstataŭ li, humil'e kaj pled'e.

“Nu, oni promes'is tiom da trezor'o kiom mi pov'os port'i en mi'a'j poŝ'o'j,” respond'is Rugedo; “do mi ven'is ĉi tie'n por akir'i ĝi'n, ĉar mi ne vol'is ĝen'i Vi'a'n Moŝt'o'n.”

“La ordon'o est'is ke vi por ĉiam for'las'u la land'o'n de la knomoj!” deklar'is Kalikot.

“Mi sci'as; kaj mi for'ir'os tuj kiam mi plen'ig'is mi'a'j'n poŝ'o'j'n,” dir'is Rugedo, humil'e.

Rugedo obe'is. Klin'int'e si'n, li komenc'is pren'i man'plen'o'j'n da juvel'o'j kaj ŝov'i ili'n en si'a'j'n poŝ'o'j'n. Ili est'is mult'e'pez'a'j, tiu'j diamant'o'j kaj rubi'o'j kaj smerald'o'j kaj ametist'o'j kaj ceter'aĵ'o'j, tiel ke post ne'long'e Rugedo apenaŭ pov'is star'i pro la pez'eg'o, kvankam la poŝ'o'j ankoraŭ ne est'is plen'a'j. Kiam li ne plu pov'is klin'i si'n sen fal'i, Betinjo kaj Polikromo kaj la Roz'a Princ'in'o help'is li'n, pren'ant'e la plej alt'kvalit'a'j'n gem'o'j'n kaj puŝ'ant'e ili'n en li'a'j'n poŝ'o'j'n.

Fin'e ili ĉiu'j est'is plen'a'j kaj Rugedo est'is komik'a vid'aĵ'o, ĉar cert'e neni'u iam antaŭ'e hav'is tiom da poŝ'o'j, kaj ja ne poŝ'o'n plen'a'n de tia alt'e'valor'a ar'o da gem'o'j. Li neglekt'is dank'i la jun'ul'in'o'j'n pro ili'a komplez'o, sed li mal'afabl'e kap'gest'is adiaŭ'e al ili kaj ŝancel'iĝ'ant'e marŝ'is laŭ la voj'o per kiu li antaŭ'e ven'is. Ili las'is li'n for'ir'i silent'e, ĉar malgraŭ ĉiu pren'it'aĵ'o, la amas'o de juvel'o'j sur la ter'o apenaŭ aspekt'is mal'pli dens'a, pro si'a mult'e'nombr'ec'o. Ili ankaŭ esper'is ke ili la last'a'n foj'o'n vid'is la mal'dign'a'n eks'reĝ'o'n.

“Mi'n mult'e ĝoj'ig'as ke li for'ir'is,” dir'is Betinjo, profund'e ĝem'ant'e. “Se li ne sen'zorg'e kaj mal'saĝ'e el'spez'os si'a'n riĉ'o'n, li hav'as sufiĉ'e por fond'i bank'o'n kiam li ating'os Oklahom'a'n.”

“Sed mi'a frat'o—mi'a kar'a frat'o! Kie li est'as?” demand'is Vil'ul'o mal'trankvil'e. “Ĉu vi vid'is li'n, Reĝ'in'o Kaj?”

Vil'ul'o hezit'is respond'i, sed Betinjo dir'is: “Oni nom'as li'n la Mal'bel'ul'o. Ebl'e vi re'kon'os li'n pro tio.”

dir'is Kaj, “kaj li for'kur'is de ni kiam ajn ni proksim'iĝ'is al li. Li kaŝ'is si'n tie, inter la ne'or'a'j arb'o'j, kaj ni ankoraŭ ne sukces'is vid'i li'a'n vizaĝ'o'n. Do mi ne pov'as sci'i ĉu aŭ ne li est'as mal'bel'a.”

“Jes, nepr'e,” konsent'is Kalikot. “Neni'u ali'a loĝ'as en ĉi tiu grandioz'a kupol'o, do ne pov'as est'i erar'o.”

“Sed kial li kaŝ'is si'n inter tiu'j verd'a'j arb'o'j, anstataŭ ĝu'i ĉiu'j'n ĉi tiu'j'n bril'ant'a'j'n or'a'j'n?” demand'is Betinjo.

respond'is Kalikot, “kaj mi memor'as ke li konstru'is mal'grand'a'n dom'o'n tie, en kiu li dorm'as. Rilat'e al tiu'j bril'ant'a'j or'a'j arb'o'j, mi agnosk'as ke unu'a'vid'e ili tre bel'e aspekt'as. Oni ne pov'as ne admir'i ili'n, kaj ankaŭ la riĉ'a'j'n juvel'o'j'n dis'met'it'a'j'n sub ili'n, sed se oni dev'as konstant'e rigard'i ili'n, ili far'iĝ'as iom ted'a'j.”

“Mi kred'as ke tio est'as ver'a,” deklar'is Vil'ul'o. “Mi'a kar'a frat'o tre saĝ'e prefer'as real'a'j'n arb'o'j'n ol imit'aĵ'o'j'n. Sed ven'u, ni ir'u tie'n por trov'i li'n.”

Vil'ul'o tuj komenc'is paŝ'i al la verd'a arb'ar'et'o, kaj la ali'a'j sekv'is li'n, dezir'ant'e vid'i la fin'a'n sav'iĝ'o'n de li'a long'e serĉ'it'a, long'e perd'it'a frat'o.

Ne long'e for de la rand'o de la arb'ar'et'o ili trov'is mal'grand'a'n dom'et'o'n, lert'e far'it'a'n el tig'o'j kaj or'a'j branĉ'o'j kun'plekt'it'a'j. Dum ili proksim'iĝ'is al la lok'o ili ek'vid'is ul'o'n kur'i en la dom'et'o'n kaj bru'ferm'i la pord'o'n post si.

“Kiu vok'as,” demand'is mal'feliĉ'a, mal'fortik'a voĉ'o el intern'e de la dom'et'o.

“Vil'ul'o—vi'a propr'a am'ant'a frat'o—kiu de'long'e serĉ'as vi'n kaj nun ven'is sav'i vi'n.”

“Tro mal'fru'e!” respond'is la mal'gaj'a voĉ'o. “Neni'u nun pov'as sav'i mi'n.”

“Ho, vi erar'as pri tio,” dir'is Vil'ul'o. “Est'as nov'a Reĝ'o de la Knomoj, nom'it'a Kalikot, anstataŭ Rugedo, kaj li promes'is liber'ig'i vi'n.”

“Liber'ig'i! Mi ne kuraĝ'as liber'iĝ'i!” dir'is la Mal'bel'ul'o, per sen'esper'a voĉ'o.

“Ĉu vi sci'as kio'n oni far'is al mi?” son'is la respond'o tra la ferm'it'a pord'o.

“Kiam Rugedo unu'e kapt'is mi'n mi est'is tre bel'a. Ĉu vi memor'as, Vil'ul'o?”

“Ne klar'e, Frat'o; vi est'is tre jun'a kiam mi for'ir'is de la hejm'o. Sed mi memor'as ke Pa'nj'o opini'is vi'n bel'a.”

“Ŝi prav'is! Mi est'as cert'a ke ŝi prav'is,” plor'is la kapt'it'o. “Sed Rugedo vol'is damaĝ'i mi'n—far'i mi'n tia ke la tut'a mond'o opini'os mi'n mal'bel'a—do li far'is fi'a'n sorĉ'o'n. Mi en'lit'iĝ'is bel'a—ebl'e, pli ĝust'e, lind'a—nu, tre modest'e, mi nur dir'u bon'aspekt'a—kaj mi vek'iĝ'is la post'a'n maten'o'n la plej mal'bel'a hom'o en la tut'a mond'o!

“Povr'a Frat'o,” dir'is Vil'ul'o kompat'e, kaj ĉiu'j ali'a'j silent'is simpati'e.

“Mi tiom hont'is pro mi'a aspekt'o,” daŭr'ig'is la voĉ'o de la frat'o de Vil'ul'o, “ke mi vol'is kaŝ'i mi'n; sed la kruel'a Reĝ'o Rugedo dev'ig'is mi'n aper'i antaŭ la tut'a knomaro, al kiu li dir'is: ‘Jen la Mal'bel'ul'o!’ Sed kiam la knomoj vid'is mi'a'n vizaĝ'o'n ĉiu'j ek'rid'is kaj rikan'is, kaj tio instig'is ili'n ne plu labor'i. Vid'ant'e tio'n, Rugedo koler'iĝ'is kaj puŝ'is mi'n en tunel'o'n, kaj ferm'is la rok'en'ir'ej'o'n por ke mi ne pov'u el'ir'i. Mi sekv'is la long'o'n de la tunel'o ĝis ating'i ĉi tiu'n kupol'eg'o'n, kie star'as la ekster'ordinar'a Metal'a Arb'ar'o, kaj ĉi tie mi rest'as de tiam.”

“Kompat'ind'a Frat'o!” ripet'is Vil'ul'o. “Sed mi pet'as vi'n nun el'ir'i kaj front'i ni'n, vi'a'j'n amik'o'j'n. Neni'u ĉi tie rid'os aŭ rikan'os, ne'grav'e kiom mal'bel'a vi est'as.”

“Mi ne pov'as,” dir'is li; “ver'e, mi ne pov'as front'i ne'kon'at'o'j'n, ĉar mi est'as mal'bel'a.”

“Kio'n mi far'u?” li demand'is lament'e. “Mi ne pov'as las'i mi'a'n kar'a'n frat'o'n ĉi tie, kaj li rifuz'as ven'i el tiu dom'o kaj front'i ni'n.”

“Ĝust'e tiu'n ide'o'n mi bezon'is!” kri'is Vil'ul'o, ĝoj'e; kaj li vok'is: “Frat'o, met'u mask'o'n sur vi'a'n vizaĝ'o'n, tiel ke neni'u el ni pov'os vid'i kia vi aspekt'as.”

“Ne sufiĉ'e grand'a,” li opon'is; “mi cert'as ke ĝi ne sufiĉ'as por kaŝ'i la vizaĝ'o'n de vir'o. Sed li pov'os uz'i mi'a'n.”

Dir'int'e tio'n li tir'is el poŝ'o si'a'n propr'a'n poŝ'tuk'o'n kaj ir'is al la pord'o de la dom'et'o.

“Jen, mi'a Frat'o,” li vok'is, “pren'u ĉi tiu'n poŝ'tuk'o'n kaj far'u el ĝi mask'o'n. Mi ankaŭ don'os al vi mi'a'n tranĉ'il'o'n por ke vi pov'u tranĉ'i tru'et'o'j'n por la okul'o'j, kaj post'e lig'u ĝi'n sur vi'a'n vizaĝ'o'n.”

La pord'o mal'rapid'e mal'ferm'iĝ'is, nur sufiĉ'e por ke la Mal'bel'ul'o el'met'u si'a'n man'o'n kaj pren'u la poŝ'tuk'o'n kaj la tranĉ'il'o'n. Post'e ĝi re'ferm'iĝ'is.

“Ne forges'u tru'o'n por vi'a naz'o,” kri'is Betinjo. “Vi dev'os spir'i, memor'u.”

Dum kelk'a temp'o est'is silent'e. Reĝ'in'o Kaj kaj ŝi'a arme'o sid'is sur la ter'o ripoz'ant'e. Betinjo sid'is sur la dors'o de Hanĉjo. Polikromo danc'is leĝer'e tie'n kaj re'e'n sur la juvel'it'a'j voj'o'j dum Fajl'il'o'j kaj la Princ'in'o promen'is tra la arb'ar'et'o'j brak’-en-brak'e. Tiktoko, kiu neniam est'is lac'a, star'is sen'mov'e.

“Jes, Frat'o,” est'is la respond'o kaj la pord'o mal'ferm'iĝ'is por las'i la Mal'bel'ul'o'n el'paŝ'i.

Betinjo ebl'e rid'us aŭd'ebl'e se ŝi ne memor'us kiom facil'e la frat'o de Vil'ul'o sent'as mok'o'n, ĉar la poŝ'tuk'o per kiu li mask'is si'a'n aspekt'o'n est'is ruĝ'a kovr'it'a per grand'a'j blank'a'j rond'a'j punkt'o'j. En ĝi du tru'o'j est'is tranĉ'it'a'j—antaŭ la okul'o'j—kaj du mal'pli grand'a'j antaŭ la naz'o ebl'ig'is ke la vir'o facil'e spir'ad'u. La tuk'o est'is streĉ'e tir'it'a sur la vizaĝ'o'n de la Mal'bel'ul'o kaj lig'it'a mal'antaŭ li'a kol'o.

Li'a'j vest'o'j iam est'is bon'a'j, sed nun est'is lament'ig'e triv'it'a'j kaj ĉifon'a'j. Li'a'j silk'a'j ŝtrump'o'j en'hav'is tru'o'j'n, kaj li'a'j ŝu'o'j est'is skrap'it'a'j kaj bezon'is nigr'iĝ'i. “Sed kio'n oni anticip'u,” flustr'is Betinjo, “pri person'o kiu de tiom da jar'o'j est'is kapt'it'o?”

Vil'ul'o antaŭ'e'n'kur'is kaj ĉirkaŭ'brak'um'is si'a'n nov'e re'trovit'a'n frat'o'n per ambaŭ brak'o'j. La frat'o ankaŭ ĉirkaŭ'brak'um'is Vil'ul'o'n, kiu post tio antaŭ'e'n'konduk'is li'n kaj kon'ig'is li'n al la tut'a kun'ven'int'a grup'o.

“Ĉi tiu est'as la nov'a Reĝ'o de la Knomoj,” li dir'is kiam ili ating'is Kalikot'o'n. “Li est'as ni'a amik'o, kaj liber'ig'is vi'n.”

“Tio est'as afabl'a komplez'o,” respond'is Mal'bel'ul'o per mal'feliĉ'a voĉ'o, “sed mi mal'vol'eg'as re'ir'i al la mond'o en ĉi tia stat'o. Krom se mi rest'os por ĉiam mask'it'a, mi'a aĉ'a vizaĝ'o acid'ig'os la lakt'o'n kaj mal'funkci'ig'os la horloĝ'o'j'n.”

“Cert'e mi ne pov'as nul'ig'i la sorĉ'o'n,” li dir'is. “Rugedo am'is la magi'o'n, kaj lern'is mult'a'j'n sorĉ'o'j'n kiu'j'n tut'e ne kon'as ni, la ali'a'j knomoj.”

“Ne grav'as, mi'a kar'a Frat'o,” dir'is Vil'ul'o konsol'e; “mi'n tre feliĉ'ig'as re'trov'i vi'n eĉ kvankam ebl'e mi neniam vid'os vi'a'n vizaĝ'o'n. Do ni fest'u ĉi tiu'n ĝoj'ig'a'n re'kun'iĝ'o'n.”

La Mal'bel'ul'o'n plor'ig'is tiu tener'a parol'o, kaj la larm'o'j komenc'is mal'sek'ig'i la ruĝ'a'n poŝ'tuk'o'n, do Vil'ul'o delikat'e viŝ'is ili'n per la manik'o de si'a mantel'o.

22—Komplez'a'j Kis'o'j

“Ĉu vi bedaŭr'os for'ir'i de ĉi tiu bel'a lok'o?” Betinjo demand'is al la Mal'bel'ul'o.

“Neniel,” dir'is li. “Juvel'o'j kaj or'o est'as tre mal'varm'a'j kaj sen'kor'a'j, kaj mi est'as cert'a ke mi baldaŭ mort'us pro sol'ec'o se mi ne trov'us ĉi tiu'n natur'a'n arb'ar'o'n ĉe la bord'o de la art'e'far'it'a. Ĉiu'okaz'e, sen tiu'j real'a'j arb'o'j mi baldaŭ mort'us pro mal'sat'o.”

“Mi tut'e ne kompren'as tio'n,” ŝi konfes'is. “Kio'n manĝ'ebl'a'n vi trov'as ĉi tie?”

“La plej bon'a'n manĝ'aĵ'o'n en la mond'o,” Mal'bel'ul'o respond'is. “Ĉu vi vid'as tiu'n arb'ar'et'o'n mal'dekstr'e?” li al'don'is, indik'ant'e ĝi'n per gest'o; “nu, tia'j arb'o'j ne kresk'as en vi'a land'o, aŭ en iu ali'a lok'o ekster ĉi tiu kavern'o.

Mi nom'as ili'n ‘Hotel'arb'o'j’, ĉar ili frukt'ig'as i'a'n special'a'n menu-nuks'o'n kiu'n mi nom'as ‘Tri'manĝ'a'j Nuks'o'j’. ”

“Ne'kred'ebl'e!” dir'is Betinjo. “Kia'j est'as ‘Tri'manĝ'a'j Nuks'o'j’?”

“Aspekt'e ili iom simil'as al kokos'o'j,” klar'ig'is la Mal'bel'ul'o. “Oni bezon'as nur pluk'i nuks'o'n kaj sid'iĝ'i kaj tag'manĝ'i. Unu'e oni mal'ŝraŭb'as la supr'o'n kaj en ĝi est'as tas'o da bon'a sup'o. Manĝ'int'e tio'n, oni mal'ŝraŭb'as la mez'o'n kaj en ĝi est'as kav'o plen'a de viand'o kaj ter'pom'o'j, legom'o'j kaj tre bon'a salat'o. Oni manĝ'as tio'n kaj post'e mal'ŝraŭb'as la mal'supr'o'n kaj trov'as en ĝi desert'o'n: tort'o'n kaj kuk'o'n, fromaĝ'o'n kaj biskvit'o'j'n, kaj nuks'o'j'n kaj sek'a'j'n vin'ber'o'j'n. La Tri'manĝ'a'j Nuks'o'j vari'as rilat'e al gust'o kaj en'hav'o, sed ĉiu'j est'as bon'a'j kaj en ĉiu oni trov'as komplet'a'n tri'part'a'n tag'manĝ'o'n.”

Ili produkt'as nuks'o'j'n, simil'e al la ali'a'j, sed la nuks'o'j en'hav'as kaf'o'n aŭ ĉokolad'o'n anstataŭ sup'o'n; aven'kaĉ'o'n anstataŭ viand'o'n kun ter'pom'o'j, kaj frukt'o'j'n anstataŭ desert'o'n. Malgraŭ la mal'feliĉ'ec'o de mi'a viv'o en ĉi tiu ekster'ordinar'a karcer'o, mi dev'as agnosk'i ke neni'u pov'us viv'i pli luks'e en la plej bon'a hotel'o en la mond'o ol mi mem ĉi tie; sed mi ĝoj'os re'est'i en la liber'a aer'o kaj vid'i la bon'a'n mal'nov'a'n sun'o'n kaj la arĝent'a'n lun'o'n kaj la mol'a'n verd'a'n herb'o'n kaj la flor'o'j'n kiu'j'n kis'as la maten'a ros'o. Ha, kiom pli bel'a'j est'is tiu'j ben'o'j ol la scintil'o de gem'o'j aŭ la mal'varm'a bril'o de or'o!”

“Kompren'ebl'e,” dir'is Betinjo. “Iam mi kon'is knab'et'o'n kiu vol'is mal'san'i pro rubeol'o, ĉar ĉiu'j ali'a'j knab'et'o'j najbar'a'j sufer'is pro ĝi, kaj li est'is tre mal'feliĉ'a ĉar li ne pov'is aflikt'iĝ'i per ĝi, malgraŭ ĉia streb'o. Do mi est'as preskaŭ cert'a ke tio kio'n ni vol'as sed ne pov'as hav'i ne taŭg'as por ni. Ĉu ne, Vil'ul'o?”

“Ne ĉiam, kar'a,” li serioz'ton'e respond'is. “Se ni ĉiam vol'us neni'o'n, ni hav'us ĉiam neni'o'n, ĉu bon'a'n ĉu mal'bon'a'n. Mi opini'as ke ni'a'j sopir'o'j est'as natur'a'j, kaj se ni ag'as laŭ la instig'o de la natur'o ni ne mult'e erar'as.”

“Rilat'e al mi,” dir'is Reĝ'in'o Kaj, “mi opini'as ke la mond'o est'us ted'a sen la or'o kaj la juvel'o'j.”

“Ĉio bon'as si'a'manier'e,” dir'is Vil'ul'o; “sed ebl'as hav'i tro da io bon'a. Kaj mi rimark'is ke la valor'o de io de'pend'as de kiom mal'oft'a ĝi est'as kaj mal'facil'e akir'ebl'a.”

“Pardon'u ke mi inter'romp'as vi'n,” dir'is Reĝ'o Kalikot, ven'int'e al ili'a flank'o, “sed, ĉar ni jam sav'is la frat'o'n de Vil'ul'o, mi dezir'as re'ir'i al mi'a reĝ'a kavern'o. Ĉar mi est'as Reĝ'o de la Knomoj, mi dev'as pri'zorg'i mi'a'j'n vigl'a'j'n reg'at'o'j'n kaj cert'ig'i ke ili bon'e kondut'as.”

Do ĉiu'j turn'is si'n kaj komenc'is marŝ'i tra la Metal'a Arb'ar'o al la ali'a flank'o de la grand'a kupol'hav'a kav'o, kie ili antaŭ'e en'ir'is ĝi'n. Vil'ul'o kaj li'a frat'o marŝ'is du'op'e kaj ambaŭ aspekt'is feliĉ'a'j pro si'a re'kun'est'o post la long'a apart'ec'o. Betinjo ne kuraĝ'is rigard'i la grand'punkt'a'n poŝ'tuk'o'n, tim'ant'e ke ŝi rid'os aŭd'ebl'e, do ŝi marŝ'is mal'antaŭ la du frat'o'j konduk'ant'e Hanĉjon per li'a mal'dekstr'a orel'o.

Kiam fin'e ili ating'is la lok'o'n kie la koridor'o konduk'is al la ekster'a mond'o, Reĝ'in'o Kaj dir'is, hezit'manier'e, kio ne est'is kutim'a por ŝi: “Mi ne konker'is la Land'o'n de la Knomoj, kaj mi ne anticip'as far'i tio'n; sed mi dezir'as kolekt'i kelk'a'j'n el ĉi tiu'j bel'a'j juvel'o'j antaŭ ol for'ir'i el ĉi tie.”

“Pren'u laŭ'vol'e, s’rin'o,” dir'is Reĝ'o Kalikot, kaj tuj la oficir'o'j de la Arme'o util'ig'is tiu'n reĝ'a'n permes'o'n kaj komenc'is plen'ig'i si'a'j'n poŝ'o'j'n, dum Kaj kun'lig'is mult'a'j'n diamant'o'j'n en grand'a poŝ'tuk'o.

Far'int'e tio'n, ĉiu'j en'ir'is la koridor'o'n; la knomoj ir'is la unu'a'j por lum'ig'i la voj'o'n per si'a'j torĉ'o'j. Ili ne mult'e marŝ'is antaŭ ol Betinjo surpriz'it'e dir'is: “Ho, est'as juvel'o'j ankaŭ ĉi tie!”

Ĉiu'j turn'is si'a'n rigard'o'n al la ter'o kaj ili trov'is ver'a'n juvel'voj'o'n sur la rok'a plank'o.

“Strang'e!” dir'is Kalikot, mult'e surpriz'it'e. “Mi nepr'e send'u kelk'a'j'n knomojn por kolekt'i la gem'o'j'n kaj re'met'i ili'n en la Metal'a'n Arb'ar'o'n. Kiel ili ven'is ĉi tie'n?”

Sur la tut'a voj'o laŭ'long'e de la koridor'o ili trov'is tiu'n juvel'voj'o'n, sed kiam ili proksim'iĝ'is al la fin'o la mister'o klar'iĝ'is. Ĉar tie, kaŭr'ant'e sur la plank'o kun si'a dors'o al la rok'a mur'o, sid'is old'a Rugedo, fort'eg'e en- kaj el-spirant'e kvazaŭ plen'e lac'ig'it'e. Ili kompren'is ke li dis'ŝut'is la juvel'o'j'n el si'a'j mult'a'j poŝ'o'j: ili krev'is, unu post la ali'a, pro la pez'o de si'a en'hav'o dum li fuŝ'marŝ'is laŭ'long'e de la koridor'o.

“Mi nun konsci'as ke mi ne pov'us long'e port'i tia'n tre pez'a'n ŝarĝ'o'n, eĉ se mi sukces'us eskap'i el ĉi tiu koridor'o port'ant'e ĝi'n. Mi tim'as ke la vir'in'o kiu kudr'is la poŝ'o'j'n sur mi'a'n rob'o'n uz'is ne'bon'kvalit'a'n faden'o'n, kaj pro tio mi dank'os si'n.”

“Mal'mult'a'j,” dir'is ili, “sed ili sufiĉ'os por mi'a'j bezon'o'j, kaj mi ne plu dezir'as est'i riĉ'a. Se iu el vi bon'vol'os help'i mi'n lev'iĝ'i, mi el'ir'os kaj for'las'os vi'n, ĉar mi sci'as ke vi ĉiu'j mal'am'as mi'n kaj prefer'us liber'a'n spac'o'n anstataŭ mi'a'n ĉe'est'o'n.”

Vil'ul'o kaj Kalikot sur'pied'ig'is la old'a'n Reĝ'o'n, kaj nur tiam li rimark'is la frat'o'n de Vil'ul'o. La strang'a kaj ne'atend'it'a aper'o de la Mal'bel'ul'o tiom surpriz'is Rugedon ke li ek'kri'is kaj komenc'is trem'i, kvazaŭ vid'ant'e fantom'o'n.

“Mi est'as tiu sen'help'a kapt'it'o kiu'n trans'form'is vi'a kruel'a magi'o el bel'a vir'o en mal'bel'a'n!” respond'is la frat'o de Vil'ul'o, per sever'e riproĉ'a voĉ'o.

“Mi ja hont'as, kar'a,” agnosk'is Rugedo, kiu nun est'is tiom amik'em'a kaj humil'a kiom antaŭ'e li est'is kruel'a kaj venĝ'em'a.

“Tial,” respond'is la knab'in'o, “far'u pli da magi'o kaj re'don'u al la kompat'ind'ul'o li'a'n natur'a'n vizaĝ'o'n.”

“Se mi pov'us,” respond'is la old'a Reĝ'o, “sed memor'u ke Tititi-Huĉu for'pren'is de mi ĉi'a'n magi'pov'o'n. Tamen, mi neniam ĝen'is mi'n per lern'o de kiel nul'ig'i la sorĉ'o'n kiu'n mi far'is al la frat'o de Vil'ul'o, ĉar mi intenc'is ke li ĉiam rest'u mal'bel'a.”

“Ĉiu sorĉ'o,” koment'is bel'a Polikromo, “hav'as antidot'o'n; kaj se vi ja sci'is tiu'n mal'bel'ec'o'sorĉ'o'n, Rugedo, cert'e vi sci'is nul'ig'i ĝi'n.”

Rugedo taŭz'is si'a'n har'ar'o'n per ambaŭ man'o'j, ĝem'is, frap'is si'a'n brust'o'n, frot'is si'a'n orel'o'n, kaj rigard'is stult'e la grup'o'n.

“Mi mal'klar'e memor'et'as ke ja ekzist'is ia manier'o nul'ig'i la sorĉ'o'n,” dir'is li; “sed mis'fortun'o tiom konfuz'is mi'a'n cerb'o'n ke mi ne pov'as memor'i kio ĝi est'is.”

“Atent'u, Rugedo,” dir'is Betinjo, akr'e, “ĝis nun ni bon'e trakt'is vi'n, sed ni ne toler'os pli da absurd'ec'o, kaj se vi vol'as bon'e fart'i vi en'mens'ig'os tiu'n sorĉ'o'n!”

“Kial?” li demand'is, turn'ant'e si'n por rigard'i la knab'in'et'o'n mir'o'plen'e.

“Ĉar mult'e grav'as al la frat'o de Vil'ul'o. Li eg'e hont'as pro si'a nun'a aspekt'o, kaj vi kulp'as pri tio. Efektiv'e, Rugedo, vi tiom fi'e ag'is dum vi'a viv'o ke tut'e ne mal'util'os al vi komplez'e ag'i nun.”

Rugedo palpebr'um'et'is al ŝi, kaj de'nov'e ĝem'is, kaj post tio aspekt'is ver'e klopod'ant'a pens'i.

“Mi kred'as memor'i, tre mal'klar'e,” dir'is li, “ke ia'spec'a kis'o nul'ig'os la mal'bel'ec'o'sorĉ'o'n.”

“Kia? Nu, aŭ—aŭ—aŭ kis'o de Kon'at'a Knab'in'o; aŭ— aŭ—kis'o de Kon'at'a Knab'in'o kiu iam est'is Fe'in'o; aŭ— aŭ kis'o de person'o kiu ankoraŭ est'as Fe'in'o. Mi ne memor'as ĉu tiu aŭ ĉi tiu. Sed kompren'ebl'e neni'u knab'in'o, kon'at'a aŭ fe'in'a, konsent'us kis'i person'o'n tiom mal'bel'a'n—tiom eg'e, eg'e, eg'e mal'bel'a'n—kiom la frat'o de Vil'ul'o.”

“Mi tut'e ne cert'as pri tio,” dir'is Betinjo, admir'ind'e kuraĝ'a; “mi est'as Kon'at'a Knab'in'o, kaj se mi'a kis'o nul'ig'os tiu'n aĉ'a'n sorĉ'o'n, mi—mi kis'os.”

“Ho, ver'e vi ne pov'us,” protest'is Mal'bel'ul'o. “Mi dev'us for'pren'i mi'a'n mask'o'n, kaj kiam vi vid'us mi'a'n vizaĝ'o'n, neni'o instig'us vi'n kis'i mi'n, ne'grav'e kiom komplez'em'a vi est'as.”

“Nu, rilat'e al tio,” dir'is la knab'in'et'o, “mi tut'e ne bezon'os vid'i vi'a'n vizaĝ'o'n. Jen mi'a plan'o: Rest'u en ĉi tiu obskur'a koridor'o, kaj ni for'send'os la knomojn kun la torĉ'o'j. Vi for'pren'os la poŝ'tuk'o'n, kaj mi—mi kis'os vi'n.”

“Nu, ĝi nepr'e ne mort'ig'os mi'n,” ŝi respond'is; “kaj, se feliĉ'ig'os vi'n kaj vi'a'n frat'o'n, mi akcept'as la risk'o'n.”

Do Kalikot ordon'is ke la torĉ'o'port'ant'o'j for'ir'u el la koridor'o, kaj ili far'is tio'n per ir'o tra la rok'a'n apertur'o'n.

Reĝ'in'o Kaj kaj ŝi'a arme'o ankaŭ el'ir'is; sed tiom interes'is la ali'a'j'n la eksperiment'o far'ot'a de Betinjo ke ili rest'is en grup'o ĉe la buŝ'o de la koridor'o. Kiam la grand'a rok'o re'lok'iĝ'is, plen'e ferm'ant'e la apertur'o'n, ili rest'is en plen'a obskur'o.

“Nu,” vok'is Betinjo gaj'a'voĉ'e, “ĉu vi jam for'pren'is la poŝ'tuk'o'n de vi'a vizaĝ'o, Malĉjo?”

Li trov'is ŝi'a'j'n man'o'j'n kaj ten'ant'e ili'n per si'a'j li klin'is si'n ĝis li'a vizaĝ'o est'is proksim'a al tiu de la knab'in'et'o. La ali'a'j aŭd'is klar'a'n ŝmac'a'n kis'o'n, kaj post'e Betinjo dir'is: “Jen! Mi kis'is, kaj tut'e ne dolor'ig'is mi'n!”

“Do Rugedo flam'ig'u unu el ili kaj rigard'u la vizaĝ'o'n de vi'a frat'o, dum ni ali'a'j ĉiu'j turn'os al li la dors'o'n.

Rugedo mal'bel'ig'is vi'a'n frat'o'n, do ver'ŝajn'e li pov'os toler'i la horor'o'n rigard'i li'n, se la sorĉ'o ne est'as nul'ig'it'a.”

Akcept'int'e tio'n, Rugedo pren'is la alumet'o'n kaj flam'ig'is ĝi'n. Li rigard'et'is kaj esting'is la alumet'o'n.

“Ankoraŭ mal'bel'a!” li dir'is tim'trem'e. “Do ne sukces'is la kis'o de Kon'at'a Knab'in'o.”

“Mi prov'u,” propon'is la Roz'a Princ'in'o, per si'a dolĉ'a voĉ'o. “Mi est'as Kon'at'a Knab'in'o kiu iam est'is Fe'in'o. Ebl'e mi'a kis'o nul'ig'os la sorĉ'o'n.”

Fajl'il'o'j ne plen'e aprob'is tio'n, sed li est'is tro mal'avid'a por protest'i. Do la Roz'a Princ'in'o palp'e sekv'is la voj'o'n al la frat'o de Vil'ul'o kaj kis'is li'n.

“Ne,” anonc'is la eks'reĝ'o; “ankaŭ tio ne nul'ig'is la sorĉ'o'n. Evident'e neces'as ke Fe'in'o kis'u—aŭ ebl'e mi'a memor'o plen'e fuŝ'is.”

“Neniam mi kis'is vir'o'n dum la mil'o'j da jar'o'j de mi'a ekzist'o, sed mi kis'os li'n por plaĉ'i al ni'a fidel'a Vil'ul'o, kies mal'ego'ism'a am'o al si'a mal'bel'a frat'o merit'as rekompenc'o'n.”

Jam dum ŝi parol'is Polikromo paŝ'is leĝer'e al la flank'o de la Mal'bel'ul'o kaj rapid'e tuŝ'is li'a'n vang'o'n per si'a'j lip'o'j.

“Ho, dank'o'n—dank'o'n!” li fervor'e kri'is. “Ĉi'foj'e mi ŝanĝ'iĝ'is, mi sci'as tio'n. Mi sent'as la ŝanĝ'o'n! Mi est'as ali'form'a. Viĉjo—kar'a Viĉjo—de'nov'e mi est'as mi!”

Fajl'il'o'j, kiu est'is proksim'a al la apertur'o, tuŝ'is la risort'o'n kiu liber'ig'is la grand'a'n rok'o'n kaj ĝi subit'e ekster'e'n puŝ'is si'n kaj en'las'is inund'o'n de tag'lum'o.

Ĉiu star'is sen'mov'e, gap'ant'e al la frat'o de Vil'ul'o kiu, ne plu mask'it'e de la grand'punkt'a poŝ'tuk'o, rid'et'is respond'e al ili'a rigard'o.

“Nu,” dir'is Vil'ul'o, fin'e ĉes'ig'ant'e la grand'a'n silent'o'n kaj amas'e en'spirant'e aer'o'n pro kontent'iĝ'o, “vi ne plu est'as la Mal'bel'ul'o, kar'a frat'o; sed por dir'i la tut'e honest'a'n ver'o'n, la vizaĝ'o natur'a por vi ne est'as pli bel'a ol neces'as.”

“Mi opini'as li'n tre bon'aspekt'a,” koment'is Betinjo, rigard'ant'e la vir'o'n kritik'e.

“Kompar'e kun antaŭ'e,” dir'is Reĝ'o Kalikot, “li ver'e est'as bel'a. Vi, kiu'j neniam vid'is li'a'n mal'bel'ec'o'n, ebl'e ne kompren'as tio'n; sed mis'fortun'e mi dev'is rigard'i la Mal'bel'ul'o'n oft'e, kaj mi ripet'as ke, kompar'e kun antaŭ'e, tiu vir'o nun est'as bel'a.”

“Bon'e,” respond'is Betinjo, vigl'e, “ni akcept'as vi'a'n taks'o'n, Kalikot. Kaj nun ni for'ir'u el ĉi tiu tunel'o kaj re'en'ir'u la mond'o'n.”

23—Rugedo Re'form'iĝ'as

Ili ne bezon'is mult'a'n temp'o'n por re'ating'i la reĝ'a'n kavern'o'n de la Reĝ'o de la Knomoj, kie Kalikot ordon'is ke oni port'u al ili la plej plaĉ'a'j'n manĝ'aĵ'o'j'n trov'ebl'a'j'n tie.

Rugedo sekv'is la ceter'a'n part'o'n de la grup'o kaj kvankam neni'u atent'is la eks'reĝ'o'n ili ne kontraŭ'is li'a'n ĉe'est'o'n nek ordon'is ke li for'ir'u. Li rigard'is tim'e por trov'i ĉu ov'o'j ankoraŭ gard'as la en'ir'ej'o'n, sed ili jam mal'aper'is; do li ramp'is en la kavern'o'n, sekv'ant'e la ali'a'j'n, kaj humil'e kaŭr'is en angul'o de la ĉambr'o.

Tie Betinjo trov'is li'n. Ĉiu'j kun'ul'o'j de la knab'in'et'o nun tiom feliĉ'is pro la sukces'o de la serĉ'o de Vil'ul'o je si'a frat'o, kaj la rid'ad'o kaj gaj'ec'o ŝajn'is tiom vast'ig'it'a, ke la kor'o de Betinjo mol'iĝ'is rilat'e al la sen'amik'a old'ul'o kiu iam est'is ili'a fervor'a mal'amik'o, kaj ŝi port'is al li iom da manĝ'aĵ'o'j kaj trink'aĵ'o'j.

La okul'o'j de Rugedo plen'iĝ'is per larm'o'j pro tiu ne'atend'it'a komplez'o. Li pren'is man'o'n de la infan'o per si'a propr'a kaj prem'is ĝi'n dank'e.

“Atent'u, Kalikot,” dir'is Betinjo, parol'ant'e al la nov'a Reĝ'o, “kiel util'as mal'amik'ad'i kontraŭ Rugedo? Li'a tut'a magi'a pov'o est'as for, do li ne plu pov'as damaĝ'i, kaj mi est'as cert'a ke li pent'as si'a'n mis'ag'ad'o'n al ĉiu'j.”

“Jes,” dir'is Rugedo. “La knab'in'o prav'as. Mi bedaŭr'as kaj mi est'as sen'danĝer'a. Mi ne vol'as vag'ad'i tra la tut'a mond'o, sur la ter'o, ĉar mi est'as knomo. Neni'u knomo pov'as est'i feliĉ'a ali'lok'e ol sub'ter'e.”

“Se tiel est'as,” dir'is Kalikot, “mi permes'os ke vi rest'u ĉi tie se vi bon'e kondut'os, sed se vi de'nov'e mis'kondut'os, mi el'pel'os vi'n, laŭ la ordon'o de Tititi-Huĉu, kaj vi dev'os vag'i.”

“Est'as mal'facil'e est'i Reĝ'o, kaj eĉ pli mal'facil'e est'i bon'a Reĝ'o. Sed nun mi est'as ordinar'a knomo kaj mi est'as cert'a ke mi kondut'os sen'kulp'e.”

Al ĉiu'j est'is agrabl'e aŭd'i tio'n kaj sci'i ke Rugedo ver'e re'form'iĝ'is.

“Mi esper'as ke li plen'um'os si'a'n promes'o'n,” flustr'is Betinjo al Vil'ul'o; “sed se li de'nov'e mis'kondut'os ni est'os tre mal'proksim'e de la Regn'o de la Knomoj kaj Kalikot dev'os mem pri'atent'i la old'a'n knomon.”

Polikromo est'is iom ne'kontent'a dum la pas'int'a'j unu- du hor'o'j. La bel'a fil'in'o de la Ĉiel'ark'o sci'is ke jam ŝi far'is ĉio'n ebl'a'n por help'i si'a'j'n ter'amik'o'j'n, do ŝi komenc'is sopir'i al si'a ĉiel'hejm'o.

“Mi kred'as,” ŝi dir'is, atent'e aŭskult'int'e, “ke komenc'as pluv'i. La Reĝ'o de la Pluv'o est'as mi'a onkl'o, sci'u, kaj ebl'e li leg'is mi'a'j'n pens'o'j'n kaj help'os mi'n. Ĉiu'kaz'e, mi dev'as rigard'i la ĉiel'o'n kaj cert'iĝ'i.”

Do ŝi ek'salt'is kaj kur'is tra la koridor'o al la ekster'a en'ir'ej'o, kaj ĉiu'j sekv'is ŝi'n kaj grup'iĝ'is sur eben'a part'o de la flank'o de la mont'o. Efektiv'e, mal'lum'a'j nub'o'j plen'ig'is la ĉiel'o'n kaj mal'rapid'a, gut'et'a pluv'o komenc'iĝ'is.

“Ne daŭr'os long'e,” dir'is Vil'ul'o, rigard'ant'e supr'e'n, “kaj kiam ĉes'os pluv'i ni perd'os la dolĉ'a'n fe'in'et'o'n kiu'n ni am'as. Ve,” li plu'dir'is, post moment'o, “la nub'o'j jam dis'iĝ'as okcident'e, kaj—vid'u!—jen ven'as la Ĉiel'ark'o.”

Betinjo ne rigard'is la ĉiel'o'n; ŝi rigard'is Polikromon, kies feliĉ'a, rid'et'ant'a vizaĝ'o nepr'e antaŭ'dir'is la al'ven'o'n de ŝi'a patr'o por port'i ŝi'n al la Nub'a'j Palac'o'j. Post moment'o radi'o de sun'bril'o inund'is la mont'o'n kaj bel'eg'a Ĉiel'ark'o aper'is.

Far'ant'e kri'o'n de ĝoj'o Polikromo salt'is sur rok'a'n pint'o'n kaj etend'is si'a'j'n brak'o'j'n. Sen'hezit'e la Ĉiel'ark'o sub'e'n ir'is ĝis ĝi'a fin'o est'is ĝust'e ĉe ŝi'a'j pied'o'j, kaj per unu graci'a salt'o ŝi sur'ir'is ĝi'n kaj tuj ŝi'n ĉirkaŭ'brak'um'is ŝi'a'j radi'ant'a'j frat'in'o'j, la fil'in'o'j de la Ĉiel'ark'o. Sed Polikromo liber'ig'is si'n por klin'iĝ'i trans la rand'o'n de la bril'ant'a ark'o kaj kap'gest'i kaj rid'et'i kaj ĵet'i dek'du'o'n da kis'o'j al si'a'j eks'kamarad'o'j.

“Adiaŭ!” ŝi vok'is, kaj ili ĉiu'j kri'is “Adiaŭ!” respond'e kaj gest'is per si'a'j man'o'j al si'a bel'a amik'in'o.

Mal'rapid'e la grandioz'a ark'o lev'iĝ'is kaj degel'is en la ĉiel'o'n, ĝis la okul'o'j de la fervor'a'j rigard'ant'o'j vid'is nur lanug'a'j'n nub'o'j'n naĝ'ant'a'j'n sur la blu'o.

“Mi eg'e bedaŭr'as pro la for'ir'o de Polikromo,” dir'is Betinjo, kiu em'is plor'i; “sed mi s’poz'as ke ŝi est'os eg'e pli feliĉ'a kun si'a'j frat'in'o'j en la ĉiel'palac'o'j.”

“Sen'dub'e,” respond'is Vil'ul'o, serioz'e kap'gest'ant'e. “Tie est'as ŝi'a hejm'o, sci'u, kaj povr'a'j vag'ant'o'j kiu'j ne hav'as hejm'o'n, sam'kiel ni, kompren'as kio'n tio signif'as por ŝi.”

“Iam,” dir'is Betinjo, “ankaŭ mi hav'is hejm'o'n. Nun, mi hav'as nur—nur—kar'a'n Hanĉjon!”

Ŝi met'is si'a'j'n brak'o'j'n ĉirkaŭ si'a'n vil'a'n ne'hom'a'n amik'o'n, kaj li dir'is: “Hi-ha!” per ton'o kiu indik'is ke li kompren'as ŝi'a'n sent'o'n. Kaj la hom'a vil'a amik'o kares'is la kap'o'n de la infan'o tener'e kaj dir'is: “Vi erar'as pri tio, Betinjo, kar'a. Mi neniam dizert'os vi'n.”

La knab'in'et'o rigard'is ili'n dank'em'e, kaj ŝi'a'j okul'o'j rid'et'is tra la larm'o'j.

“Bon'e,” ŝi dir'is. “De'nov'e pluv'as, do ni re'ir'u en la kavern'o'n.”

Iom sen'ĝoj'e, ĉar ĉiu'j am'is Polikromon kaj sent'os ŝi'a'n for'est'o'n, ili re'en'ir'is la regn'o'n de la Reĝ'o de la Knomoj.

24—Doroteo Delic'as

“Nu,” dir'is Reĝ'in'o Kaj, kiam ĉiu'j de'nov'e sid'is en la reĝ'a kavern'o de Kalikot, “kio'n ni far'u sekv'e? Se mi pov'us re'trov'i la voj'o'n al Ugabuo mi re'konduk'us mi'a'n arme'o'n hejm'e'n tuj, ĉar mi'n tro super'ŝut'is aĉ'a'j mal'facil'aĵ'o'j.”

“Mi ŝanĝ'is mi'a'n cel'o'n,” agnosk'is la Reĝ'in'o. “La mond'o est'as tro grand'a por konker'o far'e de nur unu person'o kaj mi est'is pli feliĉ'a inter mi'a'j propr'a'j kunugabuanoj. Mi vol'as—kiom eg'e mi vol'as—jam re'est'i tie!”

Nun la leg'ant'o sci'u ke en la tre mal'proksim'a Land'o Oz la bel'a Reg'ant'o, Ozma, atent'e rigard'is la aventur'o'j'n de Vil'ul'o, kaj Tiktoko, kaj ĉiu'j kiu'j'n ili renkont'is. Tag'o'n post tag'o Ozma, kun la mir'ind'a Sorĉ'ist'o de Oz sid'ant'a apud ŝi, rigard'is Magi'a'n Bild'o'n en radium'a kadr'o, kiu okup'is unu flank'o'n de la komfort'a buduar'o de la Reg'ant'o en la palac'o de la Smerald'a Urb'o. La Magi'a Bild'o est'is special'a, ĉar ĝi montr'is ĉiu'n scen'o'n kiu'n Ozma vol'is rigard'i, kaj ĉiu'j bild'aĵ'o'j mov'iĝ'ad'is, preciz'e kiam la event'o'j okaz'is. Do Ozma kaj la Sorĉ'ist'o rigard'is ĉiu'n ag'o'n de la aventur'ant'o'j ek'de la moment'o kiam Vil'ul'o renkont'is ŝip'fuĝ'int'a'n Betinjon kaj Hanĉjon en la Regn'o de la Roz'o'j, kaj kiam la Roz'a'n Princ'in'o'n, pra'kuz'in'o de Ozma, ekzil'is ŝi'a'j sen'kor'a'j reg'at'o'j.

Kiam Kaj kaj ŝi'a'j sekv'ant'o'j fervor'eg'e vol'is re'ir'i al Ugabuo, Ozma kompat'is ili'n kaj memor'is ke Ugabuo est'as angul'o de la Land'o Oz. Ŝi turn'is si'n al si'a kun'sid'ant'o kaj demand'is: “Ĉu vi'a magi'o pov'as re'port'i tiu'j'n mal'feliĉ'ul'o'j'n al ili'a kutim'a hejm'o, Sorĉ'ist'o?”

“Mi opini'as ke la povr'a Reĝ'in'o sufiĉ'e sufer'is dum si'a fuŝ'prov'o konker'i la mond'o'n,” dir'is Ozma, rid'et'ant'e pro la absurd'ec'o de tiu entrepren'o, “do sen'dub'e de nun ŝi est'os kontent'a en si'a propr'a Regn'et'o. Bon'vol'u send'i ŝi'n tie'n, Sorĉ'ist'o, kaj kun ŝi la oficir'o'j'n kaj Fajl'il'o'j'n.”

“Ili far'iĝ'is firm'a'j amik'o'j kaj mi est'as cert'a ke apart'ig'i ili'n mal'feliĉ'ig'us ili'n.”

“Bon'e,” dir'is la Sorĉ'ist'o, kaj tut'e sen ĝen'o aŭ mister'o li far'is magi'a'n rit'o'n kiu est'is simpl'a kaj efik'a.

Sekv'e la sid'ant'o'j'n en la kavern'o de la Reĝ'o de la Knomoj surpriz'is kaj mir'ig'is la mal'aper'o de la Ugabuanoj el la ĉambr'o, kaj kun ili la Roz'a Princ'in'o.

Unu'e ili tut'e ne kompren'is; sed baldaŭ Vil'ul'o suspekt'is la ver'o'n, kaj, kred'ant'e ke nun Ozma interes'iĝ'as pri la grup'o li tir'is el poŝ'o et'a'n il'o'n kiu'n li ten'is apud si'a orel'o.

Ozma, vid'ant'e tiu'n ag'o'n per si'a Magi'a Bild'o, tuj pren'is simil'a'n il'o'n kiu est'is sur apud'a tabl'o kaj ten'is ĝi'n apud si'a propr'a orel'o. La du il'o'j registr'is la sam'a'j'n delikat'a'j'n son'vibr'o'j'n kaj konsist'ig'is sen'drat'a'n telefon'o'n, invent'it'a'n de la Sorĉ'ist'o. Hom'o'j apart'ig'it'a'j per distanc'o tiel kapabl'is konversaci'i tut'e facil'e kaj tut'e sen konekt'ant'a drat'o.

anonc'is la Reg'ant'o de Oz, “do ne mal'trankvil'iĝ'u pro ili'a mal'aper'o.”

“Vi mult'e komplez'is,” dir'is Vil'ul'o. “Sed, Vi'a Moŝt'o permes'u ke mi raport'u ke mi'a propr'a task'o ĉi tie jam est'as fin'it'a. Mi trov'is mi'a'n perd'it'a'n frat'o'n, kaj li nun est'as apud mi, liber'a el la ĉen'o'j de mal'bel'ec'o kiu'j'n ĵet'is sur li'n Rugedo. Tiktoko fidel'e serv'is mi'n kaj mi'a'j'n kamarad'o'j'n, laŭ vi'a pet'o, kaj mi esper'as ke vi nun re'transport'os la Horloĝ'funkci'a'n Hom'o'n al vi'a fe'land'o Oz.”

“Mi est'is tre feliĉ'a en Oz,” li dir'is, “sed mi'a ŝuld'o al ali'a'j dev'ig'as mi'n ekzil'i mi'n de tiu ĝu'plen'a land'o.

Unu'e, mi dev'as pri'zorg'i mi'a'n nov'e trov'it'a'n frat'o'n, kaj mi hav'as nov'a'n kamarad'o'n, kar'a'n knab'in'et'o'n nom'it'a'n Betinjo Bobin, kiu est'as sen'hejm'a kaj al ŝi mank'as amik'o'j escept'e de mi kaj mal'grand'a azen'o nom'it'a Hanĉjo. Mi promes'is al Betinjo ke mi neniam dizert'os ŝi'n dum ŝi bezon'os amik'o'n, do mi dev'as por ĉiam rezign'i pri la ĝoj'o'j de la Land'o Oz.”

Li dir'is tio'n kun bedaŭr'o'ĝem'o, kaj Ozma ne respond'is sed met'is la il'et'o'n sur si'a'n tabl'o'n, tiel ĉes'ig'ant'e la komunik'ad'o'n kun la Vil'ul'o. Sed la bel'a Reg'ant'o de Oz plu rigard'is si'a'n magi'a'n bild'o'n, kun pens'em'a esprim'o sur si'a vizaĝ'o, kaj la mal'grand'a Sorĉ'ist'o de Oz rigard'is Ozman kaj rid'et'is agrabl'e al si.

En la kavern'o de la Reĝ'o de la Knomoj Vil'ul'o re'met'is la sen'drat'a'n telefon'o'n en si'a'n poŝ'o'n kaj turn'int'e si'n al Betinjo dir'is per laŭ'ebl'e plej gaj'a voĉ'o: “Nu, kamarad'et'o, kio'n ni far'u nun?”

“Mi ver'e ne sci'as,” ŝi respond'is kun sen'kompren'a vizaĝ'o. “Mi iom'et'e bedaŭr'as ke ni'a'j aventur'o'j fin'iĝ'is, ĉar mi ĝu'is ili'n, kaj nun post la for'ir'o de Reĝ'in'o Kaj kaj ŝi'a'j kun'ul'o'j, kaj la for'ir'o de Polikromo, kaj—ve!—kie est'as Tiktoko, Viĉjo?”

“Ankaŭ li mal'aper'is,” dir'is Vil'ul'o, ĉirkaŭ'rigard'ant'e la kavern'o'n kaj saĝ'e gest'ant'e per si'a kap'o. “Li jam est'as en la palac'o de Ozma en la Land'o Oz, li'a hejm'o.”

“Antaŭ'e ĝi est'is hejm'o por mi, kar'a; sed nun mi'a hejm'o est'as kie vi kaj mi'a frat'o est'as. Ni est'as vag'ant'o'j, sci'u, sed se ni rest'os kun'e mi est'as cert'a ke ni est'os tre ĝu'plen'a'j.”

“Sekv'e,” dir'is la knab'in'o, “ni for'ir'u el ĉi tiu sen'aer'a sub'ter'a kavern'o kaj serĉ'u nov'a'j'n aventur'o'j'n. Cert'e jam ĉes'is pluv'i.”

“Mi est'as pret'a,” dir'is Vil'ul'o, do ili adiaŭ'is Reĝ'o'n Kalikot'o'n, kaj dank'is li'n pro li'a help'o, kaj el'ir'is al la buŝ'o de la koridor'o.

La ĉiel'o nun est'is klar'a kaj bril'e blu'a; la sun'o bril'eg'is kaj eĉ tiu sever'a rok'o'plen'a land'o aspekt'is bel'a post ili'a sub'ter'a en'karcer'iĝ'o. Nun ili est'is nur kvar—Betinjo kaj Hanĉjo, kaj Vil'ul'o kaj li'a frat'o—kaj la grup'et'o marŝ'is sub'e'n laŭ la mont'o kaj sekv'is ne'klar'a'n pad'o'n kiu konduk'is sud'okcident'e'n.

Dum'e Ozma konferenc'is kun la Sorĉ'ist'o, kaj post'e kun Tiktoko, kiu'n la magi'o de la Sorĉ'ist'o est'is rapid'e transport'int'a al la palac'o de Ozma. Tiktoko est'is plen'a de laŭd'o'j pri Betinjo Bobin, “ki-u,” li dir'is, “es-tas preskaŭ e-ga-le pla-ĉa ki-el Do-ro-te-o mem.”

“Ni ven'ig'u Doroteon,” dir'is Ozma, kaj al'vok'int'e si'a'n plej am'at'a'n serv'ist'in'o'n, nom'it'a'n Ĵele'a Konfit'aĵ*, ŝi pet'is ŝi'n pet'i Princ'in'o'n Doroteon ven'i jam tuj. Do kelk'a'j'n moment'o'j'n post'e Doroteo en'ir'is la ĉambr'o'n de Ozma kaj salut'is ŝi'n kaj la Sorĉ'ist'o'n kaj Tiktokon kun la sam'a humil'a rid'et'o kaj simpl'a mien'o kiu akir'is por la knab'in'et'o la am'o'n de ĉiu renkont'it'o.

“Ver'ŝajn'e ĝi ne mult'o'n valor'os,” respond'is Doroteo, “sed mi ag'os laŭ'ebl'e. Pri kio tem'as, Ozma?”

“Vi ĉiu'j sci'as,” dir'is la knab'in'a Reg'ant'o, parol'ant'e al si'a'j tri amik'o'j, “kiom dub'e'bon'e est'as ven'ig'i mort'i'pov'ul'o'j'n en ĉi tiu'n fe'land'o'n Oz. Est'as ver'e ke mi invit'is plur'a'j'n mort'i'pov'ul'o'j'n hejm'loĝ'i ĉi tie, kaj ili ĉiu'j montr'iĝ'is fid'ind'a'j kaj lojal'a'j reg'at'o'j. Efektiv'e, neni'u el vi tri est'as indiĝen'a Ozan'o. Doroteo kaj la Sorĉ'ist'o ven'is ĉi tie'n el Uson'o, kaj Tiktoko ven'is el la Land'o Ev. Sed kompren'ebl'e li ne est'as mort'i'pov'ul'o. Vil'ul'o est'as ali'a Uson'an'o, kaj li kaŭz'is mi'a'n mal'trankvil'o'n, ĉar ni'a kar'a Viĉjo rifuz'as re'ven'i ĉi tie'n kaj tiel dizert'i la nov'a'j'n amik'o'j'n kiu'j'n li trov'is en si'a'j last'a'temp'a'j aventur'o'j, ĉar li kred'as ke ili bezon'as li'a'n help'o'n.”

“Vil'ul'o de ĉiam est'as bon'kor'a,” koment'is Doroteo. “Sed kiu'j est'as la nov'e trov'it'a'j amik'o'j?”

“Unu est'as li'a frat'o, kiu dum mult'a'j jar'o'j est'is kapt'it'o de la Reĝ'o de la Knomoj, ni'a mal'nov'a mal'amik'o Rugedo.

Tiu frat'o ŝajn'as afabl'a honest'ul'o, sed li far'is neni'o'n kio merit'ig'us ke li ricev'u hejm'o'n en la Land'o Oz.”

“Mi menci'is al vi Betinjon Bobinon, la knab'in'et'o'n kies ŝip'o pere'is—tre simil'e al vi, iam—kaj de tiam ŝi akompan'as la Vil'ul'o'n dum li'a serĉ'o je si'a perd'it'a frat'o.

“Ho, jes!” kri'et'is Doroteo. “Mi oft'e rigard'is ŝi'n kaj Hanĉjon per la Magi'a Bild'o. Ŝi est'as kar'a knab'in'et'o, kaj old'a Hanĉjo est'as kar'ul'o! Kie ili nun est'as?”

“Rigard'u,” respond'is Ozma rid'et'ant'e pro la entuziasm'o de ŝi'a amik'in'o.

Doroteo turn'is si'n al la bild'o, kiu montr'is Betinjon kaj Hanĉjon, kun Vil'ul'o kaj li'a frat'o, promen'ant'a'j laŭ la rok'o'plen'a'j voj'o'j de dezert'a land'o.

“Ŝajn'as al mi,” ŝi dir'is, kontempl'em'e, “ke ili est'as mult'e mal'proksim'e de bon'a dorm'lok'o aŭ ia bon'a manĝ'aĵ'o.”

“Vi pra-vas,” dir'is Tiktoko. “Mi jam es-tis en ti-u lan-do, ĝi es-tas de-zer-to.”

“Ĝi est'as la land'o de la knomoj,” klar'ig'is la Sorĉ'ist'o, “kiu'j est'as tiom petol'em'a'j ke neni'u vol'as loĝ'i proksim'e al ili. Mi anticip'as ke Viĉjo kaj li'a'j amik'o'j sufer'os mult'a'j'n mal'facil'aĵ'o'j'n antaŭ ol for'ir'i el tiu rok'o'plen'a lok'o, krom se—”

“Nu,” dir'is Doroteo, “rilat'e al Betinjo kaj Hanĉjo, mi volont'e hav'us ili'n ĉi tie en Oz. Est'us tre agrabl'e hav'i knab'in'a'n kun'lud'ant'o'n mi'a'aĝ'a'n, kompren'u. Kaj Hanĉjo ja est'as tre kar'a mul'et'o!”

Ozma rid'is pro la sopir'em'a esprim'o en la okul'o'j de la knab'in'o, kaj post'e ŝi tir'is Doroteon al si kaj kis'is ŝi'n.

“Vi sci'as ke mi el'kor'e am'as vi'n, Ozma!” ŝi kri'is. “Sed vi'n tiom okup'as la reg'ad'o de ĉi tiu grand'a Land'o Oz ke ni ne pov'as ĉiam est'i kun'e.”

“Mi sci'as, kar'a. Mi'a unu'a dev'o tem'as pri mi'a'j reg'at'o'j, kaj mi kred'as ke est'us ĝoj'ig'e al ni ĉiu'j se Betinjo est'us kun ni. Est'as bel'a ĉambr'ar'o tuj kontraŭ vi'a kie ŝi pov'os loĝ'i, kaj mi konstru'os or'a'n stal'o'n por Hanĉjo en la stal'ar'o kie loĝ'as la Seg'ĉeval'o. Ni kon'at'ig'os la mul'o'n al la Mal'kuraĝ'a Leon'o kaj la Mal'sat'a Tigr'o, kaj mi est'as cert'a ke ili baldaŭ far'iĝ'os firm'a'j amik'o'j. Sed mi ne pov'os ven'ig'i Betinjon kaj Hanĉjon al Oz se mi ne ankaŭ ven'ig'os la frat'o'n de Viĉjo.”

“Kaj, se vi ne ven'ig'os la frat'o'n de Viĉjo, ankaŭ rest'os ekster'e povr'a Viĉjo kiu'n ni ĉiu'j mult'e am'as,” dir'is la Sorĉ'ist'o.

“La Land'o Oz ne est'as rifuĝ'ej'o por ĉiu'j sufer'ant'a'j mort'i'pov'ul'o'j,” klar'ig'is Ozma. “Mi ne vol'as est'i mal'afabl'a al Viĉjo, sed li'a frat'o ne rajt'as pet'i komplez'o'n de mi.”

“La fra-to de Vi-lu-lo es-tas bo-nu-lo, kaj ni ne-pre ne per-du Vi-lu-lo-n.”

“Do, est'as decid'it'e,” konklud'is Ozma. “Far'u la magi'o'n, Sorĉ'ist'o!”

Li met'is arĝent'a'n teler'o'n sur mal'grand'a'n ten'il'o'n kaj verŝ'is sur la teler'o'n mal'grand'a'n kvant'o'n da pal'ruĝ'a pulvor'o kiu est'is en kristal'a flakon'et'o. Post tio li murmur'is iom mal'facil'a'n sorĉ'kant'o'n kiu'n la Sorĉ'ist'in'o Glinda la Bon'a instru'is al li, kaj ĉio fin'iĝ'is per nub'et'o de parfum'it'a fum'o kiu est'is tiom irit'a ke kaj Ozma kaj Doroteo dev'is frot'i si'a'j'n okul'o'j'n dum moment'o.

“Bon'vol'u pardon'i la mal'agrabl'a'n fum'o'n,” dir'is la Sorĉ'ist'o. “Mi cert'ig'as al vi ke la fum'o est'as ver'e neces'a part'o de mi'a sorĉ'art'o.”

“Vid'u!” kri'is Doroteo, indik'ant'e la Magi'a'n Bild'o'n, “ili mal'aper'is! Ili ĉiu'j mal'aper'is.”

Efektiv'e la bild'o nun montr'is la sam'a'n rok'o'plen'a'n pejzaĝ'o'n kiel antaŭ'e, sed la tri hom'o'j kaj la mul'o ne plu vid'ebl'is en ĝi.

“Ili mal'aper'is,” dir'is la Sorĉ'ist'o, polur'ant'e la arĝent'a'n teler'o'n kaj vind'ant'e ĝi'n per delikat'a ŝtof'o, “ĉar ili est'as ĉi tie.”

“Vi'a Moŝt'o,” ŝi dir'is al Ozma, “Vil'ul'o kaj ali'a vir'o est'as en la atend'o'ĉambr'o kaj vol'as salut'i vi'n. Viĉjo plor'as kiel beb'o, sed li dir'is ke tem'as pri ĝoj'larm'o'j.”

“Ankaŭ,” plu'dir'is la serv'ist'in'o, “knab'in'o kaj mal'grand'a'spec'a mul'o mister'e ven'is, sed ŝajn'e ili ne sci'as kie ili est'as nek kiel ili ven'is ĉi tie'n. Ĉu mi send'u ankaŭ ili'n ĉi tie'n?”

“Ho, ne!” kri'is Doroteo, fervor'e salt'ant'e de si'a seĝ'o; “mi mem ir'os renkont'i Betinjon, ĉar ŝi mult'e konfuz'iĝ'os en ĉi tiu grand'a palac'o.”

Kaj ŝi sub'e'n'kur'is la ŝtup'o'j'n po du por salut'i si'a'n nov'a'n amik'in'o'n, Betinjon Bobinon.

25—La Am-Are'o

“Nu, ĉu ‘Hi-ha!’ est'as vi'a sol'a parol'o?” demand'is la Seg'ĉeval'o, ekzamen'ant'e Hanĉjon per si'a'j tuber'okul'o'j kaj mal'rapid'e sving'ant'e la branĉ'o'n kiu'n li uz'is kiel vost'o'n.

Ili est'is en bel'a stal'o mal'antaŭ la palac'o de Ozma, kie la lign'a Seg'ĉeval'o—plen'e viv'a—loĝ'is en or'panel'a stal'o, kaj kie est'is ĉambr'o'j por la Mal'kuraĝ'a Leon'o kaj la Mal'sat'a Tigr'o, plen'a'j de mol'a'j kusen'o'j sur kiu'j ili pov'is kuŝ'i kaj or'a'j trog'o'j el kiu'j ili manĝ'is.

Apud la stal'o de la Seg'ĉeval'o met'iĝ'is ali'a por la mul'o Hanĉjo. Ĝi ne est'is egal'e bel'a kiel la ali'a, ĉar la Seg'ĉeval'o est'is la plej'am'at'a rajd'best'o de Ozma; sed Hanĉjo hav'is ar'o'n da kusen'o'j kiel lit'o'n (kiu'j'n ne bezon'is la Seg'ĉeval'o ĉar li neniam dorm'is) kaj tiom'a luks'o est'is ne'kon'at'a de la mul'et'o tiel ke li nur star'is sen'mov'e kaj rigard'is si'a'j'n ĉirkaŭ'aĵ'o'j'n kaj si'a'j'n kun'ul'o'j'n mir'o'plen'e kaj surpriz'it'e.

La Mal'kuraĝ'a Leon'o, aspekt'ant'e tre dign'a, est'is etend'it'a sur la marmor'a plank'o de la stal'o, okul'um'ant'e Hanĉjon trankvil'e kaj kritik'e, kaj apud'e kaŭr'is la enorm'a Mal'sat'a Tigr'o, kiu aspekt'is egal'e interes'at'a de la nov'e ven'int'a best'o. La Seg'ĉeval'o, rigid'e star'ant'a antaŭ Hanĉjo, ripet'is si'a'n demand'o'n: “Ĉu ‘Hi-ha!’ est'as vi'a sol'a parol'o?”

“Mi neniam dir'is i'o'n ali'a'n antaŭ nun,” li respond'is; kaj li komenc'is trem'i pro tim'o aŭd'ant'e si'n parol'i.

“Mi bon'e kompren'as tio'n,” koment'is la Leon'o, balanc'ant'e si'a'n grand'a'n kap'o'n. “Strang'aĵ'o'j okaz'as en ĉi tiu Land'o Oz, sam'e kiel ĉie ali'lok'e. Mi kred'as ke vi ven'is ĉi tie'n de la mal'varm'a, civiliz'it'a, ekster'a mond'o, ĉu ne?”

“El tie, jes,” respond'is Hanĉjo. “Je unu minut'o mi est'is ekster Oz—kaj la sekv'a'n minut'o'n mi est'is intern'e de ĝi!

Tio sufiĉ'is por don'i al mi nerv'o'ŝok'o'n, cert'e vi kompren'as tio'n; sed ke mi trov'as mi'n kapabl'a parol'i sam'e kiel Betinjo, tio est'as mir'ig'aĵ'o kiu alarm'as mi'n.”

“Ĉiu'j best'o'j parol'as, en ĉi tiu favor'at'a land'o, kaj neces'as agnosk'i ke est'as pli amik'em'e ol muĝ'i vi'a'n aĉ'a'n ‘Hi-ha!’ kiu'n neni'u kompren'as.”

“Ĉu? Do mi supoz'as ke ekzist'as ali'a'j mul'o'j en vi'a ekster'a mond'o,” dir'is la Tigr'o, osced'ant'e dorm'em'e.

“Est'as mult'eg'a'j en Uson'o,” dir'is Hanĉjo. “Ĉu vi est'as la sol'a Tigr'o en Oz?”

“Ne,” agnosk'is la Tigr'o, “mi hav'as mult'a'j'n parenc'o'j'n kiu'j loĝ'as en la Ĝangal'a Land'o; sed mi est'as la sol'a Tigr'o loĝ'ant'a en la Smerald'a Urb'o.”

“Ekzist'as ankaŭ ali'a'j Leon'o'j,” dir'is la Seg'ĉeval'o; “sed mi est'as la sol'a ĉeval'o, ia'spec'a, en ĉi tiu favor'at'a Land'o.”

“Kompren'u, amik'o Hanĉjo, ke la Seg'ĉeval'o fier'as ĉar li'a'j'n huf'o'j'n kovr'as or'a'j plat'o'j, kaj ĉar ni'a am'at'a Reg'ant'o, Ozma de Oz, am'as rajd'i sur li'a dors'o.”

La Seg'ĉeval'o koler'e snuf'is kaj stamf'is per si'a'j or'a'j pied'o'j. La Tigr'o kaŭr'is kaj grumbl'is. Mal'rapid'e la grand'a Leon'o sur'pied'iĝ'is, kaj li'a'j har'o'j hirt'iĝ'is.

“Amik'o Hanĉjo,” dir'is li, “aŭ vi'a juĝ'kapabl'o erar'as aŭ vi vol'as tromp'i ni'n. La plej kar'a, plej dolĉ'a knab'in'o en la mond'o est'as ni'a Doroteo, kaj mi batal'os iu'n ajn—ĉu best'o'n ĉu hom'o'n—kiu aŭdac'as ne'i tio'n!”

“Ankaŭ mi!” minac'is la Tigr'o, montr'ant'e du vic'o'j'n de enorm'a'j blank'a'j dent'o'j.

“Vi ĉiu'j erar'as!” asert'is la Seg'ĉeval'o mal'estim'e. “Neni'u knab'in'o viv'ant'a est'as kompar'ebl'a kun mi'a mastr'in'o, Ozma de Oz!”

Hanĉjo mal'rapid'e turn'is si'n ĝis li'a'j kalkan'o'j front'is la ali'a'j'n. Li dir'is persist'e: “Mi'a deklar'o ne erar'as, nek mi agnosk'os ke pov'as ekzist'i pli dolĉ'a viv'ant'a knab'in'o ol Betinjo Bobin. Se vi vol'as batal'i, nur prov'u—mi est'as pret'a!”

Dum ili hezit'is, okul'um'ant'e dub'e la kalkan'o'j'n de Hanĉjo, gaj'a rid'o surpriz'is la best'o'j'n kaj turn'ant'e si'a'j'n kap'o'j'n ili vid'is tri bel'a'j'n knab'in'o'j'n star'ant'a'j'n tuj intern'e de la riĉ'e ĉiz'it'a en'ir'ej'o de la stal'ar'o. En la centr'o est'is Ozma, ŝi'a'j brak'o'j ĉirkaŭ'is la tali'o'j'n de Doroteo kaj Betinjo, kiu'j star'is ambaŭ'flank'e de ŝi. Ozma est'is preskaŭ du'on'a'n kap'o'n pli alt'a ol la ali'a'j du knab'in'o'j, kiu'j est'is preskaŭ sam'grand'a'j. Ne'observ'at'e, ili aŭskult'is la konversaci'o'n de la best'o'j, kio por mal'grand'a Betinjo Bobin ja est'is tre strang'a spert'o.

“Mal'saĝ'a'j best'o'j!” kri'et'is la Reg'ant'o de Oz, per mild'a sed riproĉ'a voĉ'o. “Kial batal'i por defend'i ni'n, kiu'j ĉiu'j est'as am'ant'a'j amik'o'j kaj neniel rival'o'j? Respond'u al mi!”

“Ankaŭ la ali'a'j,” respond'is Ozma. “Mi'n plezur'ig'as ke vi kaj la Mal'sat'a Tigr'o plej am'as Doroteon, ĉar ŝi est'is vi'a unu'a amik'o kaj akompan'ant'o. Ankaŭ mi'n plezur'ig'as ke mi'a Seg'ĉeval'o plej am'as mi'n, ĉar kun'e ni spert'is kaj ĝoj'o'n kaj mal'ĝoj'o'n. Hanĉjo pruv'is si'a'n fidel'ec'o'n kaj lojal'ec'o'n defend'ant'e si'a'n propr'a'n mastr'in'et'o'n; do vi ĉiu'j prav'as unu'manier'e sed mal'prav'as ali'e. Ni'a Land'o Oz est'as Am-Are'o, kaj ĉi tie amik'ec'o super'as ĉi'a'n ali'a'n kvalit'o'n.

“Bon'e,” dir'is la Seg'ĉeval'o, tut'e feliĉ'e. “Kun'prem'u huf'o'j'n, amik'o Mul'o.”

La Leon'o nur kap'gest'is kaj dir'is, kaŭr'ant'e antaŭ la mul'o: “Ĉiu amik'o de amik'o de ni'a am'at'a Reg'ant'o est'as amik'o de la Mal'kuraĝ'a Leon'o. Mi kred'as ke tio inkluziv'as vi'n. Se iam vi bezon'os help'o'n aŭ konsil'o'n, amik'o Hanĉjo, pet'u de mi.”

“Nun, tiel dev'as est'i,” dir'is Ozma, al kiu tre plaĉ'is vid'i ili'n plen'e re'amik'iĝ'int'a'j. Ŝi turn'is si'n al si'a'j akompan'ant'o'j: “Ven'u, kar'ul'o'j, ni re'komenc'u promen'i.”

Dum ili for'turn'is si'n Betinjo demand'is mir'ant'e: “Ĉu ĉiu'j best'o'j en Oz parol'as kiel ni?”

“Preskaŭ ĉiu'j,” respond'is Doroteo. “Est'as flav'a Kok'in'o ĉi tie, kaj ŝi pov'as parol'i, ankaŭ ŝi'a'j kok'id'o'j; kaj est'as Pal'ruĝ'a Kat'id'o supr'e en mi'a ĉambr'o kiu tre bel'e parol'as.

Sed mi hav'as mal'grand'a'n vil'a'n nigr'a'n hund'o'n nom'it'a'n Tot'o, kiu de'long'e est'as kun mi en Oz, kaj li'a sol'a parol'o ĉiam est'as nur ‘Bo'j! Bo'j!’ ”

“Nu, li est'as Kansas'a best'o, do mi s’poz'as ke li diferenc'as de la fe'best'o'j,” respond'is Doroteo.

“Ankaŭ Hanĉjo ne est'as fe'best'o, ne pli ol Tot'o,” dir'is Ozma, “sed tuj kiam li en'ir'is la sorĉ'o'n de ni'a fe'land'o li trov'is si'n kapabl'a parol'i. Est'is sam'e pri Vilĉinjo, la flav'a Kok'in'o kiu'n vi kun'port'is iam. La sam'a sorĉ'o traf'is Tot'o'n, mi cert'ig'as al vi; sed li est'as saĝ'a hund'et'o kaj kvankam li kompren'as ĉio'n dir'at'a'n al li li prefer'as ne parol'i.”

“Jad'i!” kri'et'is Doroteo. “Mi tut'e ne s’pekt'is ke Tot'o tromp'as mi'n.” Ŝi tir'is mal'grand'a'n arĝent'a'n fajf'il'o'n el poŝ'o kaj son'ig'is akr'a'n not'o'n per ĝi. Post moment'o ili aŭd'is la son'o'n de rapid'ant'a'j paŝ'et'o'j, kaj vil'a nigr'a hund'o kur'ad'is al ili sur la voj'o.

Doroteo sur'genu'iĝ'is antaŭ li kaj sku'ant'e fingr'o'n ĝust'e super li'a naz'o ŝi dir'is: “Tot'o, mi ĉiam am'e trakt'is vi'n, ĉu ne?”

Tot'o rigard'is ŝi'n per si'a'j bril'ant'a'j nigr'a'j okul'o'j kaj sving'is si'a'n vost'o'n.

“Bo'j! Bo'j!” li dir'is, kaj Betinjo tuj sci'is ke tio signif'as jes, ankaŭ Doroteo kaj Ozma sci'is tio'n, ĉar ne ebl'is mis'kompren'i la ton'o'n de la voĉ'o de Tot'o.

“Tio est'as hund'a respond'o,” dir'is Doroteo. “Ĉu plaĉ'us al vi, Tot'o, se mi dir'us al vi nur la parol'o'n ‘bo'j, boj’?”

“Ver'e, Doroteo,” dir'is Betinjo, “li pov'as parol'i per si'a boj'o kaj si'a vost'o sam'e bon'e kiel ni. Ĉu vi ne kompren'as tia'n hund'o'lingv'aĵ'o'n?”

“Cert'e mi kompren'as,” respond'is Doroteo. “Sed Tot'o dev'as far'iĝ'i pli konversaci'em'a. Jen, sinjor'o!” ŝi plu'dir'is, parol'ant'e al la hund'o, “mi ĵus unu'a'foj'e sci'iĝ'is ke vi pov'as parol'i vort'o'j'n—kiam vi vol'as. Ĉu vi vol'as, Tot'o?”

“Eĉ nur unu'sol'a'n vort'o'n, Tot'o, por pruv'i ke vi est'as egal'e bon'a kiel ĉiu ali'a best'o en Oz?”

Doroteo kun'frap'is si'a'j'n man'o'j'n pro ĝoj'o, dum Betinjo kaj Ozma ambaŭ rid'eg'is pro ŝi'a plezur'o kaj la sukces'o de la eksperiment'o. Brak’-en-brak'e ili for'promen'is tra la bel'a'j ĝarden'o'j de la palac'o, kie grandioz'a'j flor'o'j abund'e kresk'as kaj font'o'j send'as si'a'j'n arĝent'a'j'n akv'er'o'j'n en la alt'a'n aer'o'n. Kaj post ne'long'e, dum ili ĉirkaŭ'ir'is angul'o'n, ili trov'is Vil'ul'o'n kaj li'a'n frat'o'n, kiu'j sid'is kun'e sur or'a benk'o.

La du'o lev'is si'n respekt'o'plen'e kiam la Reg'ant'o de Oz proksim'iĝ'is al ili.

“Mi est'as tre feliĉ'a ĉi tie, Vi'a Moŝt'o,” respond'is la frat'o de Vil'ul'o. “Kaj mi tre dank'as vi'n pro vi'a permes'o ke mi loĝ'u en ĉi tiu plaĉ'eg'a lok'o.”

“Dank'u Viĉjon pro tio,” dir'is Ozma. “Ĉar vi est'as li'a frat'o, mi bon'ven'ig'is vi'n.”

“Kiam vi pli bon'e kon'os Fraĉjon,” dir'is Vil'ul'o fervor'e, “vi ĝoj'os ke li far'iĝ'is unu el vi'a'j lojal'a'j reg'at'o'j. Mi nur nun mem ek'kon'as li'n, kaj mi trov'as mult'o'n admir'ind'a'n en li'a karakter'o.”

For'las'int'e la frat'o'j'n Ozma kaj la knab'in'o daŭr'ig'is si'a'n promen'ad'o'n. Baldaŭ Betinjo ek'kri'et'is: “La frat'o de Viĉjo ne pov'us est'i egal'e feliĉ'a en Oz kiel mi. Ĉu vi sci'as, Doroteo, mi ne kred'is ke knab'in'o pov'as tiel ĝu'e loĝ'i—ie ajn—kiel ĉi tie nun?”

“Est'us bon'eg'e,” plu'dir'is Betinjo, rev'em'e, “se ĉiu knab'in'et'o en la mond'o pov'us loĝ'i en la Land'o Oz; kaj ankaŭ ĉiu knab'et'o!”

“Est'as bon'fortun'e por ni, Betinjo, ke vi'a dezir'o ne est'as plen'um'ebl'a,” dir'is ŝi, “ĉar tiu gigant'a arme'o da knab'in'o'j kaj knab'o'j est'us tiom amas'a ke ni dev'us for'ir'i.”

“Jes,” konsent'is Betinjo, post iom da pri'pens'ad'o. “Mi supoz'as ke tio est'as ver'a.”